Morfologie (taalkunde): Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 90:
Volgens Van Huyssteen <ref>Van Huyssteen, G.B. 2014. Morfologie. (In Carstens, W.A.M., & Bosman,N. Kontemporêre Afrikaanse Taalkunde. Pretoria: Van Schaik Uitgewers. p. 194)</ref> is [[apposisiekomposita]] waar een komponent, die bepaler, ʼn ander komponent, die kern, se kenmerke beskryf. Die beskrywing van ʼn kenmerk vind plaas deur ʼn [[apposisie]] wat optree as die eienskap <ref>Van Huyssteen, G.B. 2014. Morfologie. (In Carstens, W.A.M., & Bosman,N. Kontemporêre Afrikaanse Taalkunde. Pretoria: Van Schaik Uitgewers. p. 171-208)</ref>. Daar word dus ʼn kenmerk aan die kern gegee. ʼn Voorbeeld van ʼn apposisiekompositum is: gunsteling + boek. Gunsteling, wat die bepaler is, gee ʼn kenmerk aan die kern. Die boek is dus ʼn gunsteling.
 
 
====Neoklassieke komposita====
 
Die [[woordvormingsproses]], wat as kompositumvorming of [[afleiding]]
beskou sou kon word, bestaan uit die kombinasie van 'n (gewoonlik) Griekse
of Latynse [[woordelement]] met 'n ander element (affiks of stam). Hierdie Griekse of Latynse elemente funksioneer soos affikse, maar toon terselfdertyd eienskappe wat hulle van affikse onderskei. Die Oxford English Dictionary (OED)
praat van sodanige elemente as "combining forms" (Bauer 1983: 213), terwyl
HAT hulle as "woordelemente" insluit.
<ref>Bauer, L. 1983. English Word-fonnation. Cambridge: Cambridge University Press.</ref>
 
"Woordelemente" versus affikse
<br />
Die woordelemente van Griekse of Latynse oorsprong kan soos affikse aan
stamme gekoppel word (Bauer 1983: 213). Die probleem kom egter by gevalle waar, wat op die oog af na affikse lyk, met ander affikse verbind om woorde te vorm. Dit kan die taalkundige hoofbrekens besorg, want voor- en agtervoegsels word juis gedefinieer in terme van hul verbindbaarheid met [[stamme]] of [[woorde]]. Leksikale items soos byvoorbeeld astrografie, bioskoop, chiropodie, elektroliet,
filosofie, hematosiet, ens. kan nie morfologies sinvol ontleed word as 'n mens
aanvaar dat woordvormingselemente soos astro-, bio-, chiro-, elektro-, filo-, hema- enersyds of -grafie, -skoop, -podie, -liet, -sofie en -siet andersyds affikse is nie.
Bauer (1983: 214) se dan ook tereg dat vanweë hul unieke optrede, die sg.
"woordelemente" nie sonder meer as affikse beskou kan word nie.
 
Bronne: Bauer, L. 1983. English Word-fonnation. Cambridge: Cambridge University Press.
 
== Allomorf <ref> Combrink, J.G.H. 1990. Afrikaanse Morfologie: Capita Exemplaria. 1ste Utgw. Pretoria: Academica </ref> <ref>Van Huyssteen, G.B. 2014. Morfologie. (in: Carstens, W.A.M. & Bosman, N. [red.] 2014. Kontemporêre Afrikaanse Taalkunde. Pretoria: Van Schaik Uitgewers. (179-181).</ref> ==