Efese: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Uitgebrei, nog besig
kNo edit summary
Lyn 37:
Die stad was onder andere bekend vir sy [[Tempel van Artemis]] (omstreeks 550 v.C. voltooi), wat een van die [[Sewe wonders van die wêreld|wonders van die antieke wêreld]] was. Die tempel is in 401 n.C. verwoes.<ref>John Freely, ''The Western Shores of Turkey: Discovering the Aegean and Mediterranean Coasts'', 2004, bl. 148.</ref> Keiser [[Konstantyn die Grote]] het ’n groot deel van die stad laat herbou en nuwe openbare baddens opgerig. Die stad is weer in 614 gedeeltelik deur ’n [[aardbewing]] verwoes.
 
Efese was een van die sewe gemeentes wat in [[Openbaring]] genoem word (Openbaring 1:11). Die ruïnes lê vandag 3 km suidwes van die dorp [[Selçuk]] in Turkye en is ’n gewilde toeriste-attraksie. [[Paulus van Tarsus|Paulus]] het ook 'n [[Efesiërs|brief]] aan die gemeente geskryf. Efese is in 2015 deur [[UNESCOUnesco]] as [[wêrelderfenisgebied]] gelys.
 
==Geskiedenis==
Lyn 44:
 
===Bronstydperk===
Onlangse uitgrawings het nedersettings by die Ayasuluk-heuwel uit die vroeë [[Bronstydperk]] ontbloot. In 1954 is ’n begraafplaas met keramiekpotte uit die [[Miceense Griekeland|Miceense]] tydperk (1500-1400&nbsp;v.C.) naby die ruïnes van die Johannes-basilika ontdek.<ref name="C. Özgünel">{{cite journal | author=Coskun Özgünel| title=Mykenische Keramik in Anatolien| journal=Asia Minor Studien| year=1996| volume=23}}</ref> Dit was die tydperk van die Miceense uitbreidings toe die [[Achajers]] (of ''Achaioi'' soos [[HemerosHomeros]] hulle genoem het) hulle in Ahhiyawa gevestig het tydens die [[14de eeu v.C.|14de]] en [[13de eeu v.C.]] Geleerdes glo Efese is gebou op die nedersetting Apasa (of ''Abasa''), ’n stad uit die Bronstydperk wat in [[Hetiete|Hetitiese]] bronne uit die 14de&nbsp;eeu&nbsp;v.C. genoem word.<ref name="Akurgal">{{cite book| author = Akurgal, Ekrem|title = The Hattian and Hittite Civilizations| page = 111| publisher = Publications of the Republic of Turkey; Ministry of Culture| year = 2001| isbn = 975-17-2756-1}}</ref>
 
===Donker Middeleeue===
Lyn 107:
Die stad en tempel is in [[263]] deur die [[Gote]] verwoes. Dit was die begin van die stad se verval.
 
===Bisantynse Tydperktydperk===
Efese het in die 5de en 6de&nbsp;eeu die belangrikste stad van die [[Bisantynse Ryk]] in Asië gebly naas [[Konstantinopel]]. Keiser [[Konstantyn die Grote]] het ’n groot deel van die stad laat herbou en ’n nuwe openbare bad opgerig. In 406 het [[Johannes Chrysostomos]], die aartsbiskop van Konstantinopel, gelas dat die Tempel van Artemis vernietig word.<ref>{{cite web|url=http://www.ysee.gr/index-eng.php?type=english&f=lovestories |title=Christian Persecutions against the Hellenes |publisher=Ysee.gr |date= |accessdate=2009-04-20}}</ref> Keiser [[Arcadius|Flavius Arcadius]] het die vlak van die straat tussen die teater en die hawe laat verhoog. Die Johannes-basilika is in die 6de&nbsp;eeu gebou tydens die bewind van keiser [[Justinianus I van Bisantium|Justinianus I]].
 
Lyn 122:
Die dorp is in 1304 verower deur Sasa Bey, ’n leëraanvoerder van Mentesje-prinsdom. Kort daarna is dit afgestaan aan die Aydinoglu-prinsdom, wat ’n sterk vloot gevestig het in die hawe van [[Selçuk|Ayasuluğ]] (die hedendaagse [[Selçuk]], langs Efese). Ayasuluğ het ’n belangrike hawe geword van waar die vloot plundertogte na omringende gebiede uitgevoer het.
 
Die dorp het in die 14de eeu weer ’n kort tyd van vooruitgang beleef onder hierdie nuwe Seldjoekse heersers. Hulle het belangrike geboue gebou soos die İsa Bey-moskee, [[karavansaraikaravanserai]]s en [[Turkse bad]]dens (hamams).
 
In 1390 is hulle vir die eerste keer as leenmanne in die [[Ottomaanse Ryk]] opgeneem. Die Sentraal-Asiatiese kryger [[Tamerlane]] het die Ottomane in Anatolië in 1402 verslaan, maar die gebied is in 1425 weer in die Ottomaanse Ryk opgeneem ná ’n tydperk van onrus.