Teenpous Benedictus XIII: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
Lyn 1:
: <small> Vir die regte pous met dieselfde naam, sien [[Pous Benedictus XIII]].</small>
{{Inligtingskas
|naam = Teenpous Benedictus XIII
|kleur =
|beeld = Pape avignon benoit13.jpg
|beeld_wydte = 200px
|beeld_onderskrif = Teenpous Benedicyus XIII
|beeld2 = C o a Benedetto XIII (Avignone).svg
|beeld2_wydte = 150px
|beeld2_onderskrif =
|opskrif1 = Geboortenaam
|1 = Pedro Martínez de Luna y Pérez de Gotor
|opskrif2 = Geboorteplek
|2 = Illueca, Aragon
|opskrif3 = Geboortedatum
|3 = [[25 November]] [[1328]]
Line 22 ⟶ 23:
|opskrif7 = Teenpous van
|7 = [[Pous Bonifatius IX]]
|opskrif8 = Begin van pontifikaat
|8 = [[28 September]] [[1394]]
|opskrif9 = Einde van pontifikaat
Line 31 ⟶ 32:
|11 =
}}
<small> Vir die regte pous met dieselfde naam sien [[Pous Benedictus XIII]].</small>
 
'''Benedictus XIII''',<ref>Benedict (XIII). (2008). [[Encyclopædia Britannica]]. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.</ref>, gebore as '''Pedro Martínez de Luna y Pérez de Gotor''' op [[25 November]] [[1328]] en bekend as '''Pedro de Luna''' of ook as '''el Papa Luna''' 'n edelman uit Aragon was 'n teenpous in [[Avignon]] tydens die [[Westerse Skisma]].
 
== Biografie ==
'''Benedictus XIII'''<ref>Benedict (XIII). (2008). [[Encyclopædia Britannica]]. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.</ref>, gebore as '''Pedro Martínez de Luna y Pérez de Gotor''' op [[25 November]] [[1328]] en bekend as '''Pedro de Luna''' of ook as '''el Papa Luna''' 'n edelman uit Aragon was 'n teenpous in [[Avignon]] tydens die [[Westerse Skisma]].
'''Pedro Martínez de Luna'''<ref>Kirsch, J.P. (1910). Pedro de Luna. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek op July 12, Julie 2014 by New Advent: [http://www.newadvent.org/cathen/09431c.htm]</ref> <ref>Miranda, S. The Cardinals of the Holy Roman Church. [http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1375.htm#Martinez]</ref> is gebore in Illueca, Koninkryk van Aragon (nou deel van [[Spanje]]). Hy was 'n edelman van die Luna-familie wat tot die huis van Aragon behoort het. Hy studeer regte aan die Universiteit van Montpellier en verkry sy doktorsgraad. Later het hy kerkreg aan die Universiteit doseer. Sy kennis van kerkreg, sy adellike afkoms en sy sober leefstyl bring hom onder die aandag van [[Pous Gregorius XI]] wat hom op [[20 Desember]] [[1375]] aanstel as kardinaal-diaken van Santa Maria in Cormedin.
 
=== Die Avignon verkiesing ===
==Biografie==
[[Beeld:Antipope Benedict XIII.jpg|thumbduimnael|leftlinks|Die kroning van teenpous Benedictus XIII]]
'''Pedro Martínez de Luna'''<ref>Kirsch, J.P. (1910). Pedro de Luna. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company.Besoek op July 12, 2014 by New Advent: [http://www.newadvent.org/cathen/09431c.htm]</ref> <ref>Miranda, S. The Cardinals of the Holy Roman Church. [http://www2.fiu.edu/~mirandas/bios1375.htm#Martinez]</ref>is gebore in Illueca, Koninkryk van Aragon (nou deel van [[Spanje]]). Hy was 'n edelman van die Luna-familie wat tot die huis van Aragon behoort het. Hy studeer regte aan die Universiteit van Montpellier en verkry sy doktorsgraad. Later het hy kerkreg aan die Universiteit doseer. Sy kennis van kerkreg, sy adellike afkoms en sy sober leefstyl bring hom onder die aandag van [[Pous Gregorius XI]] wat hom op [[20 Desember]] [[1375]] aanstel as kardinaal-diaken van Santa Maria in Cormedin.
In 1377 het Pedro de Luna saam met Pous Gregorius na [[Rome]] teruggekeer uit [[Avignon]] op aandrang van Catherina van Sienne. Toe Gregorius sterwe op [[27 Maart]] [[1378]] het die inwoners van Rome gevrees dat die kardinale weer 'n Franse pous sou kies en teruggaan na Avignon. 'n Opstand het uitgebreek en daar is geëis dat hulle 'n Italianer kies. Die konklaaf het geswig en [[Bartolomeo Prignano]] verkies as [[Pous Urbanus VI]] op [[9 April]] [[1378]]. Die nuwe pous was egter baie vyandig teenoor die kardinale. 'n Groep kardinale vergader toe in Fondi in September [[1378]] en verklaar die eerste verkiesing ongeldig omdat dit onder dwang plaasgevind het. Hulle kies [[Robert van Genève]] as [[Teenpous Clemens VII]] en begin sodoende die [[Westerse Skisma]]. Clemens in sy gevolg trek terug na Avignon.
 
