Afghanistan: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Xqbot (besprekings | bydraes)
k Robot: de:Afghanistan is 'n goeie artikel; kosmetiese veranderinge
Inligtingskas bygewerk
Lyn 1:
{{Inligtingskas Land
|noem_naam = '''د افغانستان اسلامي جمهوریت''' <small>([[Pasjtoe]])</small><br />'''Da Afġānistān Islāmī Jomhoriyat'''<br />'''جمهوری اسلامی افغانستان''' <small>([[Persies|Dari]])</small><br />'''Jomhūrī-ye Eslāmī-ye Afġānestān'''
|noem_naam = Islamiese Republiek van Afghanistan
|volle_naam = Jomhūrī-ye'''Islamitiese Eslāmī-yeRepubliek Afġānistān<brvan />Da Afġānistān Islāmī JomhoriyatAfghanistan'''
|algemene_naam = Afghanistan
|beeld_vlag = Flag of Afghanistan.svg
|beeld_wapen = Coat of armsEmblem of Afghanistan.svg
|simbool_tipe = WapenEmbleem
|beeld_kaart = Afghanistan (orthographic projection).svg
|leuse =
|volkslied = ملی سرود ''Millī Surūd'' <small>(Pasjtoe)</small><br />سرود ملی ''Sorūde Mellī'' <small>(Dari)</small><br /><center>[[Lêer:National anthem of Afghanistan.ogg]]</center>
|volkslied = [[Milli Tharana]]
|amptelike_tale = [[Pasjtoe]] en [[Persies|Dari]]<ref name="AO">{{en}} {{cite web |title=Article Sixteen of the 2004 Constitution of Afghanistan |url=http://www.afghan-web.com/politics/current_constitution.html#preamble |year=2004 |accessdate=8 Augustus 2014 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20131028065437/http://www.afghan-web.com:80/politics/current_constitution.html |archivedate=28 Oktober 2013 }}</ref>
|amptelike_tale = [[Dari]] en [[Pashtu]]
|hoofstad = [[KabulKaboel]]
{{Koördinate|34|32|N|69|08|O}}
| latd = 34
| latm latd = 3134
| lats latm = 0032
| latNS = N
| longd = 69
| longm = 08
| longs longEW = 00O
| longEW grootste_stad = E[[Kaboel]]
|grootste_stadregeringsvorm = Unitêre presidensiële<br />[[Kabulrepubliek]]
|regeringsvormleiertitels = <br />• [[President]]<br />• [[RepubliekVise-President]]e
|leiertitelsleiername = [[PresidentHamid Karzai]]<br />[[Yunus Qanuni]]<br />[[Karim Khalili]]
|leiername oppervlak_rang = [[Hamid Karzai]]41<sup>ste</sup>
|oppervlak_rang = 41ste
|oppervlak_grootte =
|oppervlak = 652&nbsp;864<ref name="Area and administrative Population">{{en}} [http://cso.gov.af/en Central Statistics Organization of Afghanistan]: [http://cso.gov.af/en/page/4722/2012-2-13 Statistical Yearbook 2012-2013]: [http://cso.gov.af/Content/files/Area%20and%20Administrative%20and%20Population.pdf Area and administrative Population]</ref>
|oppervlak = 647&nbsp;500
|oppervlakmi² = 251&nbsp;772827
|persent_water = 0feitlik niks
|bevolking_skatting = 31&nbsp;822&nbsp;848<ref>{{en}} {{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/af.html |title=The World Factbook: Afghanistan |accessdate=8 Augustus 2014}}</ref>
|bevolking_skatting = 28&nbsp;150&nbsp;000
|bevolking_skatting_jaar = 20092014
|bevolking_rang = 37ste40<sup>ste</sup>
|bevolking_skatting_jaar = 2009
|bevolking_sensus = 15,5 miljoen<ref name="IIOT">{{en}} {{cite web |url=http://www.gl.iit.edu/govdocs/afghanistan/Afghanistan-Chapter2.pdf |archiveurl=https://web.archive.org/web/20011103001515/http://www.gl.iit.edu/govdocs/afghanistan/Afghanistan-Chapter2.pdf |archivedate=3 November 2001|title=Chapter 2. The Society and Its Environment |format=PDF |work=Afghanistan Country Study |publisher=Illinois Institute of Technology |pages=105–06 |accessdate=8 Augustus 2014}}</ref>
|bevolking_sensus = 13&nbsp;051&nbsp;358
|bevolking_sensus_jaar = 1979
|bevolkingsdigtheid = 43,5
|bevolkingsdigtheidmi² = 111,8
|bevolkingsdigtheidrang = 150ste150<sup>ste</sup>
|BBP_PPP = $36,838&nbsp;miljard<ref name="imf2">{{en}} {{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2014/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=40&pr.y=12&sy=2012&ey=2014&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=512&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a= |title=Afghanistan |publisher=[[Internasionale Monetêre Fonds]] |accessdate=8 Augustus 2014}}</ref>
|BBP_PPP = 27&nbsp;014 billion
|BBP_PPP_rang =
|BBP_PPP_jaar = 20092014
|BBP_PPP_per_kapita = 935$1&nbsp;177<ref name=imf2/>
|BBP_PPP_per_kapita_rang =
|BBP_PPPBBP = 27$21,747&nbsp;014miljard<ref billionname=imf2/>
|onafhanklikheidstipe =
|volksliedBBP_rang = [[Milli= Tharana]]
|onafhanklikheidsgebeure =
|oppervlak_rangBBP_jaar = 41ste2014
|onafhanklikheidsdatums = [[19 Augustus]] [[1919]]
|MOI BBP_per_kapita = $695<ref name= 0.352imf2/>
|MOI_rang BBP_per_kapita_rang = 181ste
|onafhanklikheidstipe = Onafhanklikheid
|MOI_jaar = 2007
|onafhanklikheidsgebeure = • Eerste Afghaanse staat<br />• Afghaanse ryk<br />• Erken
|MOI_kategorie = {{kleur|#FF0000|low}}
|onafhanklikheidsdatums = <br />van [[Iran|Persië]]<br />April [[1709]]<br />Oktober [[1747]]<br />[[19 Augustus]] [[1919]]
|geldeenheid = [[Afghani]]
|MOI = {{bestendig}} 0,468<ref name="HDI">{{en}} {{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf |title=2014 Human Development Report Summary |date=2014 |accessdate=8 Augustus 2014 |publisher=United Nations Development Programme | pages=21–25}}</ref>
|geldeenheid_kode = [[AFN]]
|MOI_rang = 169<sup>ste</sup>
|oppervlakMOI_jaar = 647&nbsp;5002013
|MOI_kategorie = {{kleur|#FF0000990000|lowlaag}}
|Gini = 29<ref name="wb-gini">{{en}} {{cite web |url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=Gini Index |author= |date= |work= |publisher=[[Wêreldbank]] |accessdate=8 Augustus 2014 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20140511044958/http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI|archivedate=11 Mei 2014}}</ref>
| latd Gini_rang = 34
|MOI_jaar Gini_jaar = 20072008
|Gini_kategorie = {{kleur|#090|laag}}
|geldeenheid = [[Afghaanse Afghani|Afghani]]
|geldeenheid_kode = [[AFN]]
|land_kode = AF
|tydsone = +4:30D†
|utc_afwyking = [[UTC+404:30|+04:30]]
|tydsone_somer = +4:30nie toegepas nie
|utc_afwyking_DST = [[UTC+404:30|+04:30]]
|internet_domein = [[.af]]
|skakelkode = 93
|voetskrif =
}}
 
