Karsinogeen: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Addbot (besprekings | bydraes)
k Verplasing van 36 interwikiskakels wat op Wikidata beskikbaar is op d:q187661
Verbeter
Lyn 5:
[[Kanker]] is 'n siekte waar beskadigde selle van die pasiënt se liggaam nie geprogrammeerde seldood ondergaan nie maar hul groei ook nie meer langer beheer word en hul metabolisme verander word. Karsinogene kan die risiko verhoog om kanker te kry deur die sellulêre metabolisme te ontwrig of deur die [[DNS]] in [[sel|selle]] direk te beskadig wat dan onbeheerste, kwaadaardige verdeling tot gevolg het wat lei tot die vorming van gewasse. Gewoonlik is die DNS skade te ernstig om te herstel.
 
Daar bestaan baie natuurlike karsinogene. [[Aflatosksien]] B<sub>1</sub>, wat afgeskei word deur die [[swam]] '''[[Asperigillus flavus]]''' wat op gebergde [[graan]], [[neut]]e en [[grondboontjiebotter]] groei is 'n voorbeeld van 'n gevaarlike, natuurlike [[mikrobe|mikrobiese]] karsinogeen. Daar is vasgestel dat sekere virusse soos [[Hepatitis B]] en die [[menslike papilloma virus]]se ook kanker kan veroorsaak. Die eerste virus wat vasgestel is om kanker in diere te veroorsaak is die [[Rous sarcoma virus]] wat in [[1910]] ontdek is deur [[Peyton Rous]].
 
[[Benseen]], [[kepoon]], [[1,2-Dibromoetaan]], [[asbes]] en afvalrotse van die ontginning van olieskalie is almal as karsinogene geklassifiseer. Reeds in die 1930's is vasgestel dat nywerheids- en tabakrook die bron is van dosyne karsinogene, insluitend [[bensopireen]], tabakspesifieke [[nitrosamien]]e soos [[nitrosonornikoteen]] en reaktiewe [[aldehied]]e soos [[formaldehied]]&mdash; wat ook 'n gevaar inhou tydens die maak van [[plastiek]]e. [[Vinielchloried]], waarvan [[PVC]] gemaak word, is 'n karsinogeen en dus ook 'n gevaarstof tydens PVC vervaardiging.