Letteruitspraak: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
+kat
k +skakel
Lyn 6:
 
In die meeste lande, veral in die ontwikkelde wêreld, word die standaarduitspraak toegewys aan 'n bepaalde deel van 'n land. Gewoonlik is hierdie groep wat in hierdie streek woonagtig is welgesteld of geniet hoë maatskaplike aansien.
Goeie uitspraak behels dat geen persoonlike, plaaslike of maatskaplike kenmerke opvallend is nie. 'n Spreker moet dus nie slordig, onduidelik, koddig, dialekties, onnatuurlik of [[Geaffekteerde taalgebruik|aanstellerig]] praat nie. Die aanhoorder moet ook nie kan aflei of die spreker van Nederlandse, Duitse, Engelse e.a. afkoms is nie.
Iemand wat egter skoolvosserig optree, sal wil hê dat die spelling as maatstaf moet dien, wat indruis teen die spreektaal waarmee die moedertaalsprekers grootword. Die voorrang van die gesproke vorm moet egter ook nie voor die geskrewe vorme oordryf word nie. Die geskrewe vorme in die meeste kultuurtale word deur die onderwys en die leesgewoontes van die massa beïnvloed, asook die bestendigheid van die geskrewe "woord" wat die meeste in ontvangs deur die hoorder/leser geneem word. Dit wil sê, woorde soos ''fenomenologie'', ''oseanografie'', ''euritmiek'', ''aktuariële'', ens. se invloed op papier sal tot 'n groter mate tot letteruitspraak bydra, omrede die woorde nie sonder meer in kletspraatjies gewissel word nie.
'n Mens het nou ook die neiging om by sekere geleenthede "deftiger" of "plegtiger" te probeer klink; by 'n toespraak sal die spreker nie praat van ''kinners'', ''persent'', ''koperasie'' of ''sêlekant'' vir ''kinders'', ''present'', ''koöperasie'' of ''selakant'' nie.