Afrikaans hoort by Nederlands: Verskil tussen weergawes

'''''Afrikaans hoort by Nederlands: ons Afrikaanse taalverdriet''''' is 'n boek (en verwerkte lisensiaatverhandeling) deur Petrus van Eeden. In hierdie boek betwis Van Eeden die funksionaliteit en bestaansreg van [[Afrikaans]] as die (na sy mening rypgedrukte) [[taal|standaardtaal]] in [[Suid-Afrika]]. Hy pleit dat Afrikaners moet herbesin en [[Nederlands]] weer as kultuurtaal weer moet aanvaar. Van Eeden steun taalamalgamasie.

Van Eeden wys opvoer die volgende standpunte aan:

* Dikwels is die vreemdheid wat aan Nederlands gekoppel word toe te skryf aan 'n gebrekkige opvoeding of blootstelling aan die Nederlandse standaardtaal (soos dit slegs vir die Afrikaner-elite voor 1925 bestem was). 'n Soortgelyke tendens het ook plaasgevind nadat [[Napoleon]] verslaan is en die Suidelike Nederlande met die Noordelike Nederlande onder koning Willem I verenig is. Die Vlaminge het vas geglo dat Hollands 'n gans ander taal was en taalpartikularisme was teen die 1970's nog lank nie dood nie. Nog in die 1960's het minder as 3 persent van die Vlaminge hul Nederlandse standaardtaal as omgangstaal gebruik, en selfs in Nederland het net 3 persent van die bevolking in 1930 die Standaardnederlands as omgangstaal behoorlik beheers. Politiek en versuiling het ook die twee Nederlande verder van mekaar vervreem. Die verfransingsproses in [[België]] het die Vlaminge hul opsies laat heroorweeg. Uiteindelik, deur toegestaandetoegestane taalregte en beter skoolopleiding, is toe togwel besluit om betrekkinge met Nederland te verstewig, wat ekonomies beter daaraan toe was en beter steun kon bied vir die behoud van die Nederlandse taal. Volgens Van Eeden is die ooreenkomste met Afrikaans duidelik:

Die Nederlandse taal in Vlaandere was duidelik nie in 'n ander posisie as die Nederlands in Suid -Afrika nie. In beidealbei lande was die Dietssprekende bevolking arm en swak geletterd (Diedie Vlaminge was egter veelbaie meer verstedelik as die Afrikaners), wat beteken het dat hul omgangstaal, 'n lae status gehad het. In beidealbei lande was daar 'n groot behoefte aan 'n groter Nederlandstalige elite, en in beide landealbei was Nederlands amptelik die kultuurtaal. In beide landealbei het stemme opgegaan ten gunste van 'n eie selfstandige taal, los van Nederlands. BeideAlbei volkere het hulle begreigdbedreigd gevoel deur 'n ander vreemde taal en kultuur, en het beidealbei volkere het stappe onderneemgedoen om hul identiteit teen die oorspoeling teen te werkverskans. In Vlaandere en in Suid Afrika was maar weinig mense wat Nederlands vlot kon gebruik het. In Vlaandere is die agterstand uitgewis, deur die taal van die Noorde aan te leer. In Suid Afrika is egter 'n nuwe standaard geskep …. Daarby het die Vlaminge en Quebecane ongetwyfeld besef dat 'n eie taal, met net 'n paar miljoen sprekers, die wind van voor sou hê, maar dat 'n inskakeling by die bestaande standaardtale 'n redding inhou. Sonder dat hulle dit vermeld het, het hulle geglo aan 'eendrag maak mag'. (nie verbatim)

* Teen die opkoms van Afrikaans as kultuurtaal het die Afrikaner-intellektueles die hardstefelste teenstand gebied, en was die voorstanders van Afrikaans as kultuurtaal was hoofsaaklik plattelanders. Nederlands was die taal wat op skool geleer is, en as die beskaafde, eie moedertaal beskou is. Teen die einde van die 1800's was die Afrikaanse dialek as 'n standaardtaal grotendeels ondenkbaar.

