Kundigheidsverlies: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Oorsake en gevallestudies: belastingparadys > vrye ekonomie.
No edit summary
Lyn 1:
[[Lêer:Albert Einstein 1921 by F Schmutzer.jpg|duimnael|regs|[[Albert Einstein]] het na die VSA geëmigreer om Nazi-vervolging te ontsnap, 'n voorbeeld kundigheidsverlies as gevolg van politieke verandering.]]
'''Kundigheidsverlies''', '''breinkwyn''' of '''breindrein''' (leenvertaling uit die Engels ''braindrain''), verwys na die verskynsel waar hoogs opgeleide persone (soos akademici, gespesialiseerde kunstenaars, ondernemers en vakkundiges) uit een land (of dikwels ook interprovinsiaal of intraprovinsiaal binne 'n land) vertrek om elders 'n loopbaan te gaan soek. Kundigheidsverlies verwys meestal na die migrasie vanaf die randgebied na die "kern": so sal 'n dokter kan trek vanaf die landelike gebied na 'n stedelike gebied, van een onderontwikkelde provinsie na 'n meer verstedelikte gebied of uitwyk van 'n ontwikkelende land na 'n ontwikkelde land. Die uitstroming van kundigheid uit die randgebied laat sodoende 'n kundigheidsleemte. Tog kan persone met meer ondernemingsgees ook 'n ontwikkelde land verlaat, bv. na 'n belastingparadys.
 
'''Kundigheidsverlies''', '''breinkwyn''' of '''breindrein''' (leenvertaling uit die Engels ''braindrain''), verwys na die verskynsel waar hoogs opgeleide persone (soos akademici, gespesialiseerde kunstenaars, ondernemers en vakkundiges) uit een [[land]] (of dikwels ook interprovinsiaal of intraprovinsiaal binne 'n land) vertrek om elders 'n loopbaan te gaan soek. Kundigheidsverlies verwys meestal na die migrasie vanaf die randgebied na die "kern": so sal 'n dokter kan trek vanaf die landelike gebied na 'n stedelike gebied, van een onderontwikkelde provinsie na 'n meer verstedelikte gebied of uitwyk van 'n ontwikkelende land na 'n ontwikkelde land. Die uitstroming van kundigheid uit die randgebied laat sodoende 'n kundigheidsleemte. Tog kan persone met meer ondernemingsgees ook 'n ontwikkelde land verlaat, bv. na 'n belastingparadys.
 
=== Geskiedenis in Suid-Afrika ===
Kundigheidsverlies het reeds teen die middel-1980's in [[Suid-Afrika]] begin toeneem. Van die stootfaktore was onluste in die [[Transvaal]] in 1986 en 1987. In 1986 het 13 &nbsp;711 mense die land verlaat en in 1987 het die syfer effens verlangsaam na 11 &nbsp;174. Voorheen het talle burgers ook emigreer om diensplig te ontduik. Die emigrasiesyfer het in 1989 afgeplat tot onder die 5 &nbsp;000-vlak, en meer immigrante is ontvang as mense wat die land verlaat het. Die moord op [[Chris Hani]], leier van die [[Suid-Afrikaanse Kommuniste Party]], maar ook die daaropvolgende burgerlike geweld in 1993, het veral burgers van ander lande "tou by die ambassades" laat staan. Die lande waarheen uitgewyk is, was [[Kanada]], [[Brittanje]], [[Australië]] en die [[V.S.A.]]<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1993/05/08/13/3.html Kundiges verlaat SA in hope]</ref>
 
In 2003 het die toenmalige minister van binnelandse sake, [[Mangosuthu Buthelezi]], as antwoord op 'n parlementêre vraag aangekondig dat 11 048 hooggeskoolde Suid-Afrikaners met bestuurs-, beroeps- en administratiewe vaardighede van 2000 tot 2002 geëmigreer het, terwyl net 2 312 persone met soortgelyke vaardighede die land binnegekom het. Hierdie syfer is egter as "erg konserwatief" beskou, omrede talle beroepslui tydelik oorsee werk (en so buitelandse ervaring opdoen) of nie aandui dat hul die land permanent verlaat nie.<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2004/01/24/SA/1/08.html Leuvennink, J. 2004. Swart beroepslui verlaat ook land. ''Die Burger'', 24 Januarie:1]</ref>
 
