Mummie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Taal
Lyn 1:
[[Lêer:Mummy at British Museum.jpg|thumb|’n Egiptiese mummie in die Britse Museum.]]
{{Hiero|Mummie (''sˁḥ'')|<hiero>z:a-H</hiero>|align=left}}
[[Lêer:MNH - Mumie Mann 1.jpg|thumb|'n [[Guanche mummies|Guanche -mummie]] in die Museo de la Naturaleza y el Hombre ([[Santa Cruz de Tenerife]], [[Spanje]]).]]
 
’n '''Mummie''' is ’n gestorwe mens of dier waarvan die [[vel]] en [[Orgaan|organe]] bewaar gebly het vanweë óf ’n doelbewuste óf ’n toevallige blootstelling aan [[chemikalie|chemikalieë]], uiterse koue, baie lae [[humiditeit]] of ’n gebrek aan [[lug]], in so ’n mate dat die ligaam nie verder sal ontbind wanneer dit uitgehaal en op ’n koel, droë plek bewaar word nie. Sommige owerhede beperk die woord tot liggame wat doelbewus met chemikalieë gebalsem is, maar die gebruik van die woord vir liggame wat toevallig behoue gebly het, dateer uit minstens 1615.
 
{{Hiero|Mummie (''sˁḥ'')|<hiero>z:a-H</hiero>|align=left}}
Mummies van mense en diere is al op elke [[kontinent]] gevind,<ref name="Penn">{{cite web |title=The Egyptian Mummy |publisher=Penn Museum |url=http://www.penn.museum/long-term-exhibits/the-egyptian-mummy.html |accessdate = 9 November 2013}}</ref> beide vanweë ’n doelbewuste en toevallige bewaring. Meer as ’n miljoen dieremummies is in [[Egipte]] ontdek – baie van hulle [[kat]]te.<ref name="pets">{{cite web|url=http://news.nationalgeographic.com/news/2004/09/0915_040915_petmummies.html|title=Egyptian Animals Were Mummified Same Way as Humans|publisher=news.nationalgeographic.com|accessdate=2 November 2008}}</ref>
 
Benewens die bekende mummies van [[Antieke Egipte]], het doelbewuste mummifisering in verskeie kulture in [[Suid-Amerika]] en [[Asië]] voorgekom, in dele wat ’n baie droë klimaat het. Die oudste bekende liggaam wat doelbewus gemummifiseer is, is van ’n kind wat in die Camarones-vallei in [[Chili]] ontdek is; dit dateer uit omstreeks 5050&nbsp;v.C.<ref>{{cite journal |author=Bartkusa, Luke |author2=Amarasiriwardena, Dulasiri |author3=Arriaza, Bernardo |author4=Bellis, David |author5=Yañez, Jorge |year=2011 |title=Exploring lead exposure in ancient Chilean mummies using a single strand of hair by laser ablation-inductively coupled plasma-mass spectrometry (LA-ICP-MS) |journal=Microchemical Journal |volume=98 |pages=267–274 |doi=10.1016/j.microc.2011.02.008 |issn=0026-265X |issue=2 }}</ref> Die oudste bekende natuurlike mummie is ’n afgekapte kop wat sowat 6&nbsp;000 jaar oud is; dit is in 1936 ontdek, ook in Suid-Amerika.<ref name="head">{{cite web|url=http://www.archaeometry.org/paleoamerican.htm|title=Andean Head Dated 6,000 Years Old|publisher=archaeometry.org|accessdate=20 February 2009}}</ref>
 
In ander kulture ookis [[Guanchedooies mummies|mummifikasie]]ook bestaangemummifiseer, tussensoos haardie [[Guanche]] -kultuur (van die [[Kanariese Eilande]], in [[Spanje]]).
 
Die woord "mummie" is afgelei van die [[Latyn]]se ''mumia'', ’n leenwoord uit [[Arabies]] (''mūmiya'', مومياء) en [[Persies]] (''mūm'', "was").<ref>{{cite web|url=http://www.etymonline.com/index.php?term=mummy |title=Online Etymology Dictionary: mummy |publisher=etymonline.com |accessdate= 8 November 2013}}</ref>