De Villiers … meen dat die feit dat sommige Boere tydens die [[Anglo-Boereoorlog]] hul notules in Engels gehou het, daarop dui dat Nederlands 'te moeilik' vir hulle was. Die feit dat sommige Boere hul notules in Engels gehou het dui eerder daarop dat hulle slegs Engels op skool geleer het. Die taal wat 'n persoon op skool leer as vak, maaren veral ook as die gebruiklike medium van onderrig, is die taal wat hy ook skryf, omdat hy meer vertroud met die spelling en sinsgebruik van daardie taal is, al gebruikbesig hy 'n ander taal as spreektaal. Die argument dat Nederlands te moeilik was, moet gesien word as propaganda wat goed geval het op die ore van mense wat laaggeskoold was …. Dis so goed as om aan skoolkinders te vra of matriekwiskunde nie liefs 'makliker' gemaak moet word deur die matriekstandaard te vervang met die st 6 standaard nie: Daar sal weinignet enkele teenstemme wees. Wiskunde sal moontlik liefhebbers bykry, maar die vak se waarde, toepassingsmoontlikhede en prestige sal taan …. Elke taal op aarde, selfs 'n mens sejou moedertaal, is moeilik as mens daarjy nooit indaarin onderwys wordontvang het nie, want onderwys is die enigste manier waarvolgens taalnorme bemeester kan word. (nie verbatim)

* In Nederland en Vlaandere is die taalverskeidenheid so enorm (en party dialekte in so 'n mate vir ander dialeksprekers geheelalgeheel onverstaanbaar) dat Afrikaans moeiteloos in Nederlands opgeneem sou kon word., Soossoos dit immers vroeër jare die geval was. Afrikaans is nie so uniek of so afwykend soosas wat Nederlands byvoorbeeld van Duits sou verskil nie.

* Dit is taalkundig onjuis dat die taalkloof tussen Afrikaans en Nederlands so groot was dat afstigting geregverdiggeregverdigd was. Hy wys onder meer hoe [[Limburgs]] (wat nader aan Duitsland lê) veelbaie meer as Afrikaans van Standaardnederlands afwyk, maar tog as Nederlandse dialek fungeer.

* Die oordeel lê in die hande van die volk om te besluit of hul dialek of spreekstaal 'n standaardtaal moet wees (wat meer dikwels 'n emosionele as logiese besluit issou wees). Van Eeden wys op die onafhanklike Surinaamse bevolking wat Nederlands as die elite-taal beskou, maar Afrikaners weer nie.

* Van Eeden beskou die skeiding tussen Afrikaans en Nederlands as 'n siening net so onlogies soosas omdie beskouing van Amerikaanse Engels en Britse Engels as afsonderlike tale, te beskou. Ofòf tussen van Brasiliaanse, Portugese en Angolese Portugees., Ofòf Spaans oor al die Suid-Amerikaanse en Europese landskappe heen. (Ofòf Natalduits vanen Standaardduits).

* Reeds in ''Het Christelik Schoolblad'', die mondstuk van die Christelijk Nationaal Onderwijs in Transvaal, word voorspel dat Nederlands vir die Afrikaner 'n geslote skatkamer sou word en dat die babataal, Afrikaans (met weinig letterkunde, wetenskaplike termewetenskapsterme of agtergrond), deur Engels oorrompel en verdring sou word – terug na die kombuis.

* Afrikaans en Nederlands was sedertná 1910 amptelik sinonieme, tot en met 1983 amptelik sinonieme.

::1) Universiteite inmet Nederlands as voertaal,

::2) ''"die Nederlandse tydskrifte in die Kaapprovinsie het …wat hand aan hand sou geveg het om die Nederlandse taal uit te bou:, "Daardeuren hetdaardeur hullesou bygedra het tot die lees en skryf van Hollands in 'n tyd toe die magtige Engelse stroom steeds gedreig het om die Afrikaner en sy taal te verswelg."''

::3) Na die Anglo-Boereoorlogongekende hetsteun en opbloei wat die Nederlandse beweging ná die Anglo-Boereoorlog in Suid-Afrika ongekende steunsou geniet, en ongekendeervaar bloeihet, ervaar:deurdat "[…]die posisie van Nederlands drasties in die skole sou verbeter het vergeleke met dertig jaar tevore, en die talle NG-gemeentes [het]wat in hul jaarverslae melding sou gemaak het van die vordering en verbetering van Nederlands in die staatsondersteunde skole",

::4) Diedie Britse regering hetwat "Nederlands" as 'n bedreiging beskou het, nieeerder Afrikaansas nieAfrikaans.

* As BrasilianersSurinamers, wat 'n veelmultikulturele groteren getalonafhanklike uitmaak as die stamlandersoudkolonie, dievandag Europese PortugeesNederlands as die prestigetaalprestige-taal aanvaar, waarom dan nie ook die Afrikaners nie?

* Heelwat energie en geld wordsou jaarliks vermors word om presies die Nederlandse taalboeke na te maak. Daar isbestaan steeds 'n geldgebrek om die ''Woordeboek van die Afrikaanse Taal'' klaar te maakvoltooi, terwyl die ''Woordenboek der Nederlandse Taal'' in 1998 klaarvoltooid sou wees enterwyl dit veelbaie meer lemmas en woordeskat bevat het. Die Nederlandse woordeboeke sou die Afrikaanse woorde inklusief as dialektiese verskynselverskynsels opgeneem het, soos dit tot in die 1960's weldie hetgeval was.

=== Die gestelde gevolge ===

* Het die Afrikaner by Nederlands gehou, sou die massamedia gebruik kon maak van internasionale Nederlandstalige joernaliste en sportkommentators, by verslaggewing in die pers, radio en televisie. Tans is Nederlandstalige korrespondente wêreldwyd beskikbaar, maarterwyl die Afrikaner geniet saam met sy Engelstalige landgenote net die diens van internasionale Engelstalige kommentators en joernaliste geniet.

* Afrikaners sou nooit geïsoleer gewees het en noodgedwonge die Angel-Saksiese taal en kultuur aangegryp het nie. Die gevolge is dat die Staatsbiblioteke oorvol'n is vanoormaat Engelse boeke besit, wat net mooi die teenbeeld in Vlaandere en Nederland is, waar die meerderheid boeke juis in Nederlands is. Hy haal Paardekoper aan oor die sukkelende boekhandel: ''Als ik een Zuidafrikaanse boekhandel binnenga, schrik ik. Je ziet bijna niks als Engelse Boeken; alleen bij zorgvuldig nader toezien vind je ook nog een klein hoekje met een paar Afrikaanse titels. Dat is niks minder als een noodtoestand. Was de helft Afrikaans en de helft Engels, dan zou ik niet verbaasd staan over de afwezigheid van Nederlandse boeken, maar nu is het alarmerend. Ik weet het: die stand van zaken weerspiegelt de onkunde inzake Nederlands bij de grote meerderheid van de Afrikaners...Waarom ook zou die geen aandacht vragen voor alles wat in het Nederlands gedrukt is, en wat gelijksoortige Engelse werken in de boekhandel kan vervangen, zoals encyklopedieën, standaardwerken over geschiedenis, archeologie, kunstgeschiedenis, biologie, wiskunde, scheikunde, natuurkunde enz. enz.?''

* 'n Verskraling in die Afrikaanse musiek was in 1995 veelbaie sigbaar., en Van Eeden voorspelreken dat Afrikaanse musiek (as lewenskragtige dialek) sou goed gevaar het in Vlaandere en Nederland, sou vaar, as die Afrikaners die Nederlandse taal as standaardtaal aanvaar het.

* Afrikaners is as taalgemeenskap te klein om mee te ding teen die oordonderende Engelse media-mark. Hoewel dikwels aanvaar word dat Afrikaans groter is as Deens of Noors, word dit dikwels nagelaatbuite rekening gehou dat die Nordiese lande mekaar se boekemarkte onderling ondersteun, maar ook 'n veelbaie hoër welvaartspeil en koopkrag het en nie op hul grondgebied deur Engels bedreig word nie.

* In 1993 was Nederlands op grond van sy getalsprekertal (21 miljoen mense) die 35ste grootste taal in dieter wêreld. As mens egter in ag neem wat in die taal tot stand kom, naamlik, die koerante, boekproduksie, opleidingsniveau, wetenskaplike publikasies, sendtyd op radio en televisie, dan kom Nederlands 12de op die 12de plekwêreldranglys te staan, op die wêreldranglys. Sou Afrikaans by Nederlands gehou het, was Nederlands nie alleen in 'n sterker posisie nie, maar die Afrikaners hetsou ook in die voordele gedeel het.

* By die meeste ingevoerde artikels soos televisies, radio's, video's, ens.ensomeer, word die gebruiksaanwysings in talle tale gedruk, onder andere Nederlands, omrede die land "Nederland" bestaan. Afrikaans is egter afwesig omdat sy taalkrag en demografie te klein is. Noodgedwonge moet die Afrikaners die instruksies in Engels volg, bloot omdat hy nooit aan Nederlands blootgestel is nie.

