NG gemeente Kroonstad: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes)
Morne (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 3:
[[Beeld:NG kerk Kroonstad 1877.png|duimnael|regs|320px|Die gemeente se vorige kerkgebou is opgerig volgens die plan van [[Carl Otto Hager]] en in 1877 ingewy. 'n Besoeker, ene Nixon, het dit beskryf as "the handsomest Dutch church I have remembered seeing in South Africa".]]
 
Die '''NG gemeente Kroonstad''' is die moedergemeente van die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]] op die [[Vrystaat]]se dorp Kroonstad.
[[Beeld:Ds PAC van Heiningen.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. P.A.C. van Heiningin, leraar van 1866 tot sy vertrek na die [[NG gemeente Winburg]] net die volgende jaar.]]
 
== Dorpstigting ==
[[Beeld:Ds HW van der Merwe.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. H.W. van der Merwe, leraar van 1870 tot 1876.]]
 
Die dorp [[Kroonstad]] is omstreeks 1857 gestig. Die oorsprong van die naam is nie seker nie. Volgens ''[[Ons gemeentelike feesalbum]]'' van 1952 het die meeste oumense destyds gemeen die dorp het die naam gekry van ’n perd van die welbekende Voortrekker [[Sarel Cilliers]], wat Kroon genoem is. Volgens die oudste inwoners van die dorp, wat dit omstreeks 1910 aan die bydraer tot ''Ons gemeentelike feesalbum'' vertel het, was dit die oorspronklike plan om om dorp aan Kroonspruit by Kroondrif uit te lê.
[[Beeld:Ds GWB van der Lingen.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. G.W.B. van der Lingen, leraar van 1877 tot sy afsterwe op [[21 Desember]] [[1914]].]]
 
Volgens die gebruik van daardie dae (so is vertel) werd by die uitmeet van die plase elke 50ste plaas aan die goewerment toegewys. So het die plaas Kroont as 50ste plaas aan die goewerment behoort. Maar die bewoner van Klipplaatdrif, David Benjamin Jordaan, het met die goewerment van plaas geruil, omdat sy plase dan by mekaar sou lê en nie deur staatsgrond geskei wees nie. So het ’n deel van Klipplaatdrif dus staatsgrond geword en is die dorp Kroonstad daar aan die Valsrivier gestig.
[[Beeld:Ds WJS Klomp.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. W.J.S. Klomp was leraar van Kroonstad van 1915 tot minstens 1952.]]
 
Daar is ook ’n mening dat Kroonstad na die sterk vesting van die naam in [[Rusland]] genoem is. Oorspronklik was die gebied ’n deel van die [[NG gemeente Harrismith|gemeente Harrismith]]. Van tyd tot tyd is dienste en kerkraadsvergaderings op Kleinfontein, Doornkop en Kransdrif, in die wyk Valsrivier van die gemeente Harrismith gehou. Dit het in die jare 1852 tot 1854 plaasgevind. Op ’n kerkraadsvergadering wat op Doornkop op [[2 Augustus]] [[1852]] gehou is, het geblyk dat daar ’n behoefte aan ’n kerkgebou bestaan het. Die konsulent voorsien toe die kerkraad van lyste om te kollekteer vir die bou van ’n kerk. Dié eerste kerkgebou is op [[3 Januarie]] [[1862]] ingewy. Dit is met tamboekiegras bedek, met ’n misvloer en sonder banke. Die kerkgangers het veldstoeltjies saamgeneem na die diens. By ’n aanddiens het elkeen sy wildebeesvetkers (sogenaamde waterkers) aangesteek.
[[Beeld:Ds HM de Vos.jpg|thumb|regs|160px|Ds. Hendrik Müller de Vos, medeleraar van 1940 tot 1942.]]
 
