Daniël Jozua Pienaar: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
→Onderwysmens: Ai! |
k Opruim |
||
Lyn 1:
[[Lêer:Daniel Jozua Pienaar.jpg|
Ds. '''Daniël Jozua Pienaar''' (Niekerksfontein, distrik [[Richmond, Noord-Kaap|Richmond, Kaap]], [[19 Desember]] [[1853]]
== Herkoms en opleiding ==
Pienaar was die seun van 'n welgestelde skaapboer in die Karoo, Andries Jacobus Pienaar, en sy vrou, Johanna Catharina Rossouw. Sy grootvader, die ouderling Barend Jacobus Pienaar, was 'n lid van die Kaapse Sinodale afvaardiging van die NG Kerk wat aan die einde van 1847 die Voortrekkers besoek het. Sowel Pienaar as sy jonger broer, Hendrik Jacobus Pienaar, het hulle geroepe gevoel om predikant in die NG Kerk te word. Hy gaan skool op Richmond en [[Stellenbosch]] en ontvang sy hoër onderwys aan die Suid-Afrikaanse Kollege (voorloper van die [[Universiteit van Kaapstad]]) in die [[Kaapstad|Moederstad]]. In 1876 behaal hy die B.A. aan die Universiteit van die Kaap die Goeie Hoop, wat later opgegaan het in die [[Universiteit van Suid-Afrika]]. Sy teologiese opleiding ontvang hy hoofsaaklik aan die [[Kweekskool]] op Stellenbosch terwyl hy ook lesings bywoon aan die universiteite van [[Edinburg]], [[Utrecht]] en [[Bonn]].
== Gemeentelike bediening ==
=== Aliwal-Noord ===
Op [[2 Desember]] [[1880]] word hy tot die bediening toegelaat en is enkele maande lank hulpprediker op [[Ladismith]] in die Klein-Karoo. Hy trou op [[20 April]] [[1881]] met Hester Anna Louw (
=== Uitenhage ===
[[Beeld:Ou NG kerk Uitenhage 1917.jpg|
Hy was dus 'n gelukkige keuse as nuwe leraar vir die [[NG gemeente Uitenhage]] omdat dié gemeente ook 'n moeilike tyd beleef. Hier word hy bevestig op [[10 Desember]] [[1887]], 'n week of wat voor sy 34ste verjaardag. Amper 40 jaar staan hy aan die hoof van dié belangrike en uitgestrekte gemeente wat ten tyde van sy aftrede sowat 2 700 lidmate gehad het en 23 jaar later die eerste en enigste gemeente van die NG Kerk geword het wat meteens in vier verdeel is toe drie dogtergemeentes tegelykertyd afgestig het (1950). In daardie stadium het die vier gemeentes saam meer as 4 500 belydende lidmate getel. Pienaar het 'n verreikende invloed in die gemeente Uitenhage gehad. Hy was medeverantwoordelik vir die stigting in 1907 van die eerste NG gemeente in die hawestad [[Port Elizabeth]], wat voorheen deel was van die ou moedergemeente, die 10de oudste in [[Suid-Afrika]]. Toe 'n groot aantal gesinne van [[Oudtshoorn]] hulle weens die ineenstorting van die volstruisbedryf in die Sondagsrivierwyk van sy gemeente vestig, doen ds. Pienaar alles in sy vermoë om ook daar 'n gemeente af te stig en dit lei tot die stigting van die [[NG gemeente Sondagsrivier]] ([[Kirkwood]]) in Junie 1918.
