Slag van Paardeberg: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
JMK (besprekings | bydraes)
sp
JMK (besprekings | bydraes)
sp et al
Lyn 1:
{{Infoboks Militêre Konflik-en
|conflict=Slag van PaarbebergPaardeberg
|image=[[File:Surrender of Cronje.jpg|300px]]
|caption=Oorgawe van Cronje
Lyn 24:
[[Frederick Sleigh Roberts|Lord Roberts]] is aangestel om die Britse magte in Suid-Afrika aan te voer in Desember 1899 in opvolging van [[Redvers Henry Buller|Generaal Redvers Buller]] (Roberts het op daardie stadium so pas gehoor dat sy seun, Freddy, noodlottig gewond is by die [[Slag van Colenso]].
 
Soos Buller, het Roberts hom voorgeneem om 'n direkte aanslag op die Boererepublieke se hoofstede [[Bloemfontein]] en [[Pretoria]] te maak deur gebruik te maak van die spoorlyn vanaf [[Kaapstad]] vir logistieke steun en kommunikasie. Soos in Buller se geval het hy met sy aankoms in Suid-Afrika ondevindondervind dat die openbare mening in Brittanje en onder die Britse gemeenskap in Suid-Afrika 'n sterk optrede wou sien om die beleg van [[Ladysmith]], [[Beleg van Kimberley|Kimberley]] en [[Mafikeng]] te ontset en het daarom sy planne verander.
 
'n Vroeëre poging deur die Britte om Kimberley te ontset onder bevel van [[Lord Methuen]] is deur die Boere onder Generaal Cronje teengestaan. [[Piet Cronje|Cronje]] saam met [[Koos de la Rey|Generaal De la Rey]] en sy Transvaalse burgers kon nie daarin slaag om die Britte se opmars tydens die [[Slag van die Twee Riviere]] by die sameloop van die [[Modderrivier]] en die [[Rietrivier]] reg langs die spoorlyn stuit nie. Die Britse opmars is egter tot 'n stilstand gedwing na die [[Slag van Magersfontein]] en is die Britte gevoelige verliese toegedien. Verder het baie van die Boerekrygers se familie by hulle aangesluit by die hooflaer te [[Jacobsdal]]. Die teenwoordigheid van nie-vegtendes en die stadige ossewaens sou uiteindelik bydrae tot Cronje se neerlaag.
Lyn 39:
 
==Cronje se verskuiwing na Paardeberg==
Op die 15<sup>de</sup> Februarie het Cronje se burgers, sowat 5 &nbsp;000 Transvalers en Vrystaters uiteindelik hulle laer te [[Jacobsdal]] verlaat. Hulle stellings was nou nutteloos en hulle was in gevaar om omsingel te word. Op die nag van die 15<sup>de</sup> het 'n groot konvooi tussen die agterhoede van French se afdeling en die buiteposte van Luitenant-Generaal [[Thomas Kelly-Kenny]] se afdeling by die driwwe van die Modderrivier deurgemasjeer. In die daaropvolgende dag het die Boere se agterhoede verhoed dat die Britse 6<sup>de</sup> afdeling hulle inhaal. Op die 17<sup>de</sup> het 'n groot konvooi Boerewaens Paardebergdrif op die Modderrivier bereik. Hulle was op die punt om die rivier oor te steek toe 'n Britse berede mag hulle uit die Noorde aangeval en afgesny het.
 
Cronje het toe besluit om 'n laer te trek en langs die oewer van die Modderrivier in te grawe. Die Britse magte het aangegroei en die Boeremagte in getalle by verre begin oortref met oorweldigende artillerie tot hulle beskikking. Die Britte sou dus die Boere maklik tot oorgawe kon dwing deur hulle te beleër en te bombardeer. [[Generaal Christiaan de Wet]] wat slegs sowat 30 myl verder weg was, het die besluit van Cronje skerp gekritiseer veral omdat daar na sy oordeel nie voldoende Britse kavallerie beskikbaar was om hulle te stuit nie en sou hulle by sy magte en die van Hoofkommandant I.S. Ferreira kon aansluit wat ook 'n sootgelyke afstand ten noorde van Cronje was as hulle aanhou beweeg het.
Lyn 58:
 
==Die oorgawe==
Die bombardement van Cronje se stellings het toenemend feller geword soos meer en meer Britse kanonne (insluitende 5 duim howitzers en ander 1-ponder "pom-pom" gewere) bygekom het. Bykans elke perd, donkie en os is doodgeskiet en die verrottende stank en vlieë het dit vir die Boere onhoudbaar gemaak. Op die vooraand van die laaste dag van die veldslag het die Royal Canadian Regiment, wat op daardie stadium reeds 70 ongevalle gely het, nader aan die Boerestellings gekruip en hulself skaars 65 tree van die Boerelinies af ingegrawe. Op 27 Februarie 1900 het Cronje se kommando onder hierdie hernieude druk oorgegee. Daarmee is die laaste kommando tussen die Britse magte en Bloemfontein, die hoofstad van die Vrystaat, verwyder. Cronje het met 'n mag van 4 &nbsp;019 man en 50 vrouens oorgegee. Dit was die eerste groot oorwinning deur die Britte oor die Boeremagte (vorige neerlae by Twee Riviere, [[Slag van Graspan|Graspan]] en Belmont kan in sekere opsigte as strategiese onttrekkings beskou word). Hierdie oorgawe was egter 'n baie gevoelige slag aangesien die aantal manskappe wat gevange geneem is bykans 10% van die Boere se weerbare leër verteenwoordig het.
 
Aan Boerekant is Cronje skerp gekritiseer oor sy beslissings en aan die Britse kant is Kitchener ook skerp veroordeel oor die manier waarop hy Britse soldate se lewens verspil het. Waar hy voorheen as die held van Khartoum (''Kitchener of Khartoum'') bekend gestaan het is hy in sekere kringe ''Kitchener of Chaos'' genoem.