Adriaan Vlok: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Opruim
Lyn 1:
{{Inligtingskas Ampsbekleër
| naam = Adriaan Vlok
| beeld =
| beeldonderskrif =
| orde = Minister van Wet en Orde
| termynaanvang = Desember 1986
| termyneinde = Julie 1991
| monarg =
| vise =
| goewerneur-genl =
| voorganger =
| opvolger =
| geboortedatum =
 
| geboortejaar = 1937
| geboortemaand = 12
| geboortedag = 11
 
| geboorteplek = [[Sutherland]], [[Noord-Kaap]]
| sterftedatum =
| sterfteplek =
| party = [[Nasionale Party]]
| orde2 = Minister van Korrektiewe Dienste
| termynaanvang2 = Julie 1991
| termyneinde2 = 1994
| vise2 =
| voorganger2 =
| opvolger2 =
| orde3 =
| termynaanvang3 =
| termyneinde3 =
| vise3 =
| voorganger3 =
| opvolger3 =
| eggenoot = Cornelia Johanna
| kinders =
| alma_mater = [[Universiteit van Pretoria]]
| religie =
| handtekening =
}}
 
'''Adriaan Vlok''' was die Minister van Wet en Orde in [[Suid-Afrika]] vanaf [[1986]] tot [[1991]] gedurende die finale jare van [[apartheid]]. Gedurende ‘n tydperk van intense en toenemende opposisie en politieke onrus het die Suid-Afrikaanse Regering, deur die Staatssekuriteitsraad (SSR), drastiese stappe beplan en geïmplementeer wat ingesluit het die bombardering van, en moorde en sluipmoordmagte gerig op anti-apartheidsaktiviste om hierdie golf teen te werk.
 
== Vroeë lewe ==
Adriaan Johannes Vlok, gebore op [[11 Desember]] [[1937]] in [[Sutherland]], [[Noord-Kaap]], seun van Nicolaas Vlok en Bettie Olivier. Hy word groot op op 'n klein plasie naby die [[Oranjerivier]]. Hy begin sy skoolopleiding op Neilerdrift Laerskool en matrikuleer aan die Hoërskool Keimoes in 1956. Hierna ondergaan hy drie maande lank militêre opleiding in [[Pretoria]]. Hy werk by die departement van justisie se landdroskantoor op [[Keimoes]] en [[Upington]]. Gedurende [[1959]] en [[1966]] dien hy as onder-sekretaris by die department se hoofkantoor in Pretoria. Hy voltooi sy Dip Proc aan die [[Universiteit van Pretoria]] in [[1962]].<ref>[http://www.sahistory.org.za/pages/people/bios/vlok-aj.htm Adriaan Johannes Vlok, South African History Online, besoek 3 Desember 2007 ]</ref>.
 
Vlok word aangestel as die private sekretaris van min. Pelser, Minister of Justisie. Na vier maande word hy die assistent-private sekretaris van [[John Vorster]]. In hierdie posisie raak hy meer betrokke by nasionale aangeleenthede en sy politieke loopbaan begin vorm aanneem.
Line 52 ⟶ 50:
In [[1972]] word hy verkies tot die Stadsraad van [[Verwoerdburg]], ‘n voorstad net suid van Pretoria. Hier dien hy op die bestuurskomitee. Hy is ook betrokke by verskeie plaaslike kultuurorganisasies. Hy het in [[1959]] by die [[Nasionale Party]] aangesluit en vanaf [[1964]] het hy aktief deelgeneem aan partyfunksies. In die laat sestigerjare was hy die voorsitter van die Generaal Hertzogtak van die Nasionale Party in Verwoerdburg en in 1970 word hy verkies tot voorsitter van die afdelingsraad van die Pretoria kiesafdeling, ‘n posisie wat wat hy behou totdat hy as Parlementslid verkies word in [[1974]]. Op [[17 September]] [[1984]] word hy aangestel as Adjunkminister van Verdediging.
 