Die [[Raad vir Geesteswetenskaplike Navorsing]] het in 'n verslag getiteld ''[http://www.hsrcpress.ac.za/downloadpdf.php?pdffile=files%2FPDF%2F1971%2F1971_00_Flight_of_the_Flamingos.pdf&downloadfilename=Flight%20of%20the%20Flamingos%20-%20Flight%20of%20the%20Flamingos%20-%20Entire%20eBook Flight of the flamingos]'' bevind dat die aantal kundiges wat Suid-Afrika verlaat het, vier keer soveel is as wat Statistiek Suid-Afrika beweer. Vanaf 1994 tot 1997 het Suid-Afrika 70 344 mense aan Brittanje, Australië, Nieu-Seeland, die V.S.A., Namibië en Kanada verloor. Vanaf 1998 tot 2001 het die syfer skerp gestyg na 115 247. Onder laasgenoemde was "15 954 in die eerste tydperk mense wat opgelei is in wetenskap en tegnologie en 24 952 in die tweede tydperk". Die RGN het tot die gevolgtrekking gekom dat die regering nagraadse studie vir Suid-Afrikaanse studente meer toeganklik en bekostigbaar moet maak, want, so is gemeen, dit sal die uittog van hoogs gekwalifiseerde werkers keer of hulle oortuig om terug te kom.<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2004/01/29/DB/13LDN/02.html Brits, Elsabé. 2004. Breinkwyn: 'Erger as gedink':Nuwe syfers oor kundiges se uittog. ''Die Burger'', 29 Januarie:13]</ref>
 
=== Oorsake en gevallestudies ===
* Uit die Suid-Afrikaanse lugmag bedank etlike sleutelpersoneellede (vlieëniers, vliegtuigtegnici en tegniese offisiere) om by die Australiese lugmag aan te sluit (2008). Beter salarisse en werkomstandighede, maar bowenal die vooruitsig om weer aktief te vlieg en operasies te bedryf, word as hoofredes vir die uittog beskryf. Frustrasies weens rassekwotas, burokratiese [[rompslomp]] en ’n gebrek aan behoorlike loopbaanbeplanning dra daartoe by.<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2008/06/03/SK/1/tegverlies_1836.html Gibson, E. 2008. Lugmag bloei doood: Kundiges gelok na Australië. ''Die Burger'', 03 Junie:1]</ref>
* Hoogs opgeleide tegnici en wetenskaplikes wil naby institute of vervaardigers wees wat gevorderde toerusting kan bied om verdere tegnologiese ontwikkeling of wetenskaplike proewe moontlik te maak (geen lang wagtydperke van toerusting by die doeane nie). Vakgenote kan ook meermaal nouer saamwerk aan dieselfde projek en mekaar motiveer. Lande lyk ook aantreklik waar die wetgewing op wetenskaplike navorsing so lig moontlik is en waar daar genoeg geld, leesstof (biblioteke, multimedia) en bestaande infrastruktuur beskikbaar is om navorsingsprojekte aan te moedig. Dikwels is die Suid-Afrikaanse institute blind vir hul wetenskaplikes se werk (of die moontlikhede daarvan) - buitelandse institute sien wel die potensiaal raak en raap die kundiges op. Veelmaal sluit die Suid-Afrikaanse regeringsinstitute projekte wat nie vinnig genoeg na hul sin vorder nie, of weens radikale besuinigingsmaatreëls.<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/2011/05/17/PQ/9/adlithium-PQ.html Robinson, T. 2011. Scientific opportunities lost.]</ref>
* Vraag en aanbod speel 'n rol: toe die rentekoerse gedurende die vroeë 1990's in Suid-Afrika hoog was en die boubedryf verlangsaam het, is geskikte Suid-Afrikaanse argitekte deur Duitsland genader om te help met die heropbou van die voormalige Oos-Duitsland.<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1993/07/31/1/22.html Van Bart, M. 1993. Argiteksprofessie verloor personeel aan ander beroepe. ''Die Burger'', 31 Julie:1]</ref> Net so het 500 spesialiste van die Atoomenergiekorporasie hul werk in 1995 verloor, nadat die destydse Minister van Energiesake, [[Pik Botha]], aangekondig het dat die Z-aanleg (uraanverrykingsaanleg by Pelindaba) in Maart dieselfde jaar gaan sluit. Verrykte uraan kon sedert die einde van apartheid (en groter toegang tot buitelandse markte) goedkoper ingevoer word en die staat R80 miljoen per jaar spaar. Dr. Reinard Arndt, toenmalige president van die Stigting vir Navorsingsontwikkeling, het gewaarsku dat die spesialiste in die buiteland "opgeraap" sal word.<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1995/01/27/4/10.html Schneider, I. 1995. SA uraankenners sal deur buiteland 'opgeraap' word. ''Die Burger'', 27 Januarie:4]</ref>
* Dikwels is die valutabeheer van 'n betrokke land nie geskik vir 'n bedryf wat buitengewoon groot geld hanteer nie (d.w.s. miljarde Rand vs. miljoene Rand). Die sakeman of -vrou sal so 'n Suid-Afrikaanse onderneming noodgedwonge na 'n land skuif wat hetsy 'n vrye ekonomie is, hetsy veel minder eise stel.<ref>[http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2014/10/06/8/hofieeee_32_0_34837237.html ''Beeld''. 2014. Vraagteken oor nut van valutabeheer. 6 Oktober:8]</ref>
 
=== Verwysings ===
{{verwysingsVerwysings}}
 
[[Kategorie:Demografie]]