== Eerste kerkgebou ==
Die '''NG gemeente Kroonstad''' is die moedergemeente van die [[Nederduitse Gereformeerde Kerk]] op die [[Vrystaat]]se dorp Kroonstad.
Op ’n kerkraadsvergadering wat op Doornkop op [[2 Augustus]] [[1852]] gehou is, het geblyk dat daar ’n behoefte aan ’n kerkgebou bestaan het. Die konsulent voorsien toe die kerkraad van lyste om te kollekteer vir die bou van ’n kerk. Dié eerste kerkgebou is op [[3 Januarie]] [[1862]] ingewy. Dit is met tamboekiegras bedek, met ’n misvloer en sonder banke. Die kerkgangers het veldstoeltjies saamgeneem na die diens. By ’n aanddiens het elkeen sy wildebeesvetkers (sogenaamde waterkers) aangesteek.
 
Die dorp [[Kroonstad]] is omstreeks 1857 gestig. Die oorsprong van die naam is nie seker nie. Volgens ''[[Ons gemeentelike feesalbum]]'' van 1952 het die meeste oumense destyds gemeen die dorp het die naam gekry van ’n perd van die welbekende Voortrekker [[Sarel Cilliers]], wat Kroon genoem is. Volgens die oudste inwoners van die dorp, wat dit omstreeks 1910 aan die bydraer tot ''Ons gemeentelike feesalbum'' vertel het, was dit die oorspronklike plan om om dorp aan Kroonspruit by Kroondrif uit te lê.
 
Volgens die gebruik van daardie dae (so is vertel) werd by die uitmeet van die plase elke 50ste plaas aan die goewerment toegewys. So het die plaas Kroont as 50ste plaas aan die goewerment behoort. Maar die bewoner van Klipplaatdrif, David Benjamin Jordaan, het met die goewerment van plaas geruil, omdat sy plase dan by mekaar sou lê en nie deur staatsgrond geskei wees nie. So het ’n deel van Klipplaatdrif dus staatsgrond geword en is die dorp Kroonstad daar aan die Valsrivier gestig.
Daar is ook ’n mening dat Kroonstad na die sterk vesting van die naam in [[Rusland]] genoem is. Oorspronklik was die gebied ’n deel van die [[NG gemeente Harrismith|gemeente Harrismith]]. Van tyd tot tyd is dienste en kerkraadsvergaderings op Kleinfontein, Doornkop en Kransdrif, in die wyk Valsrivier van die gemeente Harrismith gehou. Dit het in die jare 1852 tot 1854 plaasgevind. Op ’n kerkraadsvergadering wat op Doornkop op [[2 Augustus]] [[1852]] gehou is, het geblyk dat daar ’n behoefte aan ’n kerkgebou bestaan het. Die konsulent voorsien toe die kerkraad van lyste om te kollekteer vir die bou van ’n kerk. Dié eerste kerkgebou is op [[3 Januarie]] [[1862]] ingewy. Dit is met tamboekiegras bedek, met ’n misvloer en sonder banke. Die kerkgangers het veldstoeltjies saamgeneem na die diens. By ’n aanddiens het elkeen sy wildebeesvetkers (sogenaamde waterkers) aangesteek.
 
Tydens die Basotho-oorlog is die kerk as ’n fort gebruik. ’n Sloot is om die kerkgebou gegrawe en die hele burgery van Kroonstad het snags in die kerk geslaap.
Line 32 ⟶ 28:
* Irenee Emile Heyns, 1946 - 1948
* Amos Johannes Kotzé, 2013 - hede
 
== Galery van leraars ==
<gallery>
[[Beeld:Ds PAC van Heiningen.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. P.A.C. van Heiningin, leraar van 1866 tot sy vertrek na die [[NG gemeente Winburg]] net die volgende jaar.]]
[[Beeld:Ds HW van der Merwe.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. H.W. van der Merwe, leraar van 1870 tot 1876.]]
[[Beeld:Ds GWB van der Lingen.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. G.W.B. van der Lingen, leraar van 1877 tot sy afsterwe op [[21 Desember]] [[1914]].]]
[[Beeld:Ds WJS Klomp.jpg|duimnael|regs|160px|Ds. W.J.S. Klomp was leraar van Kroonstad van 1915 tot minstens 1952.]]
[[Beeld:Ds HM de Vos.jpg|thumb|regs|160px|Ds. Hendrik Müller de Vos, medeleraar van 1940 tot 1942.]]
</gallery>
 
== Bronne ==