Achajers: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Opruim
Lyn 1:
[[Lêer:Mycenaean world af.png|Mycenaean world af|thumbduimnael|270px|’n Kaart van die Miceense beskawing, 1400-1100 v.C.]]
 
Die '''Achajers''' ([[Grieks]]: Ἀχαιοί, ''Akhaioí'') is een van die name vir die Grieke wat in [[Homeros]] se ''[[Ilias]]'' (598 keer) en ''[[Odussee]]'' voorkom. Ander algemene name vir hulle is die '''Danaërs''' (Δαναοί, ''Danaoi''; 138 keer in die ''Ilias'') en '''Argeërs''' (Ἀργεῖοι, ''Argeioi''; 182 keer in die ''Ilias''). Al dié name is as [[sinoniem]]e gebruik vir die algemene Griekse beskawing.<ref>{{harvnb|Nagy|2014}}</ref> In die historiese tydperk was die Achajers die inwoners van die streek Achaje, in die noordelike Sentraal-[[Peloponnesos]]. Die stadstate van die streek het later ’n konfederasie gestig bekend as die Achajerbond, wat in die 3de en 2de eeu v.C. invloedryk was.
 
== Homeriese vs. latere gebruik ==
Die "langharige Achajers" van Homeros sou deel gewees het van die [[Miceense beskawing]] wat Griekeland sedert omstreeks 1600 tot 1100&nbsp;v.C. oorheers het. Teen die [[Argaïese Griekeland|Argaïese]] en die [[Klassieke Griekeland|Klassieke]] tydperk het "Achajers" verwys na inwoners van die veel kleiner streek [[Achaje]]. [[Herodotos]] identifiseer die Achajers van die Noord-Peloponnesos as afstammelinge van die vroeëre, Homeriese Achajers. Volgens [[Pausanias (skrywer)|Pausanias]], ’n geograaf van die 2de eeu&nbsp;v.C., is die naam Achajers oorspronklik aan die Grieke van [[Argolis]] en [[Lakonië]] gegee.<ref>Pausanias. ''Description of Greece'', VII.1.</ref> Dit is eger nie die manier waarop Homeros die term gebruik het nie.
 
Pausanias en Herodotos vertel albei die legende van die Achajers wat uit hul tuisland gedwing is in die [[Doriese inval]]. Hulle het toe na die streek Achaje getrek. Geleerdes verskil oor die oorsprong van die historiese Achajers teenoor die Homeriese Achajers. Die Duitse klassieke historikus Karl Beloch glo daar was nie ’n Doriese inval nie, maar dat die Doriërs van die Peloponnesos eintlik die Achajers was.<ref>{{harvnb|Beloch|1893|loc=Volume I, pp. 88 (Note #1) and 92}}.</ref> Eduard Meyer, ook ’n Duitse historikus, stem nie saam nie en stel voor die Achajers was pre-Doriese Grieke van die vasteland.<ref>{{harvnb|Meyer|1884–1902|loc=Volume II, Part 1: Die Zeit der ägyptischen Großmacht – [http://www.zeno.org/Geschichte/M/Meyer,+Eduard/Geschichte+des+Altertums/Zweiter+Band.+Erste+Abteilung%3A+Die+Zeit+der+%C3%A4gyptischen+Gro%C3%9Fmacht/V.+Das+griechische+Festland+und+die+mykenische+Kultur V. Das griechische Festland und die mykenische Kultur]}}.</ref> William Prentice verskil met beide Beloch en Meyer, en wys daarop dat argeologiese bewyse aantoon die Achajers van suidelike [[Klein-Asië]] het na Griekeland getrek en moontlik voor 2000&nbsp;v.C. in [[Thessalië]] gaan woon.<ref>{{harvnb|Prentice|1929|pp=206–218}}.</ref>
 
== Antieke dokumente ==
Sommige [[Hetiete|Hetitiese]] tekste noem ’n volk in die weste met die naam "Ahhiyawa", wat die Achajers kon gewees het.<ref>{{harvnb|Huxley|1960|p=22}}; {{harvnb|Güterbock|1983|pp=133–138}}; {{harvnb|Mellink|1983|pp=138–141}};</ref><ref>[http://www.hittites.info/translations.aspx?text=translations/historical%2fPiyama-radu+Letter.html Translation of the Tawagalawa Letter]</ref> Vroeër word dit ook "Ahhiya" genoem.
 