* Van Eeden lys 'n hele paar nuutskeppings in Afrikaans wat glad nie oorspronklik is nie, –maar diseerder leenvertalings. Hy sluit die paragraaf af deur te sê: ''Ons is nie so kreatief met Afrikaans as wat ons dink nie, ons vertaal gewoon uit Engels.''

* Hoewel daar in 1995 geen probleme was ten opsigte van die populêre tydskrifte nie, issou daar groot fout metwees dieby vaktydskrifte. ''In Nederlands verskyn op die gebied van vaktydskrifte, letterlik duisende titels, terwyl ons in Afrikaans so te sê met leë hande sit.''

* Nederlands word wêreldwyd by universiteite aangebied. In die onderwys sou daar veelbaie meer handboeke in Nederlands gewees het – veral waar 'n tekort is op die gebied van die tersiêre onderwys: ''Het ons by Nederlands as standaardtaal gehou, sou daar meer as 246 kampusse gewees het waar Nederlands aangebied sou gewees het, en sou dit ook vir Nederlandici, studente, sakelui, navorsers, ensovoorts, binne en buite Suid Afrika, interessante studie-, loopbaan- en navorsingsmoontlikhede kon bied.''

* As Afrikaans sy status as dialek behou het, kon hy sy lewenskragtigheid behou het. Nou, as standaardtaal, wordsou hy gedwing word om gesuiwer en formeel te wees, wat noodgedwonge sou lei tot taaldiskriminasie. Die puristiese beweging hetsou die Afrikaanse taal onaantreklik gemaak het vir die jonger geslag.

'''[[Jaap Steyn]]''' verskil in sy vaktydskrifartikel (1996) met Van Eeden se mening dat Afrikanernasionalisme grootliks verantwoordelik was om Afrikaans as die voertaal te maak, aangesien Nederlands voor, tydens, en na die Anglo-Boereoorlog in die Vrystaat en Transvaal om presies dieselfde redes aangewend is. DaarSteyn meen daar was sterk argumente om Nederlands te beskou as instrument teen verengelsing. Dit was ’n taal met ’n groot letterkunde, en was dermate in Suid-Afrika sterk gevestig as kerk- en Bybeltaal, tot so 'n mate dat omtrent elfduisend lidmate uit 46 Kaaplandse gemeentes nog in 1919 petisies geteken het teen die Afrikaanse Bybelvertaling. In die werklikheid het die kanseltaal lank reeds nader aan Afrikaans as Nederlands gestaan - soos [[Gustav Preller]] reeds in 1905 gevind het nadat hy 'n aantal preke stenografies laat opneem het.<ref name="Steyn">[http://dx.doi.org/10.1080/10118063.1996.9724039 Afrikanernasionalisme en die keuse tussen Afrikaans en Nederlands as kultuurtaal. ''Suid-Afrikaanse Tydskrif vir Taalkunde'', 14(1):7-24]</ref>

Wat Nederlands egter in ’n swak posisie geplaas het, was die betreklik lae onderwyspeil van die Afrikaners, die gebrek aan ’n stedelike bevolking en die feit dat daar maarslegs ’n heelbaie klein elite was. Die grootste Afrikanerbevolking was destyds in die Kaap, waarvan in 1908 slegs 7,63% van Afrikaners standerd 4 gehadbehaal het, 2,84% standerd 6 en 1,12% standerd 7. Die onderwysmedium in die Kaapland was oor die algemeen Engels en in alle provinsies was die eksamentaal in Engels. Die provinsiale openbare eksamens van standerd 8 en standerd 10 (tot in 1912) was in Engels. Nederlands was in die meeste Kaapse skole nie eens 'n vak nie en die oorblywende skole het weinig tyd daaraan afgestaan.<ref name="Steyn" />

SoBinne hierdie konteks is die volgende stellings dikwels gemaak:<ref name="Steyn" />

* "Nederlands is te moeilik vir Afrikaners omdat hulle gewoonlik vir 'n te kort tyd skoolgaan om dit te bemeester" (en deurmet Afrikaans as gebruikstaal sou hul dus nie meer die'n bespotting wees assoos hulwanneer hulle sogenaamde 'foutiewe Nederlands' sou skrywe nie).

