Elektrisiteit: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
kNo edit summary
Lyn 9:
Deur 'n aantal stelselmatige eksperimente van hierdie soort uit te voer, kan dit bepaal word dat daar twee tipes elektriese ladings bestaan. [[Benjamin Franklin]] (1706-1790) het hierdie twee tipes lading ''positief'' en ''negatief'' genoem en hierdie konvensie word tot vandag toe nog gebruik.
 
Teenoorgestelde ladings trek mekaar aan en soortgelyke ladings stoot mekaar af. As mens 'n harde rubber staafrubberstaaf met wol vryf en aan 'n lyn ophang sodat dit vry is om te roteer en dan 'n glas staafglasstaaf met sy vryf en nader bring, sal die rubber staafrubberstaaf aangetrek word.
 
[[Lêer:Rubber2.jpg]]
 
As mens egter nog 'n rubberstaaf met wol vryf en dit nader bring, sal die staaf wat hang afgestoot word. Die lading op die glas staafglasstaaf is positief en die lading op die rubber staaf negatief. Enige voorwerp wat aangetrek word deur die gelaaide rubberstaaf (of afgestoot word deur die glas staaf) het dus positiewe ladings. Aan die ander hand, enige voorwerp wat afgestoot word deur die gelaaide rubberstaaf (of aangetrek word deur die glas staaf) het negatiewe ladings.
 
''Lading word altyd behou''. Hierdie is 'n natuurlike wet en beteken dat lading nie vernietig of geskep kan word nie. Lading word slegs verplaas, soos wat negatiewe lading van die wol na die rubber staafrubberstaaf verplaas is in die bogenoemde voorbeeld.
 
In 1909 het [[Robert Millikan]] (1868-1953) vasgestel dat elektriese lading altyd voorkom as 'n veelvoud van 'n sekere fundamentele eenheid van lading, ''e''. Dit wil sê, lading is ge''kwantifiseer'', waar ''q'' die standaard simbool is wat gebruik word vir lading. Anders gestel, kom lading voor in diskrete pakkies. Verdere eksperimente in hierdie tydperk het gewys dat die [[elektron]] 'n lading het van -''e'' enhet dieen dat die [[proton]] 'n gelyke maar teenoorgestelde lading van +''e'' het. Sommige elementêre deeltjies, soos die [[neutron]], is nie gelaai nie. 'n Neutrale [[atoom]] sal gelyke hoeveelhede protone en elektrone besit.
 
[[Charles Coulomb]] het die kragte tussen gelaaide voorwerpe kwantitatief gemeet en vasgestel dat die elektriese krag tussen twee klein gelaaide sfere omgekeerd eweredig is aan die kwadraat van die afstand tussen hulle. Dit wil sê, <math> F \propto \frac{1}{r^2} </math>.