Simbiose: Verskil tussen weergawes

 

'''Simbiose''' ([[Grieks]]: ''syn'' = saamwees + ''bios'' = lewe) beteken letterlik "saamlewe" en verwys na enige direkte en intieme saamleefverhouding tussen twee organismes van verskillende spesies. Bioloë onderskei tussen drie soorte simbiosie, naamlik '''kommensalisme''', '''mutualisme''' en '''parasitisme'''.

* Rysmiere en die protosoë (''Trychonmynha'') wat in hul dermkanaal voorkom. Die rysmiere kan die sellulose in hout kou en inneem, maar nie verteer nie. Die sellulose word dan verteer deur die protosoë wat in die rysmiere se dermkanaal voorkom. Die protosoë het dus blyplek, en die rysmiere se kos word verteer. Albei word dus deur die saamleefverhouding bevoordeel.

* Korsmosse (ligene) wat 'n intieme saamleefverhouding van fotosinterende alge en saprofitiese swamme (skimmel) is. Die swam voorsien die [[alge]] van water en opgeloste anorganiese voedingstowwe, terwyl die alge dit gebruik om organiese voedsel vir hulself en vir die swamme op te bou. Albei word dus bevoordeel.

* Knoppiesbakterieë op die wortels van peulplante. Die bakterieë voorsien die plant van stikstof en ontvang van die plant organiese voedingstowwe.

* [[Bloublasievis]] en [[bloublasie]]s.

 

== Parasitisme ==

 

Parasitisme is 'n simbiotiese verhouding waarin die een organisme (parasiet) bevoordeel en die ander een (gasheer) benadeel word. In 'n parasiet-gasheerverhouding is dit vir die parasiet baie belangrik dat die gasheer lewend moet bly. Indien die gasheer sou omkom, sou die parasiet sy habitat en voedselbron kwyt wees. Alhoewel daar parasiete is wat die dood van die gasheer veroorsaak, gebeur dit eintlik selde. Parasiete kan op die oppervlak van die gasheer se liggaam of binne-in die gasheer, byvoorbeeld in die dermkanaal, leef. Daar word dus tussen ektoparasiete (''ekto'' = uitwendig) en endoparasiete (''endo'' = inwendig) onderskei.