* "Afrikaners gebruik daarom liewereerder Engels (as Nederlands), wat meestalimmers ookmeestal hul onderrigmedium is".

* "Dit is veelbaie makliker vir Afrikaners om inbinne die kort tyd wat hulle skoolgaan Afrikaans te leer skryf".

* "Afrikaans isword daaromsodoende die doeltreffendste instrument waarmee verengelsing beveg kan word".

* "Terwyl inIn Vlaandere waar die Nederlandse taal teen die Franse taal stry, isstaan huldie Vlaamse en Nederlandse woordgeslagte op gelyke voet, enterwyl Frans besit ook oor 'n besonder ingewikkelde vervoeging van die werkwoorde beskik. In Suid-Afrika egter, sal Nederlands met sy ingewikkelder grammatika beslis die onderspit delwe."

* "Waar die aanhangers van die orangistiese bewind hulle met België versoen en die taaleenheid verdedig het uit vrees dat die verfransing anders nie teegehouandersins teëgehou sou kon word nie, het die meeste Afrikaanseaanhangers envan NederlandseAfrikaans aanhangersen vanNederlands in die ou republieke die skepping van ’n selfstandige kultuurtaal nagestreef uit vrees dat verengelsing nie teëgehou kan word nie."

Buiten die toenemende Europeesgeleerde Afrikaners wat steun begin bied het vir Afrikaans (sodat "Afrikaans" nou nie meer die taal van die ongeletterde was nie), was daar ook Nederlandse akademici/ of simpatisante (o.a. D.C. Hesseling, dr. Kiewiet de Jonge, dr. J.B. Scheepers, prof. H. Kern, dr. R.A. Kollewijn, Jac. van Looy, Alb. Verwey, proff. P.J. Blok, C.B. Spruyt, A. Kluyver en W.G. van Nouhuijs) wat uitgesproke ten gunste was van Afrikaans. Dikwels is na die Griekse diglossiesituasie verwys: rasionele argumente was nienou meer voldoende nieonvoldoende, -want ookóók die "gevoel" is medebepalendbepalend vir die keuse van 'n kultuurtaal, en, soos Hesseling dit stel, dat die "macht van het dichterlike woord... [komt] uit het hart komt", soos Hesseling dit gestel het.

InSteyn diemeen Transvaaldat Nederlands en dieAfrikaans Vrystaatin isdie NederlandsTransvaal en AfrikaansVrystaat eenvoudig as sinonieme beskou is wat vir spesifieke omstandighede gebruik wordis. Volgens pres. M.T. Steyn het jy immers jou statige Bybel-Hollands gehad, die vereenvoudigde Hollands in die koerant en die pittige Afrikaans vir briefskrywery. 'n Getoutrekkery tussen Nederlands en Afrikaans wasis dus as onnodig beskou.<ref name="Steyn" />

DieSteyn beklemtoon dat die kampvegters vanvir Nederlands het min wapens tot hul beskikking gehad: hullehet. Hulle kon slegs die Zuid-Afrikaanse Taalbond weer instel en die Nederlandse spelling vereenvoudig. Die stryders van Afrikaans het daarteenoor 'n arsenaal van media (toesprake, brosjures, vlugskrifte en kongresse, tydskrifte en boeke) gehad waarmee hulle die mense met huldie argumente en persepsies wat hulle geskep ishet kon oortuig. Soos Steyn dit stel - "Feitelik elke nuwe boek in Afrikaans was terselfdertyd ‘n argument vir die verowering van die een of ander terrein vir Afrikaans."<ref name="Steyn" />

Die voortbestaan van 'n Taaltaal met 'n klein letterkunde se voortbestaan kon egter nie as nie-dominante taal in 'n meertalige staat gewaarborg word nie:. ''Tot in 1914 wassou die verwerwing van taalregte, onder meer in die onderwys, minstens 'n belangrike oogmerken - waarskynlikbesmoontlik die belangrikste oogmerk -wees van die Afrikanernasionale stryd. Die taal waarvoor daar geveg is, in naam altans, was 'Hollands'. Van 1914 af hetsou die Afrikanernasionalisme van karakter verander. Die beweging hetsou verdeeld geraak enhet terwyl die hoofstroming hettot inmeer van 'n groter mate politieke beweging gewordsou word.'' Hierdie koersverandering het tot stand gekom deur die stigting van die Nasionale Party, die wetlike erkenning van Afrikaans as onderwysmedium en die uitbreek van die Rebellie. Kortom: sou kultuur en die materiële belange is met mekaar versoen enword hetom saam 'n politieke dryfveer gewordte word.<ref name="Steyn" />

