Albert Camus: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
+ Inligtingskas
Lyn 1:
{{Inligtingskas Persoon
[[Lêer:Albert Camus, gagnant de prix Nobel, portrait en buste, posé au bureau, faisant face à gauche, cigarette de tabagisme.jpg|thumb||250px|Albert Camus]]
| naam = Albert Camus
| bynaam =
[[Lêer:| beeld = Albert Camus, gagnant de prix Nobel, portrait en buste, posé au bureau, faisant face à gauche, cigarette de tabagisme.jpg|thumb||250px|Albert Camus]]
| beeldbeskrywing =
| onderskrif =
| geboortenaam =
| geboortedatum = [[7 November]] [[1913]]
| geboorteplek = Dréan, El Taref, Frans-Algerië
| sterfdatum = [[4 Januarie]] [[1960]]
| sterfteplek = Villeblevin, Yonne, [[Boergondië]], [[Frankryk]]
| ouers =
| titel =
| nasionaliteit = {{vlagland|Frankryk}}
| beroep =
| ander =
| bekend =
| salaris =
| termyn =
| voorganger =
| opvolger =
| eerbewyse = [[Nobelprys vir Letterkunde]] (1957)
| party =
| religie =
| huweliksmaat =
| kinders =
| webblad =
| handtekening =
}}
 
'''Albert Camus''' ([[7 November]] [[1913]] – [[4 Januarie]] [[1960]]) was 'n [[Franse literatuur|Franse skrywer]] en [[filosofie|filosoof]] en een van die primêre verteenwoordigers (saam met [[Jean-Paul Sartre]]) van die [[eksistensialisme]].
 
== Lewensloop ==
[[Lêer:Camus Monument in Villeblevin France 17-august-2003.4.JPG|thumb|leftlinks|'n Brons plakaat op die monument ter ere van Camus, in die klein dorpie, Villeblevin, in Frankryk. Dit lees: Van die Yonne-are se plaaslike raad, in huldeblyk aan die skrywer Albert Camus, oor wie daar gewaak is in die Villeblevin dorpsaal op die aand van die 4de to die 5de Januarie 1960" ]]
Albert Camus is gebore in [[Mondovi]], [[Algerië]] in 'n Frans-Algerynse gesin (Franse in Algerië is genoem die ''[[pied-noirs]]'' of swart voete). Sy ma, Catherine Sintes, was oorspronklik van Spaanse afkoms. Sy pa, Lucien, het tydens die [[Slag van die Marne]] in 1914 gedurende die [[Eerste Wêreldoorlog]] gesterf. Camus word in armoede groot in die woonbuurt Belcourt in Algiers.
 
Line 22 ⟶ 51:
 
In 1949 het hy die [[tuberkulose]] weer teruggekeer en hy het vir twee jaar in afsondering gebly. In 1951 publiseer hy Die Rebel, 'n filosofiese analise van rebellie en revolusie waarin sy afkeur vir kommunisme duidelik was. Negatiewe reaksie op die boek het hom van sommige van sy kollegas en vriende vervreem en het tot die finale breek met Sartre aanleiding gegee. Hy het hom na die kritiese ontvangs van die boek toegelê op die vertaling van toneelstukke.
 
Camus se belangrikste bydrae tot die filosofie was sy idee van die absurde, die besef dat die lewe geen betekenis het nie. Hierdie idee het hy in Die Fabel van Sisyphus uiteengesit en ingesluit in baie van sy ander werke.
 
Line 27 ⟶ 57:
 
Die [[Algerynse Bevrydingsoorlog]] wat in 1954 begin het, het vir hom 'n morele dilemma geskep. Hy het homself geidentifiseer met die pied-noirs, en het die Franse regering verdedig op die gronde dat die opstand in Algerië deel was van 'n "nuwe Arabiese imperialisme" gelei deur Egipte en 'n "anti-Westerse offensief" georkestreer deur Rusland met die doel om "Europa te omsingel" en die "VSA te isoleer" (''Actuelles III: Chroniques Algeriennes, 1939-1958''). Alhoewel hy groter Algerynse [[outonomiteit]] of selfs 'n [[federasie]] voorgestaan het, maar nie onafhanklikheid nie, glo Camus dat die pied-noirs en Arabiere vreedsaam kan naasbestaan. Gedurende die oorlog was hy ten gunste van ‘n siviele skietstilstand sodat burgelikes se lewens gespaar kan word. Hierdie voorstel is deur beide kante verwerp.
 
[[Lêer:20041113-002 Lourmarin Tombstone Albert Camus.jpg|thumb|Albert Camus se grafsteen.]]
Camus het tussen 1955 en 1956 vir [[L'Express]] geskryf. In 1957 is die [[Nobelprys]] vir Literatuur aan hom toegeken. Die prys was nie vir sy roman Die Val, wat die vorige jaar gepubliseer is, toegeken nie maar vir sy skryfwerk teen die doodstraf soos in die werk "''Réflexions Sur la Guillotine''". Toe hy studente van die [[Universiteit van Stockholm]] toegespreek het, het hy sy klaarblyklike onaktiwiteit oor die Algerynse vraagstuk verdedig en verklaar dat hy bekommerd is oor die veiligheid van sy ma wat steeds in Algerië gewoon het. Hierdie uitspraak het verder sy verwerping van linksgesindes aan die hand gewerk.
Line 33 ⟶ 64:
 
== Evaluasie van die bydrae van Camus ==
 
John Cruickshank, [[emeritus]] Professor van Frans aan die Universiteit van Sussex, Brighton, [[Engeland]] het die volgende evaluasie van die filosofiese bydrae van Albert Camus gelewer: “As skrywer, moralis en politieke teoretikus het Albert Camus na die Tweede Wêreld Oorlog ‘n woordvoerder vir sy eie generasie geword en ‘n mentor vir die daaropvolgende generasie, nie net vir Frankryk nie maar ook in Europa en uiteindelik die wêreld. Sy skryfwerk wat meestal oor die isolasie van die mens in ‘n vreemde heelal, die vervreemding van die individu van homself, die probleem van boosheid en die finaliteit van die dood, het die vervreemding en terleurstelling van die na-oorlogse intelletueel akkuraat gereflekteer. Alhoewel hy die [[nihilisme]] van sy kontemporêre denkers verstaan het, het Camus geargumenteer dat waardes soos die waarheid, gematigheid en geregtigheid verdedig moet word. In sy latere werke het hy die raamwerk geskets van ‘n liberale humanisme wat die dogmatiese aspekte van beide die Christendom en Marxisme verwerp.”
 
== Bekende werke ==
 
'''Romans'''
* Die Vreemdeling (L'Étranger, 1942) in Afrikaans vertaal deur Jan Rabie as Die Buitestaander, Human & Rousseau, Kaapstad 1966