Neptunus se natuurlike satelliete: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Xqbot (besprekings | bydraes) k Robot: zh:海王星的卫星 is 'n goeie artikel; kosmetiese veranderinge |
|||
Lyn 2:
'''Neptunus se mane''' tel altesaam 13. Verreweg die grootste hiervan is [[Triton (maan)|Triton]], wat op 10 Oktober 1846 deur [[William Lassell]] ontdek is, net 17 dae ná die ontdekking van [[Neptunus (planeet)|Neptunus]] self. Meer as ’n eeu het verloop voordat die planeet se tweede [[natuurlike satelliet]], [[Nereïde (maan)|Nereïde]], ontdek is. Neptunus se mane is genoem na goddelike waterwesens in die [[Griekse mitologie]].
== Eienskappe ==
Triton is uniek onder mane met [[planetêre massa]]: Dit is onreëlmatig omdat dit in die teenoorgestelde rigting as Neptunus draai. Die tweede grootste onreëlmatige satelliet in die [[sonnestelsel]], [[Saturnus]] se maan [[Phoebe (maan)|Phoebe]], is net 0,03% van Triton se massa. Triton is groot genoeg om ’n hidrostatiese balans te bereik het. Hy het ’n dun atmosfeer wat wolke en mis kan vorm. Beide die atmosfeer en die oppervlak van die maan bestaan hoofsaaklik uit [[stikstof]] met klein hoeveelhede [[metaan]] en [[koolstof]]monoksied. Dit lyk of Triton se oppervlak redelik jonk is; dit is waarskynlik die afgelope paar miljoen jaar verander deur inwendige prosesse. Die temperatuur op die oppervlak is sowat 38 K (−235,2
Binne Triton se radius lê ses reëlmatige satelliete wat in dieselfde rigting as Neptunus draai en op vlakke lê wat na aan die planeet se ewenaarvlak is. Van hulle lê in die wentelbane van [[Neptunus se ringe]]. Die grootste hiervan is [[Proteus (maan)|Proteus]].
Lyn 9:
Neptunus het ook ses buitenste onreëlmatige satelliete, insluitende Nereïde. Die twee heel buitenstes, [[Psamathe (maan)|Psamathe]] en [[Neso (maan)|Neso]], het die grootste wentelbane sover bekend van enige natuurlike satelliete in die sonnestelsel.
== Name ==
Triton het nie ’n amptelike naam gehad tot in die 20ste eeu nie. Die naam is voorgestel deur [[Camille Flammarion]] in sy 1880-boek ''Astronomie Populaire'',<ref>{{cite book
| last = Flammarion | first = Camille
Lyn 23:
}}</ref> Ander mane van Neptunus is ook na goddelike waterwesens genoem, óf na die kinders van [[Neptunus]], die [[Romeinse mitologie|Romeinse god]] van die see, óf die kinders van [[Poseidon]], sy [[Griekse mitologie|Griekse eweknie]]<ref name="Gazetteer">{{Cite web| title=Planet and Satellite Names and Discoverers|work=Gazetteer of Planetary Nomenclature|publisher=USGS Astrogeology|date=July 21, 2006|url=http://planetarynames.wr.usgs.gov/append7.html|accessdate=2006-08-06}}</ref> (Triton, Proteus, Despina, Thalassa); of andersins na Griekse waternimfe ([[Naiade]], [[Nereïde]]); of na spesifieke Nereïdes (Halimede, Galatea, Neso, Sao, Laomedeia, Psamathe).<ref name="Gazetteer" />
== Neptunus se mane ==
{| class="wikitable" style="float: right; margin-right: 0;"
Lyn 37:
|- style="background: #efefef;"
! <small>Volgorde</small>
! <small>Romeinse <br />nommer</small>
! Naam
! <small>IFA- <br />uitspraak</small>
! Foto
! Deursnee (km)
! Massa <br />(x10<sup>16</sup> kg)
! Half-as (km)
! Wentelperiode <br />(dae)
! <small>Inklinasie <br />(°)</small>
! <small>Afwyking</small>
! <small>Ontdek in</small>
! <small>Ontdekker(s)</small>
|-
| 1 || III || Naiad || {{IPA|ˈneɪ.əd}} || bgcolor="black" | [[
|-
| 2 || IV || Thalassa || {{IPA|θəˈlæsə}} || bgcolor="black" | [[
|-
| 3 || V || Despina || {{IPA|dɨsˈpiːnə}} || bgcolor="black" | [[
|-
| 4 || VI || Galatea || {{IPA|ˌɡæləˈtiːə}} || bgcolor="black" | [[
|-
| 5 || VII || Larissa || {{IPA|ləˈrɪsə}} || bgcolor="black" | [[
|-
| 6 || VIII || Proteus || {{IPA|ˈproʊtiəs}} || bgcolor="black" | [[
|- style="background: #f4c2c2"
| 7 || I || Triton<sup>♠</sup> || {{IPA|ˈtraɪtən}} || bgcolor="black" | [[
|- style="background: #ccf;"
| 8 || II || Nereïde<sup>‡</sup> || {{IPA|ˈnɪəriː.ɪd}} || bgcolor="black" | [[
|- style="background: #f4c2c2;"
| 9 || IX || Halimede<sup>♠</sup> || {{IPA|ˌhælɨˈmiːdiː}} || || align="center" | ~62 || align="right" | 16 || align="right" | 16 611 000 || align="right" | 1 879,08 || align="right" | 112,712 || align="right" | 0,2646 || align="center" | 2002 || M. Holman, J. Kavelaars, T. Grav, W. Fraser en D. Milisavljevic
Lyn 77:
|}
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
== Eksterne skakels ==
* [http://solarsystem.nasa.gov/planets/profile.cfm?Object=Neptune&Display=Moons Neptune's Moons] deur [http://solarsystem.nasa.gov NASA's Solar System Exploration]
* [http://planetarynames.wr.usgs.gov/jsp/SystemSearch2.jsp?System=Neptune Gazeteer of Planetary Nomenclature—Neptune (USGS)]
Lyn 86:
{{CommonsKategorie-inlyn|Moons of Neptune}}
* [[
{{PlaneteSon}}
Lyn 92:
[[Kategorie:Natuurlike satelliete]]
[[Kategorie:Neptunus]]
{{Link GA|zh}}
| |||