Sjangaans: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Vandag: Verbeter
No edit summary
Lyn 1:
{{Versmelt|Tsongas}}
Die '''Sjangaans''' is 'n etnies groep wat voorkom in [[Suider-Afrika]] in die lande van [[Suid-Afrika]], [[Mosambiek]] en [[Zimbabwe]]{{Etniese groep|
 
{{Etniese groep|
|beeld = [[Beeld:Shangaan.jpg|250px]]
|caption =
Line 13 ⟶ 12:
 
== Geskiedenis ==
Die groepering wat vandag as die '''Sjangaan''' bekend staan, is eintlik 'n samesmelting van Tsongas en [[Zoeloes|Zoeloe]]<nowiki/>s wat hulle vernoem het na '''SoShangane''', 'n leier van die militêre Zoeloe-regimente van [[Shaka]] Zoeloe, wat in 1820 uit KwaZulu gestuur is om die vredeliewende Tsongas aan te val en te onderwerp. Toe die Zoeloe-impi's daar aankom, het hulle 'n vreedsame landbougemeenskap met vrugbare grond en groot getalle beeste aangetref.
In plaas daarvan om die beeste te steel en terug te neem Natal toe, het die vlugtelinge saam met SoShangane hulle vir 'n kort tydjie op die oewers van die Thembe-rivier suidoos van [[Swaziland]] gevestig. In ooreenstemming met Zoeloe-tradisie het hulle die naburige Tsonga-stamme begin assimileer en onderwerp. SoShangane en sy volgelinge het later - nadat hulle 'n Tsonga-element geassimileer het - die Thembe-rivier verlaat en verder noordwaarts begin trek, waar hulle hulle uiteindelik in die vrugbare [[Limpopo (rivier)|Limpopo-vallei]] gevestig het. Die gebied waar hulle gewoon het, het as Kashangana begin bekend staan en daar is mettertyd na hulle verwys as die Mashangana.
Steeds bevrees omdat hy Shaka se heerskappy verraai het, het SoShangane die Limpopo in [[1835]] verlaat en verder noordwaarts tot so ver as die [[Zambezirivier]] getrek. Ná etlike botsings met buurstamme het hulle hulle by Musapa in [[Zimbabwe]] gevestig. Vanaf hierdie basis het SoShangane die Ndzawu- (Sjona-) stamme begin onderwerp. Mettertyd het hy die gebied tussen die Zambezirivier en [[Maputo]] onder sy heerskappy gekonsolideer en 'n koninkryk opgebou wat bekend gestaan het as die Gaza-koninkryk, vernoem na sy grootvader Gaza. Gevolglik praat die Sjangaan-Tsongas vandag 'n verskeidenheid dialekte wat oral oor [[Mosambiek]], suidelike Zimbabwe en [[Mpumalanga]] gevind word.