Jacobus Hendrik Pierneef: Verskil tussen weergawes

}}

 

 

 

== Lewensbeskrywing ==

 

 

Tydens 'n werk vir ene Johan Schoeman, as deel van 'n reklameprojek om grond rondom [[Hartbeespoortdam]] te verkoop, het hy in die Agnes-hotel tuisgegaan. Hier het hy sy toekomstige tweede vrou ontmoet, 'n Nederlandse vrou genaamd Marian Frances Schoop, beter bekend as May. Pierneef het in 1923 van Agatha geskei en in 1924 met May getrou. Die paartjie het in April 1927 aan 'n dogter, Marita Jennifer, die lewe geskenk.

 

== Kunsloopbaan ==

Pierneef het sy eerste kunsklasse (saam met toekomstige kunstenaars Cordon Leith en Fanie Eloff) by die hoër ''[[Staatsmodelschool]]'' in Pretoria bygewoon. Daar het sy onderwyser, J.F. Hondius, sy voorliefde vir die platteland aangemoedig. 'n Ander onderwyser, dr. H.G. Breyer, het sy leerlinge die veld ingeneem om hulle meer oor natuurwetenskap te leer. Met sy gesin se terugkeer na Nederland het hy oorspronklik deeltyds in 'n verffabriek in Hilversum gewerk en snags tekenklasse van 'n ou argitek ontvang. In die verffabriek het hy geleer hoe om verskillende soorte verwe te meng een aan te wend. Die gesin het na 10 maande na Rotterdam verhuis vir hul kinders se mediese behandeling (Pierneef het ook 'n suster gehad wat ook mediese sorg benodig het). Alhoewel sy ouers wou hê dat hy 'n dominee moes word, het hy aan die Rotterdamse Kunsakademie gestudeer. Daar het hy kennis gemaak met die werke van die ou meesters, wat 'n blywende indruk op hom gemaak het. Hy het ook met gipsmodelle geëksperimenteer en letterskilderwerk aangeleer.

 

Hy het op 18-jarige ouderdom saam met sy gesin na Pretoria teruggekeer, vasberade om argitektuur te studeer. Sy ouers se finansiële ontberings het hom egter genoodsaak om 'n werk in 'n tabakwinkel aan te neem, waarin sy pa 'n vennoot was. Hy het egter volgehou om kunstegnieke te studeer en het gevestigde kunstenaars ontmoet en aanmoediging van hulle ontvang. Onder hierdie kunstenaars was sy peetoom, [[Anton van Wouw]], asook Hugo Naudé, Frans Oerder en die Ierse kunstenaar George Smithard. Hy het tussen 1905 en 1908 van Oerder onderrig ontvang in skilderwerk en na 1908 van Smithard onderrig ontvang in grafiese mediums soos etsing en linosnee. Dit was Smithard wat hom aangemoedig het om sy eie skilderstyl te ontwikkel en nie bloot Europese kunstenaars na te boots nie.

 

 

In 1910 verkoop hy sy eerste olieverfskildery aan die kunshandelaar Emil Schweikerdt: '''n Blik op Meintjieskop'', teen 'n prys van R6,30. In 1911 het hy by 'n groep Pretoriase kunstenaars aangesluit, Die Individualiste, en saam met hulle aan nog 'n groepsuitstalling deelgeneem: hy het twee etse uitgestal wat beide verkoop het. Hy het sy eerste solo-uitstalling in 1913 gehou. Die kritici het hom geprys en sommige het hom selfs as 'n genie beskryf. Sy tweede solo-uitstalling is twee jaar later gehou en ook goed ontvang. Hy het in hierdie periode ook 'n aantal stofomslae en illustrasies vir boeke en tydskrifte gemaak, waaronder [[Die Brandwag]] in 1917 en ''[[The Independent]]'' in 1919.

 

In 1918 het Pierneef sy werk by die Staatsbiblioteek gelos en 'n loopbaan as 'n kunsdosent by die Heidelbergse Kollege (in Suid-Afrika) begin. In die daaropvolgende jaar het hy ook begin om tekenklasse by die Pretoria Kollege te gee. Hierdie posisies het hom die geleentheid gegun om op sy kuns te fokus en in 1920 en 1921 het hy aan baie solo- en groepsuitstalling deelgeneem. Een van hierdie was 'n belangrike uitstalling in Pretoria, waar Pierneef meer as 300 werke in verskeie mediums uitgestal het. Pierneef het in hierdie tyd begin het om hoë aansien as kunstenaar te geniet.

 

In 1923 het Pierneef as dosent bedank, as gevolg van meningsverskille met die Departement van Onderrig rakende die skoolkurrikulum: die stelsel was gebaseer op die Engelse stelsel, maar Pierneef het gevoel dat Suid-Afrikaners hulle eie styl moes ontwikkel en hulle eie stel reëls moes hê om te volg. Hy het hierdie idee benadruk tydens 'n lesing in [[Bloemfontein]], waar het die belang van 'n individuele en eg-Suid-Afrikaanse kunsstyl beklemtoon het. Hy het ook na die [[Boesmans]] (San) se kuns verwys, menende dat dit besonder met die Suid-Afrikaanse omgewing rym.

 

Pierneef het nie 'n ander onderrigposisie aangeneem nie, maar begin om voltyds te verf. Benewens skilderye het hy ook pastelwerke, tekeninge, linosneë en etse geskep. Hy het ook aangehou om illustrasies vir Afrikaanse tydskrifte te skep en selfs gedigte geskryf. Hy het Suidwes-Afrika (tans [[Namibië]]) van 1923 tot 1924 besoek. Daar het hy talle sketse gemaak wat hy later as skilderye in sy studio sou voltooi. Hierdie skilderye word dikwels onder sy beste werke gereken. In Suidwes-Afrika het hy ook vriend geraak met die bekende diereskilder [[Hans Anton Aschenborn]].

 

}}

 

 

Sy kleurpalet hoofsaaklik uit sonverbleikte pastelkleure soos sagte bloue, okers en pienk bestaan, alhoewel hy soms ook helder kleure soos blou, pers en oranje gebruik het. Hy het landskappe van verskillende dele van Suid-Afrika geskilder, maar was meer vertroud met die Transvaalse Bosveld en die skilderye wat in dié deel van die land uitgevoer is word as sy beste werke beskou.

In 1939 het Pierneef 'n plaas oos van Pretoria gekoop wat beide as woning en ateljee gedien het. Pierneef het self sy huis uit klip en dekstrooi in die vorm van 'n kraal gebou. Die naam van die plaas was "Elangeni", wat beteken "waar die sonskyn by die hek is". Die perseel is vandag in Moepelstraat, Lynnwood. Hier het hy se laaste jare deurgebring. Sy laaste werk was in 1955: ’n ontwerp vir die wapen van die Laerskool Pierneef in Pretoria, wat 'n [[kameeldoring|kameeldoringboom]] uitbeeld.

 

 

== Toekennings ==

 

== Nalatenskap ==

Pierneef se werk kan in talle private, korporatiewe en publieke versamelings gesien word, waaronder die Africana Museum, Durbanse Kunsmuseum, Johannesburgse Kunsmuseum, die Pierneef-museum en die [[Pretoriase Kunsmuseum]].