[[Lêer:Afghanistan in its region.svg|thumb|leftlinks|Ligging van Afghanistan]]
[[Lêer:CIA map of Afghanistan in 2007.gif|thumb|leftlinks|Kaart van Afghanistan]]
'''Afghanistan''', ook '''Afganistan''', (<span lang="ar" xml:lang="ar" dir="rtl" style="font-size:1.5em" class="spanAr">افغانستان<[[Pasjtoe]]/span> in [[Persies|Dari]]: افغانستان, ''Jomhūrī-yeAfġānistān'', Eslāmī-yeamptelik die Afġānistān'''Islamitiese enRepubliek invan [[Pashtu]]Afghanistan''' (Pasjtoe: د افغانستان اسلامي جمهوریت ''Da Afġānistān Islāmī Jomhoriyat''), amptelikDari: dieجمهوری اسلامی افغانستان '''IslamieseJomhūrī-ye RepubliekEslāmī-ye van Afghanistan'Afġānestān''), is 'n land in die hartjie van [[Asië]]. Die [[hoofstad]] en grootste stad is [[Kaboel]]. Die land het godsdienstige, taalkundige en geografiese konneksies met die meese van sy buurlande. Afghanistan word begrens deur [[Iran]] in die weste, [[Pakistan]] in die suide en ooste, [[Turkmenistan]], [[Oesbekistan]] en [[Tajikistan]] in die noorde, en [[Sjina]] in die mees oostelike deel van die land. Die naam, "Afghanistan", beteken "Land van die Afghane".
 
