Milwaukee: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
+ Susterstede |
k Hersien |
||
Lyn 92:
'''Milwaukee''' is die grootste stad en belangrikste hawe van die [[Deelstate van die Verenigde State van Amerika|VSA-deelstaat]] [[Wisconsin]] en die 22<sup>ste</sup> grootste stad in die land met 'n bevolking van 594 833 volgens die sensus van 2010. Milwaukee lê aan die suidwestelike oewer van die [[Michiganmeer]], 112 kilometer noord van [[Chicago]]. Die stad dien as die administratiewe setel van die Milwaukee-distrik en as die kulturele en ekonomiese sentrum van die metropolitaanse gebied van Milwaukee-Racine-Waukesha met 'n totale bevolking van 1,7 miljoen.
Die eerste [[Europa|Europeërs]] wat die gebied van Milwaukee verken het, was [[Frankryk|Franse]] sendelinge en [[Voyageur|pelshandelaars]]. Die Franse setlaar [[Solomon Juneau]] het hom in
Duitse immigrasie het ook die basis gevorm vir Milwaukee se "goue tydperk" vanaf die middel van die 19de eeu wat deur 'n florerende kulturele en politieke lewe gekenmerk was en sy hoogtepunt in 1912 met die verkiesing van die eerste sosialistiese burgemeester in die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] bereik het.
Lyn 110:
Julie is die warmste maand van die jaar met 'n gemiddelde maksimale temperatuur van 28 °C (82 °F) bedags en 19 °C (66 °F) snags. Die koudste maand is Januarie, met maksimale gemiddeldes van -3 °C (27 °F) bedags en -11 °C (13 °F) snags.
Die natste maand is Augustus, wanneer ook die meeste donderstorms voorkom. Hulle raak soms gevaarlik indien hulle gepaard gaan met verwoestende hael en sterk winde. Voorstede, wat in die binneland geleë is, word af en toe ook deur [[tornado]]s getref. Sneeuvalle kom gewoonlik tussen November en Maart voor, met 'n jaarlikse gemiddeld van 119 sentimeter. Sneeuval wissel egter heelwat en in
As gevolg van die stad se ligging naby die Michiganmeer ervaar Milwaukee die sogenaamde "meer-effek" - teen die middel van die namiddag vorm daar dikwels 'n konveksie-lugstroming oor die gebiede langs die meer, wat gevolglik tot laer temperature in die somer en hoër temperature in die winter lei. Die meer-effek lei ook daartoe dat Milwaukee hoër sneeuvalle kry as sy omgewing en deur 'n vogtiger klimaat gekenmerk word - aangevoelde temperature in die somer is gevolglik hoër.
Lyn 118:
Die gebied van Milwaukee is oorspronklik deur 'n aantal Indiaanse stamme bewoon, waaronder die Fox, Mascouten, Potawatomi en Ho-Chunk (Winnebago) wat hulle vanaf 400 n.C. hier gevestig het. Franse sendelinge en pelshandelaars het die gebied in die laat 1600's en 1700's verken.
Die eerste blanke pelshandelaar wat hom in Milwaukee gevestig het, was die Frans-Kanadees Jacques Vieau uit La Baye (tans Green Bay), wat in
=== 1800 tot 1849 ===
[[Lêer:Solomon Juneau.jpg|duimnael|250px|Standbeeld van [[Solomon Juneau]] in Milwaukee se Juneau-park]]
Milwaukee het drie stigters, waarvan die Frans-Kanadees Solomon Juneau hom in
Maar Juneau het 'n mededinger met die naam Byron Kilbourn aan die wesoewer van die rivier gehad, wat aan daardie kant die dorp Kilbourntown gestig en seker gemaak het dat die paaie wat na die rivier gelei het nie met paaie aan die ander oewer saamgeloop het nie. Milwaukee word nog steeds deur 'n groot voorkoms van brûe met 'n hoekige vorm gekenmerk. Daarnaas het Kilbourn ook kaarte van die gebied versprei wat net Kilbourntown aangedui het en sodoende die indruk gewek het dat Juneautown nie bestaan het nie of dat die oostelike oewer onbewoon en dus minder aantreklik was.
Die derde bekende stigter was George H. Walker, wat op grond suid van die Milwaukeerivier aanspraak gemaak het, insluitende Juneautown, waar hy in
Tot by die 1840's het al drie dorpe in so 'n mate gegroei dat hulle op
Teen die middel van die 19de eeu het Milwaukee die bynaam ''Cream City'' gekry - afgelei van die groot hoeveelhede roomkleurige bakstene wat uit die Menomoneeriviervallei gekom het en in die plaaslike boubedryf gebruik is. Milwaukee het op die hoogtepunt van dié bedryf meer as 15 miljoen bakstene per jaar opgelewer, waarvan 'n derde na bestemmings buite die deelstaat uitgevoer is.