== Onderwysmens ==
In die eerste helfte van die 1890's het NG Kerkleiers soos prof. [[Adriaan Moorrees]] en dr. [[Andrew Murray]] hulle begin uitspreek ten gunste van die noodsaaklikheid van nywerheids- of vakonderwys (vandag se tegniese onderwys) vir minderbevoorregte seuns van die platteland. Dr. Murray doen in Junie 1893 'n beroep in ''[[Kerkbode|De Kerkbode]]'' op een of meer leraars om hiermee te begin en kort daarna bied ds. Pienaar 'n stuk grond van die Uitenhage-gemeente aan vir die oprigting van 'n "industrieskool". In Oktober van dieselfde jaar bied die Ring van [[Graaff-Reinet]] sy steun aan vir die oprigting van 'n ambagskool. Ds. Pienaar spring aan die werk en besoek gemeentes en kollekteer geld, rig vertoë vir steun aan die regering, laat geboue oprig en werf personeel. Op [[2 April]] [[1895]] open die ambagskool op Uitenhage met 30 seuns. Die eerste skoolhoof, mnr. F. Doëge, moes self die meeste klasse waarneem, aangesien daar nie genoeg onderwysers was nie. Instrukteurs in skoenmakery, wamakery, smedery en kleremakery, word aangestel. Daar was vir ds. Pienaar aanvanklike teleurstellings en terugslae, maar hy volhard en deur sy volgehoue pogings steun die regering die skool later geldelik. Wanneer geskikte personeel nie plaaslike beskikbaar was nie, het ds. Pienaar hulle in die buiteland gewerf. In 1898 verkry hy byvoorbeeld die diens van die [[Skotland|Skot]] William McJanett, wat die skool 30 jaar as hoof sou lei. Danksy sy opleidingsmetopdes was hy die baanbreker van tegniese onderwys in Suid-Afrika. Onder sy en ds. Pienaar se leiding word die skool 'n model vir soortgelyke skole elders in die [[Unie van Suid-Afrika|Unie]]. Die onderrigmedium van die skool was aanvanklik Engels, al is dit deur die NG Kerk tot stand gebring. In 1904 is onderrig tot st. 6 uitgebrei. In 1915 volg nuwe aanbouings, wat die administrateur van [[Kaapland]], sir [[Nicholas Frederick de Waal|Frederick de Waal]], inwy. Eers in 1917 begin 'n beleid van tweetaligheid en in 1922 verwerf die skool hoërskoolstatus.
Lyn 23:
Op [[Uitenhage]] dien hy as voorsitter van die skoolraad van die Riebeek-kollege en as lid van nog vier skoolkommissies.
== Kerkleier ==
Ds. Pienaar was dikwels voorsitter van die Ring van Graaff-Reinet, dien meestal in die Ringskommissie en ook in vele Sinodale kommissies. Hy het 'n helder verstand en 'n gesonde oordeel gehad en dien hare lank as 'n vooraanstaande lid van die regs- en eksamenkommissie van die Kaapse Kerk en van die kuratorium van die Stellenbosse [[Kweekskool]]. Hy was lid van die Kommissie vir Kerkwethersiening. Hy dien in die moderatuur van die Kaapse Sinode, as assessor in 1909 en 1919, en as moderator in 1915. Hy was twee maal voorsitter van die Federale Raad van die NG Kerk. Hy het uitgemunt as voorsitter van groot vergaderings danksy sy sterk en besliste optrede, sy kennis van prosedure en sy helder insig. Toe die Kaapse Sinode in 1915 in verband met die [[1914-Rebellie]] moes standpunt inneem, het ds. Pienaar op 'n uiters netelige tydstip die leiding geneem. Hy het selfs op politieke gebied invloed uitgeoefen en tree op as ondervoorsitter van die groot volkskongres in 1920 wat hereniging tussen die [[Suid-Afrikaanse Party]] en die [[Nasionale Party]] teweeg moes bring. Met sy dood het die ''Die Kerkbode'' verklaar dat geen ander predikant soveel invloed buite die kerklike gemeenskap uitgeoefen het nie. Sy welsprekendheid en indrukwekkende voorkoms het volgens ds. [[A.P. Smit]] se biografiese skets in die ''[[Suid-Afrikaanse Biografiese Woordeboek]]'' altyd respek afgedwing.
Van sy kinders het drie seuns en drie dogters volwassenheid bereik. Die oudste seun was Andries Johannes Peinaar (
Ds. Pienaar sterf in die ouderdom van 72 in 1926. In 1956 kry die skool op Uitenhage sy nuwe naam, die HTS Daniël Pienaar.
== Bronne ==
* [http://m.letterdash.com/Kareedouw/ngk-kareedouw Die verhaal van Kareedouw se NG kerkgebou]
* [http://www.danielpienaar.co.za/index.php?option=com_content&view=article&id=85&Itemid=141&tmpl=component&type=raw Die geskiedenis van die HTS Daniel Pienaar]
* [http://waterswaarrusis.blogspot.com/2009_04_01_archive.html HTS Daniel Pienaar 114 jaar oud]
{{DEFAULTSORT:Daniel Jozua Pienaar}}
[[Kategorie:Predikante van die Nederduitse Gereformeerde Kerk]]
| |||