Richard Wocke: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 13:
[[Lêer:Nederduitse Gereformeerde Church Voortrekker Street - Philippolis-001.jpg|duimnael|regs|250px|Die [[NG gemeente Philippolis|NG kerk]] aan die bopunt van Voortrekkerstraat, [[Philippolis]]. Die gebou en perseel is op [[18 Julie]] [[1969]] as 'n nasionale gedenkwaardigheid verklaar.]]
 
In Oktober 1865 het Wocke sy dienste in ''[[De Tijd]]'', die Vrystaat se eerste Nederlandse koerant, in [[Bloemfontein]] as boumeester en argitek geadverteer. Hy "ontwerpt Plannen voor alle soorten van Gebouwen en neemt ook de uitvoering derzelve aan", luidens die beriggie. Dié beskeie bekendmaking is, volgens [[Karel Schoeman]], die begin van argitektuur in die Vrystaat.
 
Dis nie bekend waarom Wocke hom in die Vrystaat gaan vestig het nie. Dit was dalk omdat daar 'n Duitse gemeenskap in Bloemfontein was, maar waarskynliker omdat die Anglikaanse biskop van plan was om 'n katedraal in die hoofstad te laat bou; net 'n maand ná Wocke se advertensie is sy tender vir die bou van die katedraal aanvaar. Die toesig oor en veranderinge aan die ontwerp deur Dudley Male vir die Anglikaanse katedraal in Bloemfontein in 1866 was sy eerste groot werk in die Vrystaat. ''[[De Tijd]]'' het opgemerk dat "hetgeen door dezen persoon reeds in zijn vak geleverd is teregt de schoonste verwachtingen doet geboren worden aangaande het werk, dat thans wederom aan zijne bekwame handen werd toevertrouwd". Dit skep die indruk dat dit nie sy eerste werk in Bloemfontein was nie. Die volgende jaar is die katedraal, nou die oostelike deel van die huidige gebou in St. Georgestraat, voltooi.
 
Bloemfontein was destyds in twee partye verdeel: enersyds die Nederlandse staatsamptenare en Duitse inwoners en andersyds die Engelssprekende gemeenskap, van wie die meeste winkeliers was. Wocke is aanvanklik opgeneem deur eersgenoemde en dit was ook by hulle dat hy sy eerste opdragte gekry het. ''[[The Friend]]'' het bitsig na Wocke verwys as "Sir Christopher Wren (Mr. Wocke, the clever architect, we mean)". "There is only one ' ''bekwaame bouwmeester'' ' within several hundred miles of this," het die koerant geskryf, "and his name is R. Wocke. This, at any rate, appears to be the opinion of our local comtemporary (''[[De Tijd]]''), who is never tired of trumpeting Mr. W.'s fame."<ref> {{af}} Schoeman, Karel. 1982. ''Vrystaatse Erfenis. Bouwerk en geboue in die 19de eeu''. Kaapstad, Pretoria, Johannesburg: Human & Rousseau.</ref>
 
Met sy buitelandse opleiding en jare lange onderving aan die Kaap was Wocke inderdaad al "bekwaame bouwmeester" in die Vrystaat. So het hy opdragte van die regering gekry en ook van die Wesleyaanse gemeente toe hulle genoeg geld kry om 'n kerkgebou op te rig. Die ou kerk was 'n eenvoudige geboutjie met 'n strooidak was as Sovereignty Club bekendgestaan het. Intussen het die Vrystaat se welvaart toegeneem en is die reeks oorloë teen die Basoeto's in 1868 beëindig, waarna 'n welvarende tydperk begin het. Die nuwe era het ook 'n uitwerking op die boukuns gehad, want die Wesleyaanse kerk was, hoewel 'n taamlik eenvoudige, langwerpige gebou, indrukwekkend vir Bloemfontein vanweë sy hoogte van sowat 10 m by die gewelspitse en vanweë die ryk pleisterwerk wat die fasade aan die gewelmuur versier het. Die geheelindruk is dié van 'n soliede en swaar tempeltjie, pleks van die kerke van destyds met hul Neo-Gotiese detail wat destyds mode was. Naas die katedraal was dit die eerste gebou in die Vrystaat wat meer as net funksioneel wou wees, volgens Karel Schoeman, "die jong Republiek se eerste stuk bewuste en selfbewuste argitektuur"<ref> {{af}} Schoeman, Karel. 1982. ''Vrystaatse Erfenis. Bouwerk en geboue in die 19de eeu''. Kaapstad, Pretoria, Johannesburg: Human & Rousseau.</ref> .