Sapfo: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Nuwe artikel
 
+ Inligtingskas
Lyn 1:
{{Inligtingskas Persoon
[[Lêer:Bust Sappho Musei Capitolini MC1164.jpg|thumb|180px|’n Borsbeeld met die inskripsie ''Sapfo van Eressos''. Romeinse kopie van die oorspronklike Griekse werk uit die 5de eeu v.C.]]
| naam = Sapfo
| bynaam =
| beeld = Bust Sappho Musei Capitolini MC1164.jpg
| beeldbeskrywing =
[[Lêer:Bust| Sapphoonderskrif Musei Capitolini MC1164.jpg|thumb|180px| = ’n Borsbeeld met die inskripsie ''Sapfo van Eressos''. Romeinse kopie van die oorspronklike Griekse werk uit die 5de eeu v.C.]]
| geboortenaam =
| geboortedatum = ca. 650/610 v.C.
| geboorteplek =
| sterfdatum = 580 v.C.
| sterfteplek =
| ouers =
| titel =
| nasionaliteit = [[Antieke Griekeland]]
| beroep = Digter
| ander =
| bekend =
| salaris =
| termyn =
| voorganger =
| opvolger =
| eerbewyse =
| party =
| religie =
| huweliksmaat =
| kinders = Cleis (dogter)
| webblad =
| handtekening =
}}
 
'''Sapfo''' of '''Sappho''' ([[Grieks]]: Σαπφώ) was ’n [[Griekeland|Griekse]] liriese [[digter]]es wat op die eiland [[Lesbos]] gebore is. Sy het gelewe van tussen 630 en 612 v.C. tot omstreeks 570 v.C., maar baie min is vir seker bekend oor haar lewe. Die meeste van haar gedigte, wat in die antieke tyd in ’n groot mate bewonder is en baie bekend was, het verlore gegaan. Haar ontsaglike gewildheid is egter duidelik danksy fragmente wat behoue gebly het.
 
== Lewe ==
Die enigste hedendaagse bron oor haar lewe is haar eie werk, maar geleerdes is skepties daaroor of dit biografies van aard was. Latere biografiese inligting is ook onbetroubaar.<ref>Sien bv. J. Fairweather, "Fiction in the biographies of ancient writers," ''Ancient Society'' 5 (1974); Mary R. Lefkowitz, ''The lives of the Greek poets'', Johns Hopkins UP, 1981.</ref>
 
In Sapfo se leeftyd was daar ’n periode van politieke woelinge op Lesbos en die opgang van [[Pittakos]]. Volgens die [[Pariese Kroniek]] is Sapfo iewers tussen 604 en 594 v.C. na [[Sisilië]] verban. Haar werk bevat min inligting oor politieke toestande. Die uitsondering is Fragment 98, waarin verbanning genoem word en waaruit afgelei kan word dat Sapfo sonder haar gewone geriewe moes klaarkom. Hoewel dit nêrens genoem word nie, word aangeneem sy het later uit haar bannelingskap teruggekeer en die grootste deel van haar lewe op Lesbos gewoon.
 
== Seksualiteit ==
[[Lêer:Sir Lawrence Alma-Tadema, RA, OM - Sappho and Alcaeus - Walters 37159.jpg|thumbduimnael|links|300px|''Sapfo en Alkaios'' deur Lawrence Alma-Tadema. (Walters-kunsmuseum).]]
Sapfo se gedigte het gefokus op passie en liefde vir verskeie mense van albei geslagte. Die woord "[[lesbies]]" vir vroulike [[homoseksualiteit]] is afgelei van Lesbos, die eiland waar sy gewoon het, en ’n ouer [[sinoniem]], "sapfies", is van haar naam afgelei. Nie een van die woorde is agter gebruik voor die 19de eeu nie.<ref name="lesbian">{{cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?term=lesbian|title=Lesbian|accessdate=2009-02-07|publisher=Online Etymology Dictionary|year=2001|author=Douglas Harper}}</ref><ref name="sapphic">{{cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?term=Sapphic|title=Sapphic|accessdate=2009-02-07|publisher=Online Etymology Dictionary|year=2001|author=Douglas Harper}}</ref>
 