'''Afghanistan''', ook '''Afganistan''', (<span lang="ar" xml:lang="ar" dir="rtl" style="font-size:1.5em" class="spanAr">افغانستان</span> in [[Dari]] ''Jomhūrī-ye Eslāmī-ye Afġānistān'' en in [[Pashtu]] ''Da Afġānistān Islāmī Jomhoriyat''), amptelik die '''Islamiese Republiek van Afghanistan''', is 'n land in die hartjie van [[Asië]]. Die [[hoofstad]] is [[Kaboel]]. Die land het godsdienstige, taalkundige en geografiese konneksies met die meese van sy buurlande. Afghanistan word begrens deur [[Iran]] in die weste, [[Pakistan]] in die suide en ooste, [[Turkmenistan]], [[Oesbekistan]] en [[Tajikistan]] in die noorde, en [[Sjina]] in die mees oostelike deel van die land. Die naam, "Afghanistan", beteken "Land van die Afghane".
 
Afghanistan is ’n kultureel gemengde nasie: dit is 'n kruispad tussen die Ooste en die Weste en was die antieke middelpunt van handel en migrasie. Dit het ’n belangrike geostrategiese ligging, deurdat dit Suid-Asië, Sentraal-Asië en die Midde-Ooste saam verbind. Tydens Afghanistan se uitgestrekte geskiedenis het die land verskeie indringers en veroweraars gesien, terwyl plaaslike entiteite die omliggende, uitgestrekte streke ingeval het om self ryke te vorm. [[Ahmad Shah Durrani]] het ’n groot ryk in die middel van die agtiende eeu geskep, met die hoofstad by [[Kandahar]]. Vervolgens was meeste van die gebiede afgestaan aan voormalige nabygeleë lande. In die 19de eeu het Afganistan ’n bufferstaat geword in Die Groot Spel, wat gespeel was tussen die Britse Ryk en Russiese Ryk. Op 19 Augustus 1919, ná die derde Anglo-Afghaanse oorlog, herwin die land volle onafhanklikheid van die Verenigde Koninkryk oor sy buitelandse sake.
Line 70 ⟶ 77:
 
== Geskiedenis ==
:''Hoofartikel: [[Geskiedenis van Afghanistan]].''
 
Alhoewel Afghanistan groot ryke en baie handel gesien het oor twee millennia, was die area se heterogene groepe nie in 'n enkele politiese entiteit saamgesnoer voor die bewind van Ahmad Shah Durrani nie. Durrani stig die monargie in [[1747]] wat oor die land heers tot [[1973]]. Die laaste [[Shah]] was Zahir Shah.
 
Die [[Islam]] het 'n sleutelrol gespeel in die geskiedenis van Afghanistan (en ander lande in die omliggende streek).
 
== Verwysings ==
{{Commons|أفغانستان|Afghanistan}}
{{CommonsKategorie-inlyn}}
{{Verwysings|2}}
 
{{Lande van Asië}}