John X. Merriman: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Morne (besprekings | bydraes) No edit summary |
Alias (besprekings | bydraes) k spelling, minder hoofletters |
||
Lyn 60:
'''John Xavier Merriman''' ([[15 Maart]] [[1841]] - [[1 Augustus]] [[1926]]) was die laaste [[eerste minister]] van die [[Kaapse Kolonie]] voor die [[Uniewording]] van [[Suid-Afrika]] in 1910.
== Vroeë
Hy is in [[Street, Somerset]], [[Engeland]] gebore. Sy ouers was Nathaniel James Merriman, hulpprediker van die Street-gemeente en later die derde biskop van [[Grahamstad]], en Julia Merriman (née Potter). Hy het in 1849 (op die ouderdom van agt jaar) saam met sy ouers na die [[Kaapkolonie]] geëmigreer. Hy het by die [[Diocesan College]] (Biskoppe) in [[Rondebosch]], [[Kaapstad]], en later by [[Radley College]] in Engeland opleiding ontvang. Hy is in 1861 terug na Suid-Afrika toe, waar hy geboer het.
== Politieke
[[Lêer:Botha Merriman Smuts.jpg|thumb|links|John X. Merriman by genls. [[Louis Botha]] (staande links) en genl. [[Jan Smuts]] (staande regs) tydens die [[Nasionale Konvensie]].]]
Nadat hy as boer en landmeter gewerk het, het hy in 1869 die politiek betree. In hierdie stadium was die Kaapse Kolonie besig om oor te beweeg na verteenwoordigende regering toe. Hy het eers die kiesafdeling [[Namakwaland]], toe [[Wodehouse]] en uiteindelik [[Victoria-Wes]] verteenwoordig. Nadat verantwoordelike regering in 1872 aan die Kolonie toegestaan is, het hy vanaf 1875 tot 1878 gedien in die kabinet van die eerste Eerste Minister, sir [[John Molteno]], en later in dié van sir [[Thomas Scanlen]], vanaf 1881 tot 1884. Hy was Tesourier-Generaal onder [[Cecil John Rhodes]] vanaf 1890 tot 1893, maar het sy goeie verhouding met Rhodes na die [[Jameson-inval]] in Desember 1895 beëindig.
Lyn 73:
Hy was 'n vooraanstaande figuur in die Nasionale Konvensie wat die [[Uniewording|Unie tot stand gebring het]], en was 'n moontlike keuse vir die amp van eerste minister van die nuwe Unie. [[Lord Gladstone]], die eerste [[goewerneur-generaal]], het egter vir die Afrikanerstaatsman genl. [[Louis Botha]] gevra om 'n regering te vorm. Merriman het 'n aanbod van 'n pos in die eerste Uniekabinet van die hand gewys.
Hy het voortgegaan om te dien in die [[Parlement van Suid-Afrika]], waar hy eers die kiesafdeling van [[Victoria-Wes]], en toe [[Stellenbosch (kiesafdeling)|Stellenbosch]] verteenwoordig het. Hy het 'n lewendige briefwisseling met [[Jan Smuts|Jan Christiaan Smuts]] voortgehou, waarin hy hom herhaaldelik gewaarsku het van die risiko van rebellie en burgeroorlog tussen die gemeenskap van Britse herkoms en die [[Afrikaner]]s, wat opspraak gemaak het teen die Suid
== Persoonlike Lewe ==
| |||