Meksiko: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Geografie: Beter taal
"Mees" belangrik"ste" werk nie in Afrikaans nie. Dit is "belangrikste"; Jy kan ook nie weekliks jou godsdiens besoek nie, wel die kerk. Net 300 Moslems bly regoor die hele Meksiko?
Lyn 728:
<!-- :''Hoofartikel: [[Demografie van Meksiko]].'' -->
=== Oorsig ===
Volgens die laaste sensussensusopname van 2010,<ref>{{es}} {{cite web|title=Censo de Población y Vivienda 2010 |url=http://www3.inegi.org.mx/sistemas/TabuladosBasicos/Default.aspx?c=27302&s=est |publisher=Inegi.org.mx |accessdate=30 April 2015}}</ref> wat deur die ''Instituto Nacional de Estadística y Geografía'' ("Nasionale Instituut vir Statistiek en Aardrykskunde"), kortoftewel INEGI, deurgevoergehou is, het Meksiko ’n amptelike bevolking van 112&nbsp;336&nbsp;538 gehad. Meksiko hetis daarmee die 11de grootste bevolking ter wêreld, die derde grootste in die Amerikas (na die Verenigde State en Brasilië) en die tweede grootste in Noord-Amerika. Die grootste stad met afstanddie grootstemeeste stadinwoners in sy omtrekgebied is die hoofstad Meksikostad, waar 8,9 miljoen mense binne die stadsgrense en 21,2 miljoen in die metropolitaanse gebied saamgetrek is. Die belangrikste land virwaarheen Meksikaansedie emigranteMeksikane hoofsaaklik heen verhuis is die aangrensende Verenigde State, waar 9,9 miljoen Meksikane leefbly.
 
=== Bevolking ===
[[Lêer:Mexico estados densidad.svg|duimnael|Meksikaanse deelstate volgens bevolkingsdigtheid]]
Die Meksikaanse bevolking bestaan uit 65&nbsp;% MestizosMestizo's, wat afstammelinge van mense met inheemse en Europese (veral vanuit Spanje) herkoms is, 17,5&nbsp;% Amer-indiaanseAmerindiane, 16,5&nbsp;% wit menseblankes en 1,0&nbsp;% ander etniese groepe.
 
Die totale inheemse bevolking van Meksiko ismaak sowat 15,7 miljoen mense uit. Die grootste inheemse etniese groep vormis die Nahua, die nasate van die Asteekse bevolking, met sowat 2,5 miljoen mense,. gevolgTweede deurop die lys is die Maya, met sowat 1,5 miljoen mense. Die Mixteke en Zapoteke omvatis volke wat beide omtrent 750&nbsp;000 mensegroot is. Die deelstate met die grootste inheemse bevolking is Yucatán met 59&nbsp;%, Quintana Roo met 39&nbsp;% en Campeche met 27&nbsp;%.<ref>{{es}} {{cite web|url=http://www.cdi.gob.mx/index.php?id_seccion=91 |title=Comisión Nacional para el Desarrollo de los Pueblos Indígenas. México |publisher=Cdi.gob.mx |accessdate=30 April 2015}}</ref>
 
’nDie Grootoorgrote meerderheid van die MeksikaneMeksikaanse bevolking word as "Mestizos"''Mestizo's'' geklassifikeer,. watDit beteken dat hulle hulself nie as deel van die inheemse of deel van die Europese bevolking defineerbeskou nie, maar as nakomelinge van beidegemengde herkoms beskou.
 
Sedert die Spaanse verowering van die Asteekse Ryk in 1521 het EuropeersEuropeërs, veral SpaanjardeSpanjaarde, saam met Conquistadore na Meksiko geïmmigreer. Hulle hetwas tydens die koloniale bewind die politieseland elietese gevormpolitieke elite, maar het nooit die meerderheid van die bevolking geword nie.
 
=== Tale ===
[[Lêer:Map of the languages of Mexico.png|duimnael|Kaart wat die inheemse tale van Meksiko met meer as 100&nbsp;000 sprekers vertoon]]
Die [[amptelike taal]], wat deur die regering gebruik word, is ''[[de facto]]'' Spaans, terwyl in die huidige Meksikaanse grondwet van 1917 geen amptelike taal vir die federale vlak vasgelê is nie. Volgens die grondwet vorm Spaans saam met Mayathan, Nahuatl en 65 ander inheemse tale Meksiko se nasionale talelandstale.<ref>{{es}} {{cite journal|author=INALI [Instituto Nacional de Lenguas Indígenas] |authorformat=scap|authorlink=Instituto Nacional de Lenguas Indígenas |date=14 Januarie 2008 |title=Catálogo de las lenguas indígenas nacionales: Variantes lingüísticas de México con sus autodenominaciones y referencias geoestadísticas |url=http://www.inali.gob.mx/pdf/CLIN_completo.pdf |format=PDF |journal=Diario Oficial de la Federación |location=Meksikostad |publisher=Regering van Meksiko, Ministerie van Binnelandse Sake |volume=652 |issue=9 |pages=22–78 (eerste afdeling), 1–96 (tweede afdeling), 1–112 (derde afdeling) |oclc=46461036}}</ref>
 
Meksiko is die grootste Spaans-sprekendeSpaanssprekende land ter wêreld met omtrent ’n derde van alle Spaans-moedertaalsprekers van Spaans;<ref>{{en}} {{cite web|title=Spanish Language History| publisher=Today Translations|url=http://www.todaytranslations.com/index.asp-Q-Page-E-Spanish-Language-History--13053095|archiveurl=http://wayback.archive.org/web/20050417234656/http://www.todaytranslations.com/index.asp-Q-Page-E-Spanish-Language-History--13053095|archivedate=17 April 2005|accessdate=1 Oktober 2007}}</ref><ref>{{es}} {{cite web|title=Título Primero, Capítulo I, De las garantías individuales|work=Constitución Política de los Estados Unidos Mexicanos|date=19 Junie 2007|publisher=Kongres van die Unie van die Verenigde Meksikaanse State|url=http://www.normateca.gob.mx/Archivos/34_D_1247_22-06-2007.pdf|format=PDF|accessdate=30 April 2015}}</ref> in 2011 het 105 miljoen mense Spaans as hul moedertaal gebruik. Weens die Meksikaanse immigrasie na Kanada en die Verenigde State is die Meksikaanse variasie van Meksikaans-Spaans ook in beidealbei lande gebruiklik.
 