'''Steyn''' skryf in 1998: ''Maardat Van Eeden hou nie genoeg rekening hou met die ander stelling van Louw nie, naamlik: "Diedat die wysheid van die dwase en vermeteles hetsou geseëvier het en dat die dwepers het weerweereens die geskiedenis gemaak."sou Afrikaansbepaal het. Hy wys uit dat Afrikaans mense gouer en magtiger aangegryp het as wat Nederlands dit ooit sou kon doen, en "dit voordat ons asdie volk verdwynkon het"''verdwyn.<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1998/09/02/2/20.html Steyn, J. 1998. Taalboek sal skerp reaksie uitlok. ''Die Burger'', 02 September:2]</ref> In 1999 skryfbetwyfel hy verder:dit ''Ofsterk dat Afrikaanse ouers en kinders Nederlands as vak of onderrigmedium sal aanvaar, is hoogs twyfelagtig. HeelMeer waarskynlik gaansou dit daartoe lei dat nog meer Afrikaanstaliges liewereerder Engels as skooltaal kiessou verkies.''<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1999/08/31/10/15.html Steyn, J.C. 1999. Afrikaners met Engelse harte is groot bedreiging. ''Die Burger'', 31 Augustus:10]</ref> '''Van Eeden''' het hierop reageer:uitgewys ''Talledat menige bedrywe voer stelsels ininvoer, wat hullemet laterterugsig sienbaie togduidelik nie sominder rooskleurig blyk tedaar weesuitsien as wat hulle aanvanklik vermoed het nie.'' (Hy verwys hier nie alleen na politiek alleen nie, maar ook na Amerika, Brasilië, Noorweë en Quebec wat metmisluk misluktehet in pogings om hul eie tale te probeer deurvoer het).<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1999/10/19/10/12.html Van Eeden, P. 1999. Streef na breë taaleenheid. ''Die Burger'', 19 oktober:10]</ref> '''Philip Meelhuysen''' skryf in 2000 uit Londen dat dit duidelik is dat die Nederlandse regering sy rug gekeer het op alle kultuur wat Afrikaans (en dus Nederlands) is en dat die Afrikaner geen simpatie of samewerking uit Nederland moet verwag nie. Hy wys onder meer na [[Koningin Beatrix]]: ''Koningin Beatrix vermijdde bij haar laatste officiële bezoek aan Zuid-Afrika, zowat elk contact met de Afrikaner cultuur.'' Anders as wat Van Eeden se boek voorstel, stel hy eerder 'n werksvisum voor waar daar meer persoonlike kontak tussen die Nederlandse/Vlaamse jongmense en die Afrikanerjongmense is. Die tale sal dan natuurlikerwys na mekaar begin groei en die belangstelling wedersyds prikkel. Bly weg van Londen.<ref>[http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2000/03/14/10/6.html Meelhuysen, P. 2000. Woon/werkvisums sal tale na mekaar toe laat groei. ''Die Burger'', 14 Maart:10]</ref>

Die frappante verengelsing in Kaaps ten spyt, beskou Spies Afrikaans ook as die taal van die bruin sprekers:. ''WitSpies meen dat wit Afrikaanses wat nie twee moedertaalvariante het nie, hettog geleer het om Kaaps te waardeer as die eksklusiewe moedertaalvariant van hul bruin mede-Afrikaanses, oor die eiesoortige skoonheid en besondere uitdrukkingsvermoë daarvan as spreek- en skryftaal. Afrikaans is volgens Spies verryk deur die skrywers en digters vir wie dit die medium van hul kuns is, soos onder andere die digter en dramaturg Adam Small., Diewat uiteindelik deur die Suid-Afrikaanse Akademie het Small uiteindelik bekroon is met die Hertzogprys vir sy dramaoeuvre, waaronder '' Kanna hy kô hystoe''.

