Nynorsk: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
kNo edit summary |
k Vertaal inleiding uit Bokmål-Wikipedia |
||
Lyn 17:
}}
[[Beeld:Slepp nynorsken til.jpg|
'''Nynorsk''' ("Nieu-Noors"), voor 1929 ''Landsmål'' genoem, is volgens die sogenaamde ''Likestillingsvedtaket'' (Wet oor die gelykstelling van Noorweë se twee amptelike skryftaalvariante) van 12 Mei 1885 naas ''[[Bokmål]]'' een van twee amptelike variante van die Noorse skryftaal. Dit word tans deur tussen sewe en vyftien persent van die bevolking as hoofskryftaal gebruik.<ref>[http://www.sprakradet.no/Tema/Fakta/ Lars S. Vikør: ''Fakta om norsk språk''. In: ''www.sprakradet.no'']</ref> Nynorsk is daarnaas die onderrigmedium vir sowat vyftien persent van alle Noorse laerskolleerlinge.
Die [[spreektaal]] in [[Noorweë]] is nouliks gestandaardiseerd en vertoon redelike groot streeksverskille. So geniet ook dialekte steeds 'n hoë status as algemene omgangstaalvariëteite. Dit is juis moderne Noorse dialekte wat as basis vir die ontwikkeling van Nynorsk as standaardskryftaal gedien het.
Nynorsk het in die [[19de eeu]] ontwikkel as alternatief vir Bokmål wat in geskrewe vorm baie naby aan [[Deens]] is. Nynorsk word met name in westelike [[Noorweë]] gebruik en is gevorm op grond van veral westelike plattelandse dialekte, aangevul met elemente uit [[Yslands]]. Aangesien Nynorsk uit die landelike kultuur voortgespruit het, het sy gebruik as gevolg van toenemende verstedeliking in die 20ste eeu gestagneer of selfs afgeneem.<ref>Jim Hardy: ''Tradition, nicht Haute Couture''. In: Doreen Taylor-Wilkie: ''APA Guides Norwegen''. Berlin/Gütersloh/ Leipzig/München/Potsdam/Stuttgart 1993, bl. 129</ref>
Die benaming ''Nynorsk'' is vir die eerste keer deur Andreas Hølaas in Desember 1877 gebruik. In die herfs van dié jaar het Arne Garborg sy werk ''Den ny-norske Sprog- og Nationalitetsbevægelse'' ("Die Nieu-Noorse taal- en nasionaliteitsbeweging") gepubliseer. Maar dit was ''Landsmål'', 'n term waarmee Ivar Aasen in 'n brief van Oktober 1849 na die dialekgebaseerde standaardtaal verwys het, wat uiteindelik as amptelike benaming gekies is voordat die Noorse parlement, die Storting, in 1929 die besluit geneem het om die ou benamings ''Landsmål'' ("Landstaal") en ''Riksmål'' ("Rykstaal") deur die nuwe terme ''Nynorsk'' en ''Bokmål'' ("Boektaal") te vervang.<ref>Ottar Grepstad: Då landsmålet blei nynorsk ("Toe Landsmål Nynorsk geword het"). In: ''Dag og Tid'', 20 Desember 2013, bl. 32</ref>
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
| |||