Johannes Heesters: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
"HeestersaufderBuhne.png" is verwyder omdat dit in Commons deur INeverCry verwyder is omrede: Per c:Commons:Deletion requests/File:HeestersaufderBuhne.png |
No edit summary |
||
Lyn 5:
|Agtergrondkleur = solo
|Geboortenaam = Johan Marius Nicolaas Heesters
|Alias
|Oorsprong = <!-- Let wel: nie vir individue. Uitsondering as geboortedatum nie beskikbaar -->
|Geboortedatum = {{GDEO|1903|12|05}}
Lyn 29:
'''Johannes "Jopie" Heesters''', eintlik ''Johan Marius Nicolaas Heesters'' (* [[5 Desember]] [[1903]] in [[Amersfoort]], [[Nederland]]; † [[24 Desember]] [[2011]] in [[Starnberg]], [[Duitsland]]<ref>[http://spiegel.de/kultur/musik/0,1518,804536,00.html spiegel.de: ''Johannes Heesters ist tot''] {{de}}</ref>) was 'n Nederlands-gebore akteur en sanger, wat sedert 1936 in [[Duitsland]] gewoon en gewerk het. Hy was beskou as die wêreld se oudste aktiewe vertoonkunstenaar. Heesters het sy suksesse veral in die [[Duits]]sprekende wêreld behaal en het [[Oostenryk]]se burgerskap aanvaar. Tot sy dood het hy in die Duitse deelstaat [[Beiere]] gewoon en is as die tweede oudste man in Duitsland beskou.
== Biografie ==
=== Opleiding en vroeë suksesse ===
[[Lêer:Young Heesters.png|upright|
Johannes Heesters was die jongste van vier seuns van die koopman Jacobus Heesters en sy vrou Gertruida, gebore van der Hoevel. Ná voltooiing van sy skoolloopbaan is Heesters as koopman opgelei, tog het hy op sy 16de verjaardag die besluit geneem om akteur te word. Nadat hy 'n opleiding as sanger en akteur ontvang het, het Heesters sy eerste aanstellings gekry. In 1921 het hy vir die eerste keer op die toneel gestaan en in 1924 'n ondersteunende rol in sy eerste rolprent, die stomfilm ''Cirque Hollandais'' (regisseur: Theo Frenkel) vertolk.
In Desember 1927 het Heesters 'n sangoudisie by Harry Frommermann, die stigter van die bekende sanggroep ''Comedian Harmonists'', gedoen, maar het nie by die groep aangesluit nadat Frommermann verduidelik het dat hy in die volgende maande geen salaris sou kon betaal nie.<ref>Peter Czada/Günter Große: ''Comedian Harmonists. Ein Vokalensemble erobert die Welt''. Edition Hentrich, Berlyn: Edition Hentrich 1993, bl. 15. ISBN 978-
[[Lêer:JopieundWiske.jpg|
In 1930 het Heesters met die [[België|Belgiese]] aktrise Louise H. Ghijs getrou. Die huwelik het tot met Louise se dood in 1985 gehou. Uit die huwelik is twee dogters gebore, Wiesje Herold-Heesters ('n pianiste in [[Wene]]) en Nicole Heesters (aktrise in [[Hamburg]]).
In 1932 het Heesters sy eerste sangrol gekry en vervolgens in 'n verskeidenheid operettes opgetree. In 1934 het hy sy debuut aan die Weense ''Volksoper'' met Karl Millöcker se ''Bedelstudent'' gemaak.
=== Heesters se loopbaan in die Nasionaalsosialistiese Duitsland ===
In 1936 het Heesters hom in Berlyn gevestig waar hy in talle operette- en musiekrolprente as hoofspeler opgetree het. Onder sy aanhangers het hy destyds die bynaam "Jopie" gekry<ref>[http://www.whoswho.de/templ/te_bio.php?PID=242&RID=1 Johannes-Heesters-biografie], ''Who's Who Online''</ref>. Vanaf 1938 het hy vir die eerste keer die rol van graaf Danilo Danilowitsch in ''Die Vrolike Weduwee'' gesing
Kritici verwyt Johannes Heesters dan ook oor sy aktiewe rol in die vermaaklikheidsbedryf van die "Derde Ryk". Alhoewel hy nooit openlik met die Nasionaalsosialistiese bewind gesimpatiseer het nie, het Heesters hom ook nie duidelik van die Nasionaalsosialistiese ideologie en die destydse Duitse beleid gedistansieer nie soos byvoorbeeld sy tydgenoot Hans Albers, 'n gewilde Duitse sanger en akteur. Heesters het nogtans nooit Duitse burgerskap aanvaar en ook nie by die Nasionaalsosialistiese Duitse Arbeidersparty aangesluit nie. Nog in 1938 het hy saam met 'n Joodse toneelgroep, wat uit Duitsland gevlug het, in Nederland opgetree.
Lyn 49:
Onder die gehore in sy geboorteland Nederland was Heesters minder gewild, en sommige kritici beskryf hom nie as 'n kunstenaar wat ter wille van sy loopbaan 'n meeloper geword het nie, maar eerder as 'n "kollaborateur" wat tydens die Duitse besetting van Nederland in diens van die Duitse Ryk gestaan het<ref>[http://www.aufbau-verlag.de/index.php4?page=28&show=15305 Jürgen Trimborn: „Johannes Heesters: Der Herr im Frack“], ''Aufbau-Taschenbuchverlag'', Berlyn 2005</ref>.