[[Antieke Egipte|Antieke Egiptiese]] bronne noem weer die naam "Ekwesh", wat ook moontlik die Achajers kon gewees het, terwyl "Denyen" en "Tanaju" weer na die Klassiek-Griekse Danaän kan verwys.<ref name="Kelder125–126">{{harvnb|Kelder|2010|pp=125–126}}.</ref> Die vroegste teksverwysings na die Miceense wêreld is in die Annale van [[Toetmoses III]] (omstreeks 1479–1425&nbsp;v.C.), waarvolgens boodskappers van die koning van die Tanaju omstreeks 1437&nbsp;v.C. geskenke na die Egiptiese koning gestuur het met die doel om diplomatieke bande aan te knoop.<ref name="Kelder125–126" /> Tanaju word ook genoem in ’n inskripsie in die dodetempel van [[Amenhotep III]], wat omstreeks 1382–1344&nbsp;v.C. oor Egipte geheers het. Boonop bevat ’n lys stede van Tanaju die name [[Micene]], Nauplion, Kythera en Messenië, asook die Thebaid (die streek van [[Thebe, Griekeland|Thebe]]).<ref name="Kelder125–126" />
 
In die vyfde bewindsjaar van farao [[Merneptah]] het ’n konfederasie van noordelike volke die [[Nyldelta|wesdelta]] aangeval. Onder die volke se name is die "Ekwesh". Homeros vertel van ’n Achajer-aanval op die delta, en [[Menelaus]] noem dit ook in die ''Odussee''.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
 
=== Bronne ===
{{refbegin|2}}
* {{cite book|last=Beloch|first=Karl Julius|title=Griechische Geschichte (Volume I)|year=1893|location=Strassburg and Berlin|ref=harv}}
* {{cite book|last=Bryce|first=Trevor|title=The Kingdom of the Hittites|year=1999|location=Oxford|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-924010-4|url=http://books.google.com/books?id=Agg5-lpVI2MC|ref=harv}}
* {{cite journal|last=Güterbock|first=Hans G.|title=The Hittites and the Aegean World: Part 1. The Ahhiyawa Problem Reconsidered|journal=American Journal of Archaeology|volume=87|number=2|date=April 1983|publisher=Archaeological Institute of America|pages=133–138|url=http://www.jstor.org/discover/10.2307/504928|ref=harv}}
* {{cite journal|last=Güterbock|first=Hans G.|title=Hittites and Akhaeans: A New Look|journal=Proceedings of the American Philosophical Society|volume=128|number=2|date=June 1984|publisher=American Philosophical Society|pages=114–122|url=http://www.jstor.org/discover/10.2307/986225|ref=harv}}
* {{cite book|last=Huxley|first=George Leonard|title=Achaeans and Hittites|year=1960|location=Oxford|publisher=Vincent Baxter Press|url=http://books.google.com/books?id=RXEfAAAAMAAJ|ref=harv}}
* {{cite web|last=Kelder|first=Jorrit M.|title=The Egyptian Interest in Mycenaean Greece|year=2010|publisher=Jaarbericht "Ex Oriente Lux" (JEOL)|volume=42|pages=125–140|url=http://www.academia.edu/221955/The_Egyptian_Interest_in_Mycenaean_Greece|ref=harv}}
* {{cite journal|last=Mellink|first=Machteld J.|title=The Hittites and the Aegean World: Part 2. Archaeological Comments on Ahhiyawa-Achaians in Western Anatolia|journal=American Journal of Archaeology|volume=87|number=2|date=April 1983|publisher=Archaeological Institute of America|pages=138–141|url=http://www.jstor.org/discover/10.2307/504929|ref=harv}}
* {{cite book|last=Meyer|first=Eduard|title=Geschichte des Altertums (Volume 1–5)|year=1884–1902|location=Stuttgart-Berlin|url=http://www.zeno.org/Geschichte/M/Meyer,+Eduard/Geschichte+des+Altertums|ref=harv}}
* {{cite web|last=Nagy|first=Gregory|title=The Heroic and the Anti-Heroic in Classical Greek Civilization|year=2014|location=Cambridge, MA|publisher=President and Fellows of Harvard College|url=http://www.extension.harvard.edu/open-learning-initiative/ancient-greek-civilization|ref=harv}}
* {{cite journal|last=Prentice|first=William K.|title=The Achaeans|journal=American Journal of Archaeology|volume=33|number=2|date=April–June 1929|publisher=Archaeological Institute of America|pages=206–218|url=http://www.jstor.org/discover/10.2307/497808|ref=harv}}
* {{cite journal|last=Scott|first=John A.|title=The Complexion of the Achaeans|journal=The Classical Journal|volume=20|number=6|date=March 1925|publisher=The Classical Association of the Middle West and South|pages=366–367|url=http://www.jstor.org/discover/10.2307/3288466|ref=harv}}
* {{cite book|last=Windle|first=Joachim Latacz|title=Troy and Homer: Towards a Solution of an Old Mystery|year=2004|location=Oxford|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-926308-0|url=http://books.google.com/books?id=ccQIyA9CW-wC|ref=harv}}
{{refend|2}}
 
== Eksterne skakels ==
* {{cite web|last=Jordan|first=Herbert|title=Die Ilias van Homeros (In Engels vertaal deur Herbert Jordan): The Achaeans, Argives, Danaans, or Greeks?|year=2009–2012|url=http://www.iliadtranslation.com/achaeans.html}}
* {{cite web|last=Salimbetti|first=Andrea|title=Die Griekse Bronstydperk|date=30 September 2013|url=http://www.salimbeti.com/micenei}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http[://en.wikipedia.org/wiki/Achaeans_:Achaeans (Homer) |Engelse Wikipedia]]
 
[[Kategorie:Geskiedenis van Griekeland]]