Mausoleum van Halikarnassos: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Nuwe artikel, nog besig |
Uitgebrei, nog besig |
||
Lyn 1:
[[Beeld:The ruins of the Mausoleum at Halicarnassus.jpg|thumb
[[Beeld:The maussolleion model dsc02711-miniaturk nevit.jpg|thumb|160px|’n Skaalmodel van die mausoleum,
Die '''Mausoleum van Halikarnassos''' of '''Praalgraf van Mausolos''' ([[Persies]]: آرامگاه هالیکارناسوس; [[Grieks]]: Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού; [[Turks]]: ''Halikarnas Mozolesi'') was ’n praalgraf wat tussen 353 en 350 v.C. in Halikarnassos (die hedendaagse [[Bodrum]], [[Turkye]]) gebou is vir [[Mausolos]], ’n [[satrap]] in die [[Persiese Ryk]], en Artemisia II van Karië, sy vrou en suster. Dit is ontwerp deur die Antiek-Griekse argitekte Satyros en Pytheos.<ref name="Kostof">{{cite book | last = Kostof | first = Spiro | title = A History of Architecture | publisher = Oxford University Press | year = 1985 | location = Oxford | page = 9 | isbn = 0-19-503473-2}}</ref><ref name="Gloag">{{cite book | last = Gloag | first = John | title = Guide to Western Architecture| origyear = 1958 | edition = Revised | year = 1969 | publisher = The Hamlyn Publishing Group | page = 362}}</ref>
Lyn 7:
Die woord "mausoleum", wat "gebou van Mausolos" beteken het, is nou ’n algemene term vir ’n bogrondse praalgraf.
==Agtergrond==
[[Beeld:Statue Maussollos BM Sc1000 n2.jpg|thumb|’n Enorme standbeeld van ’n man van die noordekant van die mausoleum.]]
[[Beeld:Horse Halicarnassus BM 1002.jpg|thumb|150px|links|’n Deel van een van die perde wat op die dak was.]]
In die 4de eeu v.C. was Halikarnassos die hoofstad van ’n klein streeksmonargie in die Persiese Ryk, aan die weskus van [[Anatolië]]. In 377 v.C. het Mausolus die heerser geword en die gebied tot aan die suidweskus van Anatolië uitgebrei. Mausolos en sy vrou en suster, Artemisia, het 24 jaar lank oor Halikarnassos en die omringende streek regeer.
Dit was Mausolos wat Halikarnassos as nuwe hoofstad gekies het. Hy het die hawe dieper gemaak, strate en pleine laat plavei en huise vir gewone burgers laat bou. Aan die kant van die hawe is ’n enorme gefortifiseerde paleis vir Mausolos gebou met ’n uitsig oor die see en die binnelandse heuwels – plekke van waar die vyand hulle kon aanval. Mausolos en Artemisia het enorme bedrae bestee om die stad te verfraai; standbeelde, tempels en ander geboue is laat bou. Artemisia het ’n laaste rusplek vir haar en haar man beplan op ’n heuwel wat oor die stad uitkyk.
Mausolos is in 353 v.C. dood en Artemisia het alleen verder regeer. Sy het besluit om vir hom ’n praalgraf te laat bou wat so beroemd is dat dit eindelik ’n wonder van die antieke wêreld geword het.
Artemisia is twee jaar ná haar man dood. Die lykbusse met hul as is in die onvoltooide praalgraf geplaas, ’n groot aantal dooie diere is as ’n soort offerande op die trappe na die graf geplaas en die trappe is toe met stene en rommel opgevul om so toegang tot die graf te voorkom.
==Bou van die mausoleum==
Artemisia het geen koste ontsien om die praalgraf te bou nie. Sy het boodskappers na Griekeland gestuur om die talentvolste vakmanne van dié tyd te vind. Hulle het ingesluit Scopas, die man wat toesig gehou het oor die herbou van die [[Tempel van Artemis]] in [[Efese]]. Daar was ook die vier beroemde beeldhouers (Leochares, Bryaxis, Scopas en Timotheus) en honderde ander vakmanne.
Die graf is gebou op ’n heuwel met ’n uitsig oor die stad. In die middel was ’n steenplatform met die graf bo-op. ’n Trap met klipleeus aan die kante het gelei na die bokant van die platform, waar baie standbeelde van gode en godinne op die buitemure gestaan het. Op elke hoek het klipsoldate op perde die graf bewaak.
In die middel van die platform het die marmergraf tot ’n derde van die mausoleum se hoogte van 45 meter uitgetroon. Dié deel het reliëfwerke teen die mure gehad wat gevegstonele uitgebeeld het, insluitende tussen die Grieke en die [[Amasone (mitologie)|Amasones]].
Bo-op dié seksie van die mausoleum was 36 pilare wat nog ’n derde van die hoogte beslaan het. Tussen elke paar pilare was ’n standbeeld. In die middel hiervan was ’n vierkantige blok wat die graftome se enorme dak ondersteun het. Die dak, wat ’n groot deel van die laaste derde van die hoogte beslaan het, was piramiedvormig. Bo-op was vier enorme perde wat ’n strydwa trek met afbeeldings van Mausolos en Artemisia.
==Galery==
Van die muurpanele van die mausoleum waarop gevegstonele uitgebeeld is:
<gallery>
File:Slab from the Amazonomachy frieze from the Mausoleum at Halikarnassos, Mausoleum at Halicarnassus, British Museum.jpg
File:Amazon Frieze BM GR1857.12-20.268-270.jpg
File:Amazones Halicarnassus.JPG
File:Slab from the Amazonomachy frieze from the Mausoleum at Halikarnassos 02.jpg
File:Slab from the Amazonomachy frieze from the Mausoleum at Halikarnassos.jpg
File:Slab from the Amazonomachy frieze from the Mausoleum at Halikarnassos 03.jpg
File:Amazonomachy Halicarnassus BM n7.jpg
File:Amazonomachy Halicarnassus BM n6.jpg
File:Amazonomachy Halicarnassus BM n5.jpg
File:Amazonomachy Halicarnassus BM n4.jpg
File:Amazon Frieze BM GR 1865.7-23.1 n01.jpg
File:Slab from the Amazonomachy frieze from the Mausoleum at Halikarnassos, Mausoleum at Halicarnassus, British Museum (8244582231).jpg
File:Slab from the Amazonomachy frieze from the Mausoleum at Halikarnassos, Mausoleum at Halicarnassus, British Museum (8244586177).jpg
File:Slab from the Amazonomachy frieze from the Mausoleum at Halikarnassos, Mausoleum at Halicarnassus, British Museum (8244592181).jpg
File:Slab from the Amazonomachy frieze from the Mausoleum at Halikarnassos, Mausoleum at Halicarnassus, British Museum (8245667430).jpg
File:Mausoleo di alicarnasso, frammenti del fregio 04.JPG
File:Amazonomachy Halicarnassus BM n3.jpg
File:Amazonomachy Halicarnassus BM n2.jpg
</gallery>
==Verwysings==
{{Verwysings}}
{{Sewe Wonders van die Antieke Wêreld}}
[[Kategorie: Antieke terreine en ruïnes in Turkye]]
[[Kategorie:Sewe Wonders van die Antieke Wêreld]]
| |||