Toe Clemens op [[16 September]] [[1394]] sterwe kom die kardinale bymekaar in Avignon. Daar was 11 Franse, 8 Italiaanse, 4 Spaanse en een kardinaal uit Savoje. Almal het aangedui dat hulle die Skisma wil beëindig self al moet hulle die pousskap opgee. Kardinaal de Luna het aangedui dat hy onmiddellik sal aftree indien nodig. Hy word verkies op [[28 September]] [[1394]] en neem die naam Benedictus XIII aan. <ref> Tuchman, Barbara W. ''A Distant Mirror'', Ballantine Books. Hoofstuk 25.</ref>
===Die Avignon verkiesing===
[[Beeld:Antipope Benedict XIII.jpg|thumb|left|Die kroning van teenpous Benedictus XIII]]
In 1377 het Pedro de Luna saam met Pous Gregorius na [[Rome]] teruggekeer uit [[Avignon]] op aandrang van Catherina van Sienne. Toe Gregorius sterwe op [[27 Maart]] [[1378]] het die inwoners van Rome gevrees dat die kardinale weer 'n Franse pous sou kies en teruggaan na Avignon. 'n Opstand het uitgebreek en daar is geëis dat hulle 'n Italianer kies. Die konklaaf het geswig en [[Bartolomeo Prignano]] verkies as [[Pous Urbanus VI]] op [[9 April]] [[1378]]. Die nuwe pous was egter baie vyandig teenoor die kardinale. 'n Groep kardinale vergader toe in Fondi in September [[1378]] en verklaar die eerste verkiesing ongeldig omdat dit onder dwang plaasgevind het. Hulle kies [[Robert van Genève]] as [[Teenpous Clemens VII]] en begin sodoende die [[Westerse Skisma]]. Clemens in sy gevolg trek terug na Avignon.
 
 
 
Toe Clemens op [[16 September]] [[1394]] sterwe kom die kardinale bymekaar in Avignon. Daar was 11 Franse, 8 Italiaanse, 4 Spaanse en een kardinaal uit Savoje. Almal het aangedui dat hulle die Skisma wil beëindig self al moet hulle die pousskap opgee. Kardinaal de Luna het aangedui dat hy onmiddellik sal aftree indien nodig. Hy word verkies op [[28 September]] [[1394]] en neem die naam Benedictus XIII aan. <ref> Tuchman, Barbara W. ''A Distant Mirror'', Ballantine Books. Hoofstuk 25.</ref>
 
Die kardinale in Rome het op hulle beurt [[Pous Bonifatius IX]] verkies toe [[Pous Urbanus VI]] in 1398 gesterf het. Aan die begin van sy pontifikaat is Benedictus as pous erken in [[Frankryk]], [[Skotland]], Aragon, Navarra en [[Portugal]]. In 1396 stuur Benedictus vir [[Sanchez Muñoz]] (later [[Teenpous Clemens VIII]]) as gesant na die biskop van Valencia om steun te soek vir die pouse van Avignon in Spanje.
 
=== Agteruitgang van die pousdom in Avignon ===
In 1398 het Frankryk sy steun aan die Avignon pouse onttrek.<ref>McBrien, Richard P., (1997) ''Lives of the Popes'', Harper Collins, p. 250</ref>
Sewentien kardinale het Benedictus verlaat en slegs vyf het getrou gebly. In 1398 het 'n leër onder aanvoering van Geoffrey Boucicaut, broer van Jean Boucicaut, Avignon beset en 'n vyf jaar lange beleg van die "Palais des Papes" (Paleis van die Pouse) begin.
[[Beeld: Medieval cannon in Avignon.JPG|thumbduimnael|leftlinks|Middeleeuse kanonne in die "Palais des Papes"]]
 
Die beleg het aangehou totdat Benedictus daarin geslaag het om te ontsnap op [[12 Maart]] [[1403]] en beskerming gesoek het by Louis II van Anjou.
Line 58 ⟶ 55:
 
<gallery>
FileLêer:Benedict XIII Papa Luna.jpg|Benedictus XIII, pous in Avignon.
FileLêer:Nuremberg Chronicles f 235v 2 Gregorius XII.jpg|Gregorius XII, pous in Rome.
FileLêer:Antipope Alexander V (1409-1410).JPG|Alexander V, eerste pous in Pisa.
FileLêer:Nuremberg Chronicles f 238v 1 (Johannes XXIII).jpg|Johannes XXIII, tweede pous in Pisa.
</gallery>
 
 
In 'n poging om die kwynende steun vir sy pousskap te herstel, organiseer Benedictus die ''Disputasie van Tortosa'' in 1413 wat die belangrikste debat oor die Jodedom van die [[Middeleeue]] geword het.<ref>Reinart, Haim. ''The Disputation of Tortosa'' (2008) Jewish Virtual Library [http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/judaica/ejud_0002_0020_0_19966.html]</ref> Twee jaar later publiseer Benedictus die bul ''Etsi doctoribus'' met die mees volledige versameling van anti-Joodse wette. Die wette is teruggetrek deur [[Pous Martinus V]] nadat hy 'n delegasie van die Joodse sinode in Forli in 1418 ontvang het.
 
=== Die konsilie van of Constance ===
In 1415 het die konsilie van Constance 'n einde gemaak aan die warboel. Beide [[Baldassare Cossa]] Philargie se opvolger as [[Teenpous Johannes XXIII]] en Gregorius het ingestem om te bedank. Benedictus het egter geweier en op [[27 Julie]] [[1417]] het die konsilie hom uit die kerk verban en geëkskommunikeer. Benedictus wat in [[Perpignan]] gewoon het van 1408 tot 1417 vlug na die kasteel van Peñiscola by [[Valencia]] in Spanje. Hy het homself nog altyd as die enige regmatige pous beskou aangesien hy die enigste lewende kardinaal van voor die Skisma was. Sy gesag is slegs erken in Aragon waar hy beskerm is deur koning Alfonso V van Aragon. Benedictus bly in Peñiscola tot sy dood op [[23 Mei]] [[1423]].
 
Die dag voor sy dood het Benedictus vier kardinale aangestel om 'n nuwe pous te kies na sy dood. Drie van die kardinale kies op [[10 Junie]] [[1423]] vir Sanchez Muños as teenpous Clemens VIII. Die vierde kardinaal Jean Carrier was afwesig en het die verkiesing betwis. Hy kies toe op sy eentjie [[Bernard Garnier]] as [[Teenpous Benedictus XIV]].<ref>Pham, John-Peter, 2004, ''Heirs to the Fisherman: Behind the Scenes of Papal Death and Succession'' Oxford University Press, pp. 331-332.</ref>
 
=== Die kollege van kardinale ===
Teenpous Benedictus het 19 kardinale aangestel in 7 konsistories. Omdat hy 'n teenpous was, word hulle nie as sulks erken deur die [[Rooms Katolieke Kerk]] nie en staan hulle bekend as '''pseudo-kardinale'''. Weens die omvang van die lys word die name [[Lys van kardinale aangestel deur Teenpous Benedictus XIII|'''hier''']] gehou.
 
== Nalatenskap ==
Benedictus XIII is begrawe in die kasteel van Peñíscola. Sy liggaam is later verskuif na Illueca, maar gedurende die Spaanse suksessie-oorlog is sy stoflike oorskot vernietig. Slegs sy kopbeen bly behoue en word bewaar in die Condes van Argillo paleis in Aragon.
[[FileLêer:Illueca - Palacio del Papa Luna - Cráneo.jpg|thumbduimnael|Skedel van Teenpous Benedictus XIII]]
Benedictus het die bul gepubliseer wat die Universiteit van Skotland gestig het. Nadat hy die steun van Frankryk verloor het, was Skotland een van die min ondersteuners wat oorgebly het. Die Universiteit van St. Andrews se embleem bevat steeds Benedictus se wapenskild.
 
== Addisionele Bronne ==
* ''The Anti-pope (Peter de Luna, 1342–1423) A study in obstinacy'' deur Alec Glasfurd, Roy Publishers, New York (1965).
* ''Pluja seca'' deur Jaume Cabré (2001) 'n toneelstuk.
 
== Verwysings ==
==Addisionele Bronne==
{{Verwysings}}
*''The Anti-pope (Peter de Luna, 1342–1423) A study in obstinacy'' deur Alec Glasfurd, Roy Publishers, New York (1965).
*''Pluja seca'' deur Jaume Cabré (2001) 'n toneelstuk.
 
 
 
==Verwysings==
{{verwysings}}
 
 
 
[[Kategorie:Teenpouse|Benedictus XIII]]
 
{{Teenpouse}}
{{vertaalvanaf
|taalafk=en
|pl= [[:en:Antipope Benedict XIII]]
|pl= https://en.wikipedia.org/wiki/Antipope_Benedict_XIII
}}
 
{{[[Kategorie:Teenpouse}}|Benedictus XIII]]