Omtrent 5,4&nbsp;% van die MeksikaneMeksikaanse bevolking praat inheemse tale, waarvan Nahuatl met sowat 1,45 miljoen moedertaalsprekers die grootste is,<ref>{{es}} {{cite book|author=INEGI [Instituto Nacional de Estadísticas, Geografia e Informática] |authorformat=scap|authorlink=Instituto Nacional de Estadística, Geografía e Informática |year=2005 |title=Perfil sociodemográfica de la populación hablante de náhuatl |url=http://www.inegi.gob.mx/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/censos/poblacion/poblacion_indigena/Hablantes_Nahuatl.pdf |format=PDF|series=XII Censo General de Población y Vivienda 2000 |edition=Publicación única|publisher=INEGI|location=Aguascalientes, Mex. |isbn=970-13-4491-X|accessdate=30 April 2015}}</ref> gevolg deur Mayathan met 750&nbsp;000 moedertaalsprekers. Mixteeks en Zapoteeks word beide deur sowat 400&nbsp;000 mense gepraat.<ref>{{es}} {{cite web|url=http://www.inali.gob.mx/catalogo2007/html/v_zapoteco.html|archiveurl=http://wayback.archive.org/web/20071116035707/http://www.inali.gob.mx/catalogo2007/html/v_zapoteco.html|archivedate=16 November 2007 |title=Catalogo de las lenguas indígenas nacionales: Variantes lingüísticas de México con sus autodenominaciones y referencias geoestadísticas |publisher=Instituto Nacional de Lenguas Indígenas |date=16 November 2007 |accessdate=30 April 2015}}</ref>
 
=== Godsdiens ===
[[Lêer:1531 Nuestra Señora de Guadalupe anagoria.jpg|duimnael|upright|Onse liewe vrou van Guadalupe, die beskermheilige van Meksiko]]
Die mees belangrikste godsdiensgodsdiensgroep en denominasie is die [[Rooms-Katolieke Kerk]] met sowat 93 miljoen (83&nbsp;%) lede volgens die sensus van 2010, terwyl 10&nbsp;% (11 miljoen) lede van ander [[Christendom|Christelike]] kerke, soos Evangelikalisme (5&nbsp;%), Pinksterbeweging (1,6&nbsp;%), [[Jehovah se Getuies]] (1,4&nbsp;%), Sewende-dag AdventistekerkSewendedagadventistekerk (0,6&nbsp;%) en die [[Kerk van Jesus Christus van die Heiliges van die Laaste Dae]] (0,3&nbsp;%) isuitmaak.<ref name="2010-census">{{es}} {{cite web |url=http://www3.inegi.org.mx/sistemas/TabuladosBasicos/Default.aspx?c=27302&s=est |title=Censo de Población y Vivienda 2010 – Cuestionario básico |publisher=INEGI |accessdate=30 April 2015}}</ref> Volgens die grondwet van 1917 beskik Meksiko nie oor ’n staatsgodsdiens nie en godsdiensvryheid word gewaarborg.
 
Meksiko het die derde grootste Christelike bevolking (107 miljoen) ter wêreld ná die Verenigde State en Brasilië, asook met 92&nbsp;924&nbsp;489 lidmate<ref name="2010-census"/> die tweede grootste Rooms-Katolieke bevolking ná Brasilië.<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.adherents.com/largecom/com_romcath.html |title=The Largest Catholic Communities |accessdate=30 April 2015 |work=Adherents.com}}</ref> Volgens die persentasie aandeel van die Rooms-Katolieke bevolking aanvan die totale bevolkinglandsbevolking (95,0&nbsp;%), isstaan Meksiko wêreldwyd op die sesde plek wêreldwyd geleë. 47&nbsp;% van die Rooms-Katolieke Meksikane besoek weekliks godsdienstedie kerk.<ref>{{en}} {{cite web|title=Church attendance|work=Study of worldwide rates of religiosity|year=1997|publisher=University of Michigan|url=http://www.ns.umich.edu/htdocs/releases/print.php?Releases/1997/Dec97/chr121097a|archiveurl=http://wayback.archive.org/web/20060901122224/http://www.ns.umich.edu/htdocs/releases/print.php?Releases/1997/Dec97/chr121097a|archivedate=1 September 2006|accessdate=3 Januarie 2007}}</ref> Die feesdag van onseOnse lieweLiewe vrouVrou van Guadalupe, die beskermheilige van Meksiko, word op 12 Desember gevier en deur baie Meksikane as die belangrikste godsdienstige vakansiedag van hul land beskou.<ref>{{en}} {{cite web|title=Our Lady of Guadalupe|url=http://www.catholic.org/saints/saint.php?saint_id=456|publisher=Catholic Online|accessdate=30 April 2015}}</ref>
 
Volgens die sensus van 2010 leefbly 67&nbsp;476 [[Jode]], 18&nbsp;185 aanhangers van oostersedie Oosterse godsdienste soos [[Boeddhisme|Boeddhiste]] en 300 [[Islam|Moslems]] in Meksiko.<ref name="2010-census"/>
 
== Kultuur ==