Padafhanklikheid: Verskil tussen weergawes

'''''Padafhanklikheid''''' is 'n term wat verwys na een van twee konsepte (Pierson 2004). Sommige skrywers gebruik die term net om aan te dui dat "die geskiedenis saak maak - 'n wye interpretasie - terwyl ander skrywers daarmee bedoel dat instellings selfversterkend is - 'n noue interpretasie. Hierdie noue interpretasie dra die meeste ophelderingswaardeverklaringswaarde, waarvan die besprekings hieronder voorbeelde is. Die "geskiedenis maak saak" stelling is voor -die hand liggend-handliggend en kan gereduseer word na "alsalles het oorsake".

Neem as voorbeeld die verskyning van die [[videomasjienvideo|videospeler]] vir tuis verbruiktuisgebruik. Dit word gemeen dat bestuursfoute en klein ontwerpskeuses van [[Sony]] gemaak het dat diesy [[Betamax]] -formaat verslaan is deur die kompetisie wat die [[VHS]]-formaat wat die kompetisie in die 1980s gebiedaangebied het. Twee meganismes kan verklaar hoe die klein (maar vroeë) voorsprong wat die VHS geniet het, mettertyd groter geword het met die mars van tyd. Die eerste is die "bandwagon-effek" van VHS-vervaardigers ten gunste van die VHS-formaat in die V.S.A.[[VSA]] en in [[Europa]], wie oorgeskakel het omdat hulle verwag het dat VHS die ''standaarde slagstandaardaanslag'' sou wen. Die tweede was 'n [[netwerkeffek]]: videowinkels het opgemerk dat meer mense VHS-masjiene gehadbesit het, en het dus VHS-voorraad aangekoop; dit het weer gemaak dat andermeer mense weer VHS-masjiene gekoop het, en so voorts, totdat daar 'n totale VHS "vendor lock-in" geheersbereik hetis. 'n Alternatiewe verklaring, is dat die VHS beter voldoen het aan die markvereistes (veral die vereistebehoefte na langer kassette virom diesportwedstryde opneemmee vanop sportwedstrydete neem) en dat padafhanklikheid min te doen gehad het met die VHS se sukses.

Positiewe terugvoer meganismesterugvoermeganismes, soos die "bandwagon-" en netwerkeffekte is grondbeginsels van padafhanklikheid. Hulle veroorsaak selfversterkende patrone wat industrieë 'knik' na een of ander produkontwerp. Ongekoördineerde standardisasie kan gesien word in vele ander omstandighede.

* In die 1980s het die V.S. dollar [[wisselkoers]] in waarde gestyg, wat die wêreldprys van verhandelbare goedere laat sak het tot 'n vlak wat laer was as wat die produksiekoste van baie (voorheen suksusvolle) [[Verenigde State|V.S.]] vervaardigers was. Sommige van die fabrieke wat as gevolg daarvan gesluit het, kon nou teen 'n (kontantvloei) wins bestuur word, omdat die dollar se waarde geval het. Nietemin, sou hul heropening te duur gewees het. Hierdie is 'n voorbeeld van histerese en onherroeplikheid.

In die konteks van statistiese modellering, word 'n padafhanklike stogastiese sisteem gedefinieer as "'n sisteem wat 'n asimptotiese verspreiding besit wat ontwikkel as 'n gevolg (funksie) van die proses se eie geskiedenis". So 'n proses staan ook bekend as 'n ''Nienie-ergodiese [[stogastiese proses]]''. 'n Moontlike bron van verwarring is die gebruik van term "padafhanklik" om arbeidsmark histerese te beskryf, omdat dit hier die ''teenoorgestelde'' betekenis dra van die term in die konteks van die [[aanpasbare verwagting]]smodelverwagtingsmodel van inflasie. In arbeidsmark-ekonomie sal daar in sommige "padafhanklike" modelle 'n periode van werkloosheid voorkom na 'n lukrake stap sonder drywing, wat slegs afhang van sy vorige vlak ('n [[Markov-proses]]).

Die geskiedenis van die mens is amper per definisie padafhanklik. Toevallige gebeurtenisse soos die vroeë dood van groot geskiedkundige figure soos [[Napoleon]] of [[Hitler]] sou waarskynlik die politiese landskap van Europa verander het en selfs die tale wat in vandag in die verskillende lande gepraat word.