Lyn 134:
=== 1850 tot 1900 ===
[[Lêer:Milwaukeecityhall.jpg|duimnael|250px|Die Raadsaal van Milwaukee]]
Teen die middel van die laat 19de eeu het Wisconsin en die Milwaukee-gebied 'n belangrike bestemming vir talle demokraties gesinde Duitse immigrante geword wat ná die mislukte Duitse rewolusie van die jaar 1848 'n nuwe heenkome oorsee gesoek het. Hulle het hier goedkoop grond en die burgerlike vryhede gevind wat hulle gesoek het. Duitse intellektueles het selfs die stigting van 'n vrye Duitse republiek in die gebied oorweeg, maar uiteindelik die opgradering van Milwaukee se sosiale en kulturele lewe bevorder en 'n aantal teaters en musiekgeselskappe is gestig. Die groot golf Duitse immigrante het 'n blywende invloed op Milwaukee en die deelstaat Wisconsin se ekonomie, politiek en kultuur gehad. Die bevolking het in die tydperk tussen
Maar ook in Milwaukee het sosiale onrus ontvlam. Die stad se eerste vakbond, die ''Knights of Saint Crispin'', is reeds in
In die laat 19de eeu is die eerste voorstede van Milwaukee geïnkorporeer, waaronder die bovermelde Bay View wat in die tydperk tussen
In die algemeen het die welvarende residensiële voorstede langs die noordelike oewer van die Michiganmeer uitgebrei, terwyl die werkersklas hom in die suidelike industriële voorstede gevestig het. Die westelike voorstede was in hierdie opsig gemengde gebiede.
In argitektoniese opsig het Milwaukee reeds teen die einde van die 19de eeu wêreldwyd bekendheid verwerf deur sy Raadsaal (''City Hall''), wat in 1895 opgerig is. Die Raadsaal was met sy vyftien verdiepings die volgende vier jaar lank die hoogste [[wolkekrabber]] ter wêreld - tot by die voltooiing van die Park Row-toring in [[New York Stad]] in
=== 1900 tot 1960 ===
[[Lêer:Milwaukee courthouse.jpg|duimnael|250px|''Federal Building'' en geregshof]]
Gedurende die eerste helfte van die 20ste eeu was Milwaukee die sentrum van die sosialistiese beweging in die Verenigde State, nadat die sosialis Victor L. Berger daarin geslaag het om werkers en vakbonde agter sy nuwe Sosial-Demokratiese Party te skaar. Berger het later ook die eerste Sosialistiese afgevaardigde in die Amerikaanse Kongres geword. Die burgers van die stad het in hierdie tydperk drie sosialistiese burgemeesters verkies, nadat die party kiesers met pamflette in twaalf tale oor sy politieke agenda ingelig het: Emil Seidel (
Die sosialiste van Milwaukee is dikwels "Riool-Sosialiste" genoem weens hulle praktiese benadering tot regeringsake en die belange van werkers. Hierdie praktyke het die skoonmaak van woonkwartiere en fabrieke deur middel van nuwe rioleringstelsels, water- en kragboorsiening, wat deur die stad beheer is, en 'n verbeterde onderwysstelsel beklemtoon. Alhoewel hulle hul invloed in die laat 1950's onder die invloed van die "rooi gevaar"-histerie geleidelik verloor het, bewaar die burgers van Milwaukee hul sosialistiese erfenis nog steeds. Hulle staan bekend vir hulle groot simpatie teenoor die vakbondbeweging en hulle wantroue teenoor groot besighede.
Lyn 156:
Milwaukee het net soos ander nywerheidstede in die noorde van die VSA tot by die 1950's vinnig gegroei. Groot getalle immigrante uit [[Ierland]], Duitsland, [[Hongarye]], [[Pole]] en ander Middel-Europese lande het die stad binnegestroom. Ook die noordwaartse migrasie van Swart Amerikaners uit die suidelike deelstate na Milwaukee was kenmerkend. Die stad het een van die vyftien grootstes in die VSA geword, en teen die middel van die sestigerjare het sy inwonerstal byna 750 000 bereik. Desondanks was die 1960 's ook 'n periode van proteste, betogings en rasseonluste.
Bevolkingsyfers het eers met die agteruitgang van tradisionele nywerhede in die laat sestigerjare begin krimp, net soos in ander groot stede van die Groot Mere se ''rust belt'' ("roesgordel"). Groot getalle blanke inwoners het die stad verlaat. Ook die diepe resessie tussen
== Ekonomie ==
Lyn 179:
Milwaukee huisves daarnaas ook Amerika se '''Black Holocaust Museum''', wat deur 'n oorlewende van 'n lynchmoordpoging, James Cameron, gestig is. Die museum behandel die geskiedenis van die Swart bevolking van die VSA en hulle onderdrukking in die verlede. Ander bekende museums in die stad sluit die '''Openbare Museum van Milwaukee''' (''Milwaukee Public Museum''), die '''Discovery World Museum''', '''Betty Brinn se Kindermuseum''' (''Betty Brinn Children's Museum''), die '''Mitchell Park Horticultural Conservatory''' en die '''Milwaukee-distrik se dieretuin''' (''Milwaukee County Zoo'') in.
Die '''musieklewe''' van Milwaukee het reeds voor die inkorporasie van die stad 'n aanvang geneem, toe die eerste georganiseerde musikale geselskap, die ''Milwaukee Beethoven Society'', in
Milwaukee het daarnaas ook 'n groot bydrae tot musiekstyle soos rock, jazz, soul, blues, punk, ska, industrial music, gothic music, hip hop, electronica en popmusiek gelewer. 'n Aantal musikante uit Milwaukee het nasionale en internasionale bekendheid verwerf, soos byvoorbeeld Coo Coo Cal, Woody Herman, Liberace en Al Jarreau.
| |||