Piëmont: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Voyageur (besprekings | bydraes)
kNo edit summary
Lyn 28:
| colspan="2" align="center" | [[Lêer:Italy_Regions_Piedmont_Map.png|300px|Die ligging van Piëmont in Italië]]
|}
'''Piëmont''' ([[Italiaans]]: ''Piemonte'' [pjeˈmonte]; [[Piëmontees]] en [[Oksitaans]] ''Piemont''; [[Frans]]: ''Piémont'') is volgens sy oppervlakte van 25&nbsp;402 km<sup>2</sup> die tweede grootste van [[Italië]] se twintig administratiewe geweste (ná [[Sisilië]]) met 'n bevolking van 4,4 miljoen. Die hoofstad en grootste nedersetting is [[Turyn]]. Die gewes, wat in die noordweste van Italië geleë is, word administratief verdeel in
die provinsies Alessandria, Asti, Biella, Cuneo, Novara, Torino (Turyn, as ''città metropolitana'' of metropolitaanse stad), Verbano-Cusio-Ossola en Vercelli.
 
Lyn 37:
Reeds in die antieke tydperk was Piëmont van strategiese belang omdat die bergpasse in die gebied die [[Romeinse Ryk|Romeinse]] provinsies Italia en Gallië met mekaar verbind het. Later het die streek onder [[Langobarde|Langobardiese]] en [[Franke|Frankiese]] bewind gekom, maar dit was die [[Huis van Savoje]] wat as vasalle en opvolgers van die markiese van Ivrea en Turyn gaandeweg as die onbetwiste heersers in Piëmont verrys het. In die vroeë 15de eeu het die dinastie oor 'n uitgestrekte gebied aan weerskante van die Alpe geheers wat naas Piëmont ook groot dele van die huidige Frans-Savoje ingesluit het.
 
In die 18de eeu het die Huis van Savoje nie net oor die hele Piëmont geheers nie, maar sy heerskappy ook uitgebrei na Sardinië en afhanklike gebiede. Gedurende die sogenaamde ''Risorgimento'' - die 19de eeuse beweging vir Italiaanse onafhanklikheid - het Piëmont in 1848, 1859 en 1866 'n leidende rol by die pogings gespeel om alle Italiaanse deelstate in 'n gemeenskaplike koninkryk te verenig. In 1861 het Viktor Emmanuel II, wat oorspronklik as koning van Piëmont en Sardinië gekroon is, die eerste monarg van heel Italië geword.
 
== Ekonomie ==
=== Nywerhede ===
Piëmont maak met sy hoogs gediversifiseerde nywerheidsektor deel uit van die sogenaamde industriële driehoek van Noord-Italië wat deur Turyn, [[Genua]] en [[Milaan]] gevorm word. TUryn is die leidende nywerheidsentrum in dié gebied waar naas een van die grootste motorvervaardigingsaanlegte in [[Europa]] ook belangrike masjien-, voedsel- en tekstielnywerhede asook drukkerye aangetref word. ''Olivetti'', vroeër een van die wêreld se voorste vervaardigers van kantoormasjiene en rekenaars, het sy hoofkwartier noordwes van Turyn in Scarmagno naby Ivrea. Die onderneming beperk hom vandag tot inligtingstegnologiedienste.
 
[[Kategorie:Streke van Italië]]