Line 14 ⟶ 43:
 
Alkaios beskryf haar as "violetharig en rein met ’n heuningglimlag" (fr. 384). Die 3de-eeuse [[filosofie|filosoof]] [[Maximus van Tirus]] skryf Sapfo was "klein en donker" en dat haar verhoudings met haar vriendinne soortgelyk was aan dié van [[Sokrates]]:
{{quote|Wat anders kan ’n mens die liefde van die Lesbiese vroue noem as die Sokrates-kuns van die liefde? Want dit lyk of hulle liefde beoefen het op hul eie manier, sy die liefde van vroue, hy dié van seuns.<ref>Campbell 1982, pbl. 21</ref>}}
 
== Werk ==
Die Biblioteek van Alexandrië het Sapfo se gedigte in nege boeke saamgevat. Dié deel wat behoue gebly het, is klein, maar weerspieël die omvang en belangrikheid van haar werk. Daar is net een volledige gedig, Fragment 1, ''Lofsang aan Afrodite''.<ref name=stoavandiver>[http://www.stoa.org/diotima/anthology/vandiver.shtml ''Hymn to Aphrodite'', vertaling en notas]</ref> Ander belangrike fragmente sluit in drie feitlik volledige gedigte, Fragmente 16, 31 en 58. Laasgenoemde gaan oor die ouderdom en is die laaste een wat ontdek is.
 
Line 23 ⟶ 52:
Die politieke atmosfeer van Lesbos in Sapfo se tyd het baie ooreengestem met dié van Homeros se [[Troje]], aangesien die stede van Lesbos voortdurend bedreig is vanaf Lydia. Waar Homerus gefokus het op die uitbeelding van skoonheid deur die glorie van militarisme, het Sapfo gefokus op die uitbeelding van skoonheid deur liefde. Albei het ten doel gehad om gebeure ter wille van die nageslag te vier en herdenk.<ref>Reynolds, Margaret. ''The Sappho Companion.'' Palgrave:New York, 2001. bl. 16.</ref>
 
== Verwysings ==
{{Verwysings|3}}
 
== Verdere leesstof ==
* Barnard, Mary (vert.), ''Sappho: A New Translation'', University of California Press; Junie 1986 ISBN 0-520-22312-8
* {{Cite book|last=Campbell|first=D. A. (ed.)|title=Greek Lyric 1: Sappho and Alcaeus (Loeb Classical Library No. 142) |publisher=Harvard University Press, Cambridge, Mass.|year=1982|isbn=0-674-99157-5|ref=harv|postscript=<!--None-->}} Volledige Griekse teks en verwysings deur antieke skrywers na Sapfo.
* Carson, Anne (vert.), ''If Not, Winter: Fragments of Sappho'', Knopf (2002) ISBN 0-375-41067-8; ook Virago Press, VK, ISBN 1-84408-081-1 (’n tweetalige uitgawe; [http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9E05E6DC103CF935A1575BC0A9649C8B63 N.Y. ''Times''-resensie])
* DuBois, Page, ''Sappho Is Burning'', University of Chicago Press (1995) ISBN 0-226-16755-0
* Lidov, Joel, "Sappho, Herodotus and the ''Hetaira''", in ''Classical Philology'', Julie 2002, pp.&nbsp;203–237.
 
== Eksterne skakels ==
* [http://www.thehypertexts.com/Sappho%20Translations.htm Vertalings van haar werk] deur digters soos Ben Jonson, Lord Byron en T.S. Eliot)
* [http://classicpersuasion.org/pw/sappho/ The Divine Sappho] (Griekse teks met verskeie vertalings)
* [http://www.aoidoi.org/poets/sappho/ aoidoi.org] (Griekse teks met kommentaar deur William Annis)
* {{CommonsKategorie-inlyn|Sappho}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http://en.wikipedia.org/wiki/Sappho Engelse Wikipedia]
 
[[Kategorie:Griekse skrywers]]