Vega: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k →Eksterne skakels: Link FA is now handled by Wikidata, removed: {{Link FA|en}} using AWB (10861) |
Opruim |
||
Lyn 20:
| veelvoudig=
| planete=
| name= Lucida Lyrae,<ref name="kendall1845" /> 3 Lyr, GJ 721, HR 7001, BD +38°3238, HD 172167, GCTP 4293.00, LTT 15486, SAO 67174, HIP 91262
}}
'''Vega''' is die helderste [[ster]] in die [[sterrebeeld]] [[Lier (sterrebeeld)|Lier]] en die vyfde helderste ster in die lugruim. Dit is redelik naby: net 25 [[ligjare]] van die [[Aarde]] af. Ander name sluit in '''α Lyr, α Lyrae''' en '''Alpha Lyrae'''.
Die ster is al deeglik deur [[sterrekundige]]s bestudeer en dit het daartoe gelei dat dit al "die belangrikste ster naas die [[Son]]" genoem is.<ref name=apj429_2_L81 /> Dit was omstreeks 12000 v.C. die noordelike [[poolster]] en sal dit omstreeks 13727 n.C. weer wees, wanneer sy [[deklinasie]] +86°14' sal wees.<ref name=stellarium /> Vega was die eerste ster naas die Son wat gefotografeer is en die eerste waarvan die [[spektrum]] gemeet is. Dit was ook een van die eerste sterre waarvan die afstand gemeet is.
Vega is net sowat ’n tiende so oud soos die Son, maar omdat dit 2,1 keer so groot is, is sy verwagte leeftyd ook net ’n tiende van die Son s’n. Albei sterre is tans naby die middel van hul leeftyd. Vega het ongewoon min [[element]]e met ’n hoër [[atoomgetal]] as dié van [[helium]].<ref name=aaa391_3_1039 /> Daar word vermoed dit is ’n [[veranderlike ster]] waarvan die [[magnitude]] effens kan wissel.<ref name=merezhin /> Dit draai vinnig teen ’n spoed van 274 km/s by sy ewenaar. Dit veroorsaak dat die ewenaar uitbult en daarom wissel die temperatuur van plek tot plek, met ’n maksimum by die pole. Van die [[Aarde]] af sien ’n mens Vega uit die rigting van een van sy pole.<ref name=nature440_7086_896 />
Gebaseer op die groot mate van infrarooilig wat uitgestraal word, lyk dit of daar ’n [[Ruimtestof|stofskyf]] om die ster is. Dit is waarskynlik die gevolg van botsings tussen voorwerpe in ’n gordel om Vega wat ooreenstem met die [[Kuiper-gordel]] in die [[Sonnestelsel]].<ref name=apj628_1_487 /> Onreëlmatighede in die skyf dui ook op die moontlike teenwoordigheid van minstens een [[eksoplaneet]], waarskynlik so groot soos [[Jupiter (planeet)|Jupiter]],<ref name=apj569_2_L115 /> wat om Vega wentel.<ref name=apj598_2_1321 />
== Verwysings ==
Lyn 53:
<ref name=apj598_2_1321>{{citation | last=Wyatt | first=M. | title=Resonant Trapping of Planetesimals by Planet Migration: Debris Disk Clumps and Vega's Similarity to the Solar System | journal=The Astrophysical Journal | year=2002 | volume=598 | issue=2 | pages=1321–1340 | doi=10.1086/379064 | bibcode=2003ApJ...598.1321W |arxiv = astro-ph/0308253 }}</ref>
}}
{{Verwysings}}
== Eksterne skakels ==
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [
* {{Lug|18|36|56.3364|+|38|47|01.291|25}}
| |||