Hawaii: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Skakel |
→Kultuur: Skakel |
||
Lyn 222:
Hawais (Hawais: ''‘Ōlelo Hawai‘i''), 'n Polinesiese taal met 'n oorspronklike woordeskat van sowat 25 000 woorde, maak deel uit van die Austronesiese taalfamilie en het naas Engels ampstaalstatus in die deelstaat Hawaii. Die eerste grondwet in Hawais is in die jare 1839 en 1840 deur koning Kamehameha afgekondig.
Die eerste Europeër, wat Hawais noukeurig bestudeer het, was die Duitse digter en natuurkundige Adelbert von Chamisso (1781-1838). Hy het aan boord van die Russiese [[brik]] ''Rurik'' na Hawaii geseil en in die laat herfs van 1816 drie weke op Big Island gebly. Tien maande later het hy 'n tweede reis van twee weke na Hawaii onderneem. Danksy sy navorsingsreise en uitgebreide leeswerk was Chamisso in staat om twintig jaar later die eerste Hawaise grammatika te skryf. Die werk met die titel ''Über die hawaiische Sprache'' is op [[12 Januarie]] [[1837]] aan die Berlynse ''Akademie der Wissenschaften'' voorgelê wat Chamisso destyds as lid aanvaar het.<ref>Schweizer, Niklaus R.: ''Aloha Kelemania''. In: ''MERIAN - Hawaii''. Hamburg: Hoffmann und Campe, September 1984, bl. 90</ref>
In die periode tussen die 1830's en die 1950's het die aantal moedertaalsprekers van Hawais geleidelik afgeneem, en op ses van die sewe bewoonde eilande is die inheemse taal deur Engels vervang. In die laat 20ste eeu het nog sowat 2 000 mense, veral bejaardes, op alle eilande Hawais as hul eerste taal gebruik. Die Hawaise bevolking van die "Verbode Eiland" Niihau is met sowat 180 mense een van die belangrikste groepe Hawaissprekendes.<ref>Stahn (1995), bl. 82</ref>
| |||