Op [[14 Januarie]] [[1985]] word hy aangestel as Adjunkminister van Wet en Orde, ‘n posisie wat hy gesamentlik hou met die van Adjunkminister van Verdediging. In Desember 1986 word hy aangestel as Minister van Wet en Orde. Sy departement was verantwoordelik vir die onderdrukking van die opstand en die aanhouding van sowat 30 000 mense, soveel as 15 000 word aangehou gedurende ‘n verklaarde noodtoestand. Hy was ook verantwoordelik vir die kontroversiële Nasionale Sekuriteitsbestuurstelsel. In Februarie [[1988]] kondig hy die inperking van 17 buite-parlementêre organisasies aan; onder andere die [[United Democratic Front]], National Education Crisis Committee, die Release Mandela Campaign, die Soweto Civic Association, die South African Youth Congress en die [[Azanian People's Organisation]].
 
== Kontroversiële minister ==
Line 61 ⟶ 59:
Teen die einde van 1989 kom aantygings na vore van polisie sluipmoordmagte, wie na bewering meer as ‘n honderd politieke aktiviste vermoor het. Die Staatspresident stel ‘n interne kommissie aan om die beweringe te ondersoek, maar die bevindinge was nooit openbaar gemaak nie. Die [[Harmse-kommissie]] se ondersoek na die politieke moorde het egter nie Vlok gevra om te getuig oor sy kennis van hierdie polisie sluipmoordmagte nie.
 
Vlok se posisie as minister was erg kontroversieel veral na 1990 gedurende die onderhandeling om apartheid te beëindig. Die [[African National Congress]] het aangedring op sy ontslag. President [[FW de Klerk]] antwoord deur hom aan te stel as Minister van Korrektiewe Dienste in Julie [[1991]].
 
== WVK amnestie ==
In [[1999]] is amnestie aan hom toegestaan deur die [[Waarheids- en Versoeningskommissie]] – die enigste kabinetsminister wat erken het hy was skuldig aan kriminele aktiwiteite. Dit sluit die opblaas van Khotso Huis, die hoofkwartier van die Suid Afrikaanse Raad van Kerke asook COSATU se hoofkantoor in<ref>[http://www.doj.gov.za/trc/decisions/1999/ac990349.htm Amnesty Decision AC/99/0349, Truth and Reconciliation Commission, 1999, besoek 3 November 2006]</ref>, <ref>[http://www.doj.gov.za/trc/decisions/1999/ac990242.htm Amnesty Decision - Khotso House incident AC/99/0242, Truth and Reconciliation Commission, 1999, besoek 2 November 2006] </ref>.
 
== Onvolledige verklaring ==
Gedurende die middel van [[2006]] het hy apologie aangeteken vir ‘n aantal dade wat hy nie aan die WVK verklaar het nie, en waarvoor hy vervolg kon word. In ‘n dramatiese gebaar, was hy die voete van [[Frank Chikane]] wie, as sekretaris-generaal van die South African Council of Churches, was ‘n teiken van ‘n sluipmoord<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/5292302.stm Feet washed in apartheid apology, BBC News, 28 Augustus 2006, besoek 3 November 2006] </ref>. Ook was hy die voete van tien weduwees en moeders van die “[[Mamelodi 10]]” , ‘n groep anti-apartheidsaktiviste wie na hul dood gelok is deur ‘n polisie informant<ref>[http://www.sagoodnews.co.za/newsletter_archive/many_feet_to_wash.html "Many feet to wash". South Africa - The Good News. 2006-09-08] </ref>.
 
Op [[17 Augustus]] [[2007]] bevind die Hooggeregshof hom skuldig vir die 1989 sameswering om Frank Chikane te vermoor en word hy ‘n tien jaar opgeskorte vonnis opgelê<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/6950553.stm Apartheid murder plotters guilty, BBC News, 17 Augustus 2007, besoek 18 Augustus 2007]</ref>.
 
Line 75 ⟶ 73:
 
== Bronne ==
{{verwysingsVerwysings}}
 
[[Kategorie{{DEFAULTSORT:Suid-Afrikaanse politici|Vlok, Adriaan]]}}
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse politici]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse ministers van justisie]]
[[Kategorie:Suid-Afrikaanse ministers van korrektiewe dienste]]