Vitamien B12: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Sintaksfout (Headline alone)
Lyn 5:
|-
! {{chemboks opskrif}} | Chemie
|-
| [[IUPAC nomenklatuur|Sistematiese naam]]
| α-(5,6-dimetielbensimidasoliel)<br />kobamiedsianied
|-
| [[Chemiese formule]]
Lyn 18:
| [[Donkerrooi]] poeier
|-
| Oplosbaarheid
| 12 &nbsp;g/l in water; byna onoplosbaar<br /> in asetoon, eter en chloroform
|-
| CAS registernommer
Lyn 26:
 
|}
[[Lêer: B12 methylcobalamin.jpg|thumbduimnael|280px|Metielkobalamien (foto) is 'n vorm van vitamien B<sub>12</sub>. Dit kom voor as donkerrooi kristalle wat vryelik kersie-gekleurde helder oplossings in water sal vorm.]]
 
'''Vitamien B<sub>12</sub>''', ook bekend as '''kobalamien''', is 'n wateroplosbare vitamien en een van die agt B-vitamiene. Dit speel 'n belangrike rol in die normale funksionering van die [[brein]] en senuweestelsel, en ook in die vorming van [[bloed]]. Dit is gewoonlik betrokke by die metabolisme in elke [[sel]] van die menslike liggaam, veral wat [[DNS]]-sintese en -regulering, vetsuurbiosintese en energieproduksie betref.
 
Nie [[swam]]me, [[plant]]e, óf [[dier]]e is in staat om self vitamien B<sub>12</sub> te vervaardig nie. Slegs bakterieë en archaea besit die ensieme wat nodig is vir die sintese, hoewel baie kossoorte 'n natuurlike bron van B<sub>12</sub> is as gevolg van bakteriële simbiose. Die vitamien is die grootste en struktureel mees-ingewikkelde vitamien en kan in die nywerheid slegs geproduseer word deur bakteriële fermentasie-sintese.
Lyn 34:
== Mediese gebruike ==
 
Vitamien B<sub>12</sub> word toegedien tydens vitamien B<sub>12</sub>-tekort, sianiedvergiftiging, of om 'n oorerflike tekort aan transkobalamien II te behandel. <ref name=AHFS>{{cite web|title=Vitamin B12
|url=http://www.drugs.com/monograph/vitamin-b12.html |work=The American Society of Health-System Pharmacists|accessdate=3 April 2011}}</ref> Dit word as deel van die Schillingtoets vir die diagnose van bloedarmoede gebruik. <ref name=AHFS />
 
Vir sianiedvergiftiging, kan 'n groot hoeveelheid van hidroksokobalamien binneaars toegedien word in kombinasie met natriumtiosulfaat. <ref>{{Citecite journal|author=Hall AH, Rumack BH |title=Hydroxycobalamin/sodium thiosulfate as a cyanide antidote|journal=The Journal of Emergency Medicine}}</ref> Die meganisme van aksie is eenvoudig: Die hidroksokobalamienhidroksied ligand word verplaas deur die giftige sianied-ioon, en die gevolglik skadelose B<sub>12</sub>-kompleks word uitgeskei in die urine. In die [[Verenigde State van Amerika]] het die FDA ''(Food and Drug Administration)'' in 2006 die gebruik van hidroksokobalamien goedgekeur vir die akute behandeling van sianiedvergiftiging. <ref>{{Citecite journal|author=Dart RC|title=Hydroxocobalamin for acute cyanide poisoning: new data from preclinical and clinical studies; new results from the prehospital emergency setting |journal=Clinical Toxicology |volume=44}}</ref>
 
Hoë vitamien B<sub>12</sub>-vlakke in bejaardes kan beskerming bied teen breinatrofie wat verband hou met Alzheimer se siekte en verswakte kognitiewe funksie. <ref>{{Citecite journal|author=Vogiatzoglou A, Refsum H, Johnston C, ''et al.'' |title=Vitamin B12 status and rate of brain volume loss in community-dwelling elderly |journal=Neurology |volume=71}}</ref>
 
== Aanbevole inname ==
<ref name="nih">{{cite web|url=http://ods.od.nih.gov/factsheets/vitaminb12|title=Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B12|publisher=Office of Dietary Supplements, National Institutes of Health|accessdate=28 September 2011}}</ref>
Die dieetverwysingsinname van vitamien B<sub>12</sub> vir 'n [[volwassene]] wissel van 1.5&nbsp;µg per dag (vir die VK) <ref>{{cite web|url=http://www.nhs.uk/Conditions/vitamins-minerals/Pages/Vitamin-B.aspx |title=Vitamins and minerals – B vitamins and folic acid |publisher=National Health Service (NHS)|work=National Health Service |date=2012-11-26}}</ref> tot 2-3&nbsp;µg per dag (vir die VSA). <ref>{{cite web|url=http://ods.od.nih.gov/factsheets/vitaminb12 |title=Dietary Supplement Fact Sheet: Vitamin B12 — Health Professional Fact Sheet |publisher=National Institutes of Health|workOffice of Dietary Supplements |date=2011-06-24}}</ref>
 
Daar word gemeen dat vitamien B<sub>12</sub> wat mondelings ingeneem word veilig is in hoeveelhede wat nie die aanbevole dieettoelae oorskry nie. Die aanbevole dieettoelae vir vitamien B<sub>12</sub> in swanger vroue is 2.6 mg per dag en 2.8 mg tydens laktasie. <ref>{{cite book | last1 = [[Institute of Medicine]] | title = Dietary Reference Intakes for Thiamin, Riboflavin, Niacin, Vitamin B6, Folate, Vitamin B12, Pantothenic Acid, Biotin, and Choline | chapter = Vitamin B12 | publisher = The National Academies Press | year = 1998 | location = Washington, DC | pages = 340–342 | url = http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=6015&page=340 | accessdate = 2012-02-07 | isbn = 0-309-06554-2}}</ref> Daar is onvoldoende inligting beskikbaar oor die veiligheid van hoër inname van vitamien B<sub>12</sub> tydens swangerskap.
 
Die Amerikaanse Instituut van Medisyne beweer dat, aangesien 10 tot 30% van die ouer mense nie natuurlike vitamien B<sub>12</sub> uit hul voeding kan absorbeer nie, dit raadsaam is om vir diegene 51 jaar en ouer B<sub>12</sub>-gefortifiseerde kosse of B<sub>12</sub> aanvullings tot op die aanbevole inname te verskaf. <ref>http://www.nal.usda.gov</ref>
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}