Kanadese Skild: Verskil tussen weergawes

Die '''Kanadese Skild''', wat dikwels ook die '''Laurentiese Skild''' genoem word, vorm die geologiese kern van die [[Noord-Amerika]]anse vasteland. HyDit beslaan die noordelike helfte van Noord-Amerika, wat tydens die laaste [[ystydperk]]e byna heeltemaalheeltemal met ysmassa'sysmassas oordekbedek was. Die yslae het ook die huidige voorkoms van die landskap gevormmeegebring.

Ten opsigte van sy geologiese struktuur bestaan die ondergrondondergrondse deel van die skild uit argaïese en proterosoïese lae van kristalliene gesteentes met ou eruptiewe massa'smassas. In die westelike gedeelte - die kraton van die [[Groot Slawemeer]] - is in [[1999]] die oudste gesteentes ter wêreld gevind, die Acasta-gneise uit die geologiese Hadaïkum-tydperk.

Die uitbreiding en latere afsmelting van die ysmassa'sysmassas het die uitgestrekte gebied glasiaal omgevormomvorm en 'n laagliggende landskap met 'n klein aantalenkele sagte heuwels geslyp. Tussen die heuwels het derduisende mere gevorm, terwyl die los grond van die boonste lae saam met die ys en smeltwater na die suide verplaas en in die gebied van die [[Groot Mere]] afgeset hetis.

Ná die afsmelting van die groot ysmassa'sysmassas het die gebied verrys en teen die rande gewelf. Hierdie proses het nuwe vorms van erosieserosievorme geskep en ookbenewens die vorming van die groot aantal stroomversnellings en watervalle bevorder. Groot gebiede het tot moeras ontwikkel.

Die groot oop spasiesruimtes teenna die noorde en die ligging in die poolgebied bepaal die [[klimaat]] van die Kanadese Skild, wat streng kontinentaal en in die noorde polêr is. Die winters is lank en koud, die somers fris. Noord van die [[isoterm]] met 'n gemiddelde jaarlikse temperatuur van -2 °C begin die permavorsgebied[[ysgrond]]gebied. Weens die bevrore grond kan water in die somermaande nie wegsypel nie en vorm groot moerasgebiede teen die oppervlak, wat 'n geskikte broeigebied vir groot swerms van muskiete vorm.

Die noorde van die Kanadese Skild maak deel uit van die [[toendra]], wat tot by die suidelike oewers van die [[Groot Beremeer]], Groot Slawemeer, [[Athabascameer]] en [[Hudsonbaai]] strek. In die suide word die toendra deur die [[taïga]] begrens, 'n streek van naaldbosse met 'n wydte van tussen 1 000 en 1 400 kilometer. Teen die mees suidelike rand van die Kanadese Skild lê gebiede met gemengde bosse, wat in die vrugbare streke tussen die [[Rotsgebergte]] en die Groot Mere grotendeels uitgekap is om plek te maak vir landbougebiedelandbou.