Laastens skryf Spies dat die band met Nederlands nie heeltemal deurgesny is nie. Die etimologiese navorsing maak steeds van Nederlandse werke gebruik en skrywers, soos [[Marlene van Niekerk]], voegsluit ook meer Nederlandse woorde in hul werke byin. (sodatDit diekan aanvaar word dat haar lesers meermaaldikwels die volksvreemde woorde sal gaan naslaan). Dan is daar ook vertalings wat uit Nederlands na Afrikaans gedoen word – wat welmag 'n teken kan weesaandui dat die'n blote passiewe kennis omvan Nederlands te praat nie voldoendeonvoldoende is nie (wat noopen dat 'n anderpassiewe kennis van 'n vreemde "inheemse taal" minstens passief moet ken omwel die taalaanleeraanleer tedaarvan vergemaklik). Sy skryf ook dat Engels as ''lingua franca'' nie in Suid-Afrika sou nodig wees as die sprekers veeltalig was nie.<ref>[http://152.111.1.87/argief/berigte/rapport/2015/07/13/RW/8,9/spies_33_0_285061991.html Spies, L. 2015. Behoud van Nederlands was nie haalbaar in SA nie, maar band is nog nie deurgesny. ''Rapport Weekliks'' 13 Julie:8-9]</ref>

In Vlaandere is na die Tweede Wêreldoorlog op groot skaal oorgestap na Standaardnederlands. '''['''Ondersoekers wys daarop dat Vlaminge selfs 20% dialekgoed per geslag laat val, inruil vir Nederlandse taalgoed. Kom voer gerus ‘n praatjie in Vlaandere met Jan Alleman, waaruit die volgende sal blyk: ‘n Bejaarde Vlaming is onverstaanbaar (uitgesonderd die geskoolde elite). ‘n Middeljarige Vlaming is redelik verstaanbaar, maar die Vlaamse jeug is klokhelder verstaanbaar.''']''' Die Vlaamse volk '''['''stap oor na Standaardnederlands en''']''' vermag dus iets waartoe die Afrikaner nie in staat was nie. Die Vlaamse volk het nie vir taalskeiding gekies nie, maar vir taalbehoud met Nederlands. Dit was ’n slim set. Nederlands was vir die Vlaminge haalbaar! (verbatim)

Hy beklemtoon: dat Nederlands was ''nooit'' 'n lewende taal in Suid-Afrika was nie. Dit was '''dialek'''sprekende emigrante uit die Nederduitse taalgebiede wat na die Kaap verhuis het en hulle was nie Nederlandse ''standaardtaal''sprekers nie. Tot en met die middel van die vorige eeu het selfs Nederland geen eenvormige spreektaal geken nie. Selfs vandag praat net die Randstadgebied in wese Standaardnederlands;, en die res van Nederland en Vlaandere dialekdialekte. SpiesVan maakEeden meen dat Spies dus 'n denkfout begaan as sy glo dat daar het hoegenaamd geen [[diglossie]] onder die Afrikaners bestaan het nie.

Van Eeden vra ook waarom het die sprekers van Kaapse Afrikaans dan nie ook op standaardisering van Afrikaans aangedring nie, aswant taalskeiding (met die gevolglike standaardisering) dansou immers toegeskryf sou kon word aan die groot kloof tussen die omgangstaal en die kultuurtaal,. waarom het die sprekers van Kaapse Afrikaans dan nie ook op standaardisering van Afrikaans aangedring nie?

Dan noemmeld Van Eeden 'n onlangse bevinding, uit sy eie werkskring en leefmilieu. Vir die gemiddelde Afrikaner issou Nederlands blykbaar net so vreemd soos Italiaans of Grieks wees. By sy Amsterdamse werk is naamlik ongeveer 20 Afrikaners in diens., Hulle iswat almal reeds tussen 5 en 10 jaar in Nederland is. Wanneer hy met hulle gesels blyk dit dat die jongelinge kommunikeer met Nederlanders slegs in een taal: met Nederlanders kommunikeer, naamlik Engels. Hy spreek ook sy verstommendestomme verbasing uit: te midde vandat die groep wat hul binnein 'n taalmekka bevind waar Nederlandse boeke oorvloedig beskikbaar is, raai hulle mekaar Amsterdamse boekwinkels aanaanraai wat Engelse boeke verkoop.

Van Eeden pleit ten laaste vir 'n sterker toenadering en uitruil van media en kultuurskatte (soos te vinde is onder die Nordiese lande) tussen Afrikaans- en Nederlandssprekendes, en dat die bande tussen bruin en wit Afrikaners versterk sal word.

{{Verwysingsverwysings}}