Spoed: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 1:
[[Lêer:N394-snelheid.jpg|duimnael|regs|300px|Padbord wat die spoed van 'n motorvoertuig aandui.]]
 
'''Spoed''' is 'n aanduiding van hoe vinnig [[beweging]] plaasvind, dit wil sê hoe ver 'n voorwerp in 'n bepaalde tyd beweeg. Die spoedmeter van 'n motor meet byvoorbeeld hoe vinnig sydit beweging plaasvindry. Spoed is dus die [[tempo]] waarteen [[afstand]] afgelê word. Die woord ''tempo'' impliseer dat iets [[per tydeenheid]], dit wil sê per uur of per sekonde, geskied. Die spoedmeter gee egter geen aanduiding van die rigting waarin die beweging plaasvind nie. Spoed is dus 'n [[skalaar]], en dit kan bereken word uit die verwantskap <math>Spoed = \frac{Afstand\ afgele}{Tyd\ verloop}</math>.
 
In die daaglikse lewe word spoed gemeet in [[kilometer per uur]] (km·h<sup>-1</sup>), byvoorbeeld die spoed van motors, [[vliegtuig|vliegtuie]] en bote. Seespoed word soms aangedui in [[Knoop (snelheid)|knope]]: 1 knoop is benaderd = 1,85&nbsp;km·h<sup>-1</sup> of 0,514&nbsp;m·s<sup>-1</sup>. In die wetenskap word spoed egter in die [[SI-stelsel|SI-eenheid]] aangegee, naamlik [[meter per sekonde]] (m·s<sup>-1</sup>).
Lyn 9:
Die simbool <math>{\Delta}</math> (delta) beteken "verandering in" of "verskil in". Die lyn bokant die ''v'' dui 'n gemiddelde waarde aan.
 
== Snelheid vs. spoed ==
Streng gesproke is daar 'n verskil tussen snelheid en spoed. Kyk na die definisies van snelheid en spoed hieronder en ook [[verplasing]] en [[afstand]]:
 
: [[Snelheid]] = [[Verplasing]] / [[Tyd]] - ('n [[Vektor]] eenheid, -met '''Groottegrootte en rigting''')
 
: Spoed = [[Afstand]] / [[Tyd]] - ('n [[Skalaar]] eenheid, -met '''Slegsslegs grootte''')
 
== Kyk ook ==