Daar is fotografieë wat Heesters tydens 'n besoek aan die [[konsentrasiekamp]] Dachau in 1941 toon<ref>[http://www.rbb-online.de/nachrichten/vermischtes/2008_11/streit_um_heesters_besuch.html ''Davon geht die Welt nicht unter''], ''Streit um Heesters-Besuch in KZ Dachau'', Radio Berlin-Brandenburg, Aanlyn-nuus van 27 November 2008</ref> Die doelwit en afloop van hierdie besoek het steeds omstrede gebly
[[Lêer:Herr Heesters.png|upright|
In Augustus 2006 het Heesters tydens sy optrede in 'n Duitse televisie-geselsprogram, ''Beckmann'', nog eens ontken dat hy as kunstenaar in die kamp opgetree het: „''Ich schwöre es bei meiner Familie – es ist nicht wahr!''“ ("Ek sweer by my gesin, dit is nie waar nie!")<ref>[http://www.reinhold-beckmann.de/154.html
Heesters het 'n klagte by die ''Landgericht Berlin'', 'n hof van die deelstaat Berlyn, teen hierdie uitlatings ingedien. Die klagte is op 16 Desember 2008 afgewys, en Volker Kühn mag verder verslag oor Heesters se optrede voor die SS-wagters in die konsentrasiekamp doen aangesien die regter nie in staat was om nou nog die waarheid te bepaal nie.<ref>[http://www.spiegel.de/panorama/justiz/0,1518,596722,00.html ''Historiker darf weiter von Heesters' SS-Auftritt sprechen'']</ref> 27 vroeër onbekende foto's van Heesters se besoek vaan die konsentrasiekamp, wat in 2006 in 'n kelder in München ontdek is, lewer moontlik die bewys dat Heesters nooit in die kamp gesing het nie
Die geallieerde militêre bewind van Duitsland het Heesters se rolprente ná die oorlog nie as Nazi-propaganda geklassifiseer nie, maar nogtans vasgestel dat hulle deur die Nasionaalsosialistiese bewind ingespan is om die bevolking te vermaak en rustig te hou. Eers in die laaste jare van die 20ste eeu het nuwe inligting na vore gekom waarvolgens die Duitse minister van propaganda, Joseph Goebbels, Heesters met die aanmerking ''Ausländer'' ("buitelander") in 1944 op die sogenaamde ''Gottbegnadeten-Liste'' geplaas het
=== Loopbaan in die na-oorlogse tydperk ===
Lyn 63:
In 1953 het die regisseur 'n rol in die rolprent ''Die Jungfrau auf dem Dach'' aan Heesters gegee. In die 1960's en 1970's het hy in talle televisiefilms, tonele wat later uitgesaai is en ander programme opgetree. In 1978 het sy persoonlike herinneringe, ''Es kommt auf die Sekunde an'', in boekvorm verskyn.
[[Lêer:Simone Rethel.jpg|upright|
In 1992 het Heesters met die aktrise Simone Rethel getrou en het met haar tussen 1996 en die somer van 2001 in die toneelstuk ''Ein gesegnetes Alter'' ("'n Geseënde Ouderdom"), wat Curth Flatow vir hom geskryf het, opgetree. Die "Guinness Boek van Rekords" het hom in 1997 as die oudste aktiewe akteur ter wêreld gelys wat in meer as 250 opeenvolgende opvoerings van 'n toneelstuk met 'n speeltyd van drie uur op die verhoog gestaan het.
Lyn 70:
Heesters is vir sy musikale werk sewe keer met die ''Bambi''-toekenning bekroon (1967, 1987, 1990, 1997, 2003, 2007 en 2008). In 2001 is hy vir sy lewenswerk met die televisiepry ''Platin Romy'' vereer. In 2004 het hy in [[Keulen]] vier keer die rol van die Here in Hugo von Hofmaansthal se bewerking van die Middeleeuse ''Jedermann'' vertolk. Tydens 'n gala-aand van die ''Elbfestspiele Wittenberge'' is die eretitel ''Kammersänger'' aan hom verleen. Sedert Augustus 2006 word die eerste uitstalling oor Heesters in die Berlynse ''Akademie der Künste'' gehou. Heesters het die uitstalling met 'n liedere-aand geopen.
In die middel van 2008 het Heesters ná meer as vier dekades vir die eerste keer weer in Nederland in sy geboortestad Amersfoort opgetree. Nog in die 1960's is hy in [[Amsterdam]] van die verhoog verjaag.<ref>BBC: [http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/7249119.stm ''Nazi-era singer returns to stage''], 17 Februarie 2008 {{en}}</ref> In 2008 het Heesters op die ouderdom van 104 jaar 'n ondersteunende rol in Til Schweiger se rolprent ''1 1/2 Ritter – Auf der Suche nach der hinreißenden Herzelinde'' vertolk
In sy laaste jare het Heesters in die Opperbeierse landdistrik Starnberg gewoon. As gevolg van makulêre degenerasie en gloukoom was hy byna volledig blind.
== Verwysings ==
{{Vertaling/Verwysing|de|Johannes Heesters|vertaaldatum=16 Julie 2009}}
{{CommonsKategorie}}
| |||
