Assimilasie (taalkunde): Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
No edit summary
JCBrand (besprekings | bydraes)
Gee voorbeelde van assimilasie in Afrikaans
Lyn 9:
* Die term '''lokale assimilasie''' word gebruik wanneer twee klanke aan mekaar grens en dan assimileer
** Dit is byvoorbeeld die geval wanneer mens spontaan 'n woord soos 'klipbak' as 'klibbak' of 'dryfwiel' as 'drywiel' uitspreek.
** Diachroon sien ons lokale assimilasie byvoorbeeld tydens die ontwikkeling van die [[Middelnederlands|Middelnederlandse]] kombinasie [ɳg] tot [ɳ], soos by die evolusie van die woord ''koning'' uit ''coninghe'' (uitgespreek [ko.niɳgə]) gebeur het.
 
* Die term '''harmonie''' word gebruik vir assimilasie by twee klanke wat nie aan mekaar grens nie. Hierdie klanke bevind hulself normaalweg wel binne dieselfde woord.
** 'n Voorbeeld van harmonie vind mens in die Ou-Engelse ''fōt'' (‘voet’), waar in die meervoudige woord ''fēt'' die oorspronklike vokaal gewysig word, onder invloed van 'n tweede syllabe in die ouer vorm *''fōti.''
 
== Voorbeelde van assimilasie in Afrikaans ==
 
=== Skilpad ===
Die woord '''"[[skilpad]]"''' stam vanuit die [[Nederlands|Nederlandse]] '''''schildpad''''' wat bestaan uit die [[Stam (taalkunde)|stamwoorde]] '''''schild''''', wat 'n beskermingsplaat is, en '''''-pad''''', Nederlands vir [[padda]]. 'n ''Schildpad'' is dus 'n padda met 'n skild op sy rug. In Afrikaans het die '''''"d'''"'' van '''''skild''''' deur 'n proses van assimilasie weggeval.<ref>{{Boekverwysing|Jaar = 2003-2009|Outeur = M. Philippa e.a.|Titel = Etymologisch Woordenboek van het Nederlands|Uitgewer = |ID = }}</ref>
 
=== Oomblik ===
Die woord '''''oomblik''','' wat 'n kort tydstip aandui, stam uit die Middelnederlandse '''''ogenblik''''', wat saamgestel is uit die stamwoorde '''''ogen''''' (wat ''oë'' beteken) en '''''blik''''' ''(in die sin van "kyk").'' Die korrekte Afrikaanse spelling sou dus eerder '''''oënblik''''' in plaas van '''''oomblik''''' wees. Die proses van assimilasie waardeur hierdie word '''''oomblik''''' geword het, het egter reeds al in die Nederlandse volksmond sover terug as 1638 ontstaan. Deur assimilasie is die '''''n''''' van '''''ogenblik''''' in die volkstaal, verander tot '''''m'''''. Met verdere wegval van die intervokaliese '''''g''''' ontstaan '''''oomblik'''''.<ref>{{Boekverwysing|Titel = Etimologiewoordeboek van Afrikaans|Outeur = G.J. van Wyk|Jaar = 2003|ID = |Uitgewer = }}</ref>
 
== Verwysings ==