Protestantse Hervorming: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Xqbot (besprekings | bydraes) k Robot: pt:Reforma Protestante is een voormalig uitgelicht artikel; kosmetiese veranderinge |
Skakels |
||
Lyn 3:
Die '''Protestantse Hervorming''' (ook '''Reformasie''' genoem, afgelei van die [[Latyn]]se ''reformatio'' "hernuwing, herstelling") was 'n godsdienstige beweging wat deur die [[Duitsland|Duitse]] hervormer [[Martin Luther]] in [[1517]] begin is en tot die einde van die [[Dertigjarige Oorlog]] in [[1648]] sou voortduur.
Alhoewel Luther met sy optrede oorspronklik slegs die bestryding van wanpraktyke in die destydse [[Rooms-Katolieke Kerk]] ten doel gehad het, het die beweging uiteindelik tot die verdeling van die Westerse Christendom in die Rooms-Katolieke, Lutherse en Gereformeerde hoofstromings gelei, maar ook tot grootskaalse veranderinge in die politieke, sosiaal-kulturele en maatskaplike orde in groot dele van [[Europa]].
Die godsdienstige stryd tussen die Rooms-Katolieke geestelikheid en fanatieke aanhangers van die nuwe geloofsrigting het met teologiese dispute begin wat egter nie die gewenste sukses behaal het nie. Rooms-Katolieke owerhede het hul veldtog teen [[Protestantisme]] vervolgens met administratiewe besluite en onderdrukkende maatreëls voortgesit, tog is die nuwe geloof intussen ook deur wêreldlike magte soos Duitse en Franse vorste en welvarende burgers in [[Nederland]] en [[Switserland]] gesteun. Die teologiese dispuut het uiteindelik ontaard tot bloedige oorloë waarin nie net Lutherane en Calviniste teen Rooms-Katolieke geveg het nie, maar ook Lutherse en Calvinistiese Protestante onderling in konflik was. Al drie groeperings het daarnaas gemeenskaplik teen die mees radikale hervormingsbewegings, Wederdopers en Antitrinitariërs, opgetree.<ref>Janusz Tazbir: ''Geschichte der polnischen Toleranz''. Warskou: Interpress 1977, bl.18</ref>
Die Protestantse Hervormingsbeweging is in Duitsland hoofsaaklik deur Martin Luther en in [[Switserland]] deur [[Johannes Calvyn]] en [[Ulrich Zwingli]] begin. Sy oorsake en voorlopers strek ver terug in die verlede, maar as sy begin word algemeen 1517 beskou - die jaar toe Martin Luther sy 95 stellinge aan die deur van die slotkerk te Wittenberg aangeplak het. Met die vredesluiting in Münster in 1648 is die godsdienstige hervorming voltooi en 'n einde aan die godsdienstige oorloë in Europa gemaak.
Die hervormingsbeweging was toe as gevolg van uiteenlopende leerstellings al in verskillende Protestantse kerke verdeeld. Die belangrikste denominasies, wat uit die Hervormingsbeweging voortgespruit het, is Lutherane (veral in [[Duitsland]], [[Skandinawië]] en die Baltiese lande behalwe Litaue) en Gereformeerdes (waaronder ook Calviniste, Zwingliane en Presbiterianers; veral in Duitsland, Switserland, Nederland en [[Skotland]]). Ook die radikaal-reformatoriese Doppersbeweging het sy oorsprong in die Hervormingstydperk.
In gebiede, wat aan die Rooms-Katolieke geloof vasgehou het, is die beweerde korrupsie en wanpraktyke tydens die sogenaamde Teenreformasie beveg. Sodoende het uiteindelik ook in die Rooms-Katolieke Kerk 'n vernuwing plaasgevind.
| |||