Egiptologie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
kNo edit summary
Opruim
Lyn 1:
[[Lêer:Egypt.Giza.Sphinx.02.jpg|240px|thumbduimnael|Die [[Groot Sfinks van Giza]] voor [[Groot Piramide van Giza|Cheops se piramide]] by die Giza-piramidekompleks.]]
'''Egiptologie''' (van "Egipte" en die [[Grieks]]e agtervoegsel -λογία, "-logia") is die studie van [[Antieke Egipte|Antieke Egiptiese]] [[geskiedenis]], [[taal]], [[letterkunde]], [[godsdiens]], [[argitektuur]] en [[kuns]]. ’n Navorser op die gebied word ’n "Egiptoloog" genoem.
 
'''Egiptologie''' (van "Egipte" en die [[Grieks]]e agtervoegsel -λογία, "-logia") is die studie van [[Antieke Egipte|Antieke Egiptiese]] [[geskiedenis]], [[taal]], [[letterkunde]], [[godsdiens]], [[argitektuur]] en [[kuns]]. ’n Navorser op die gebied word ’n "Egiptoloog" genoem.
==Geskiedenis==
Die eerste verkenners was die Antieke Egiptenare self. [[Toetmoses IV]] het die [[Groot Sfinks van Giza|Groot Sfinks]] laat restoureer nadat hy ’n droom gehad het waarvan hy op die [[Droomstele]] vertel het. Minder as twee eeue later het prins Chaemweset, ’n seun van [[Ramses II]], historiese geboue, grafkelders en [[Egiptiese tempel|tempels]] laat restoureer, ook die Groot Piramide.<ref>[http://www.egyptology.com/niankhkhnum_khnumhotep/index.html Greg Reeder] besoek op 3.9.2010</ref>
 
== Geskiedenis ==
Van die eerste historiese beskrywings van Egipte is in die Grieks-Romeinse tydperk gegee deur skrywers soos [[Herodotus]], [[Strabo]] en [[Diodorus Siculus]], asook die priester [[Manetho]] tydens die bewind van [[Ptolemeus I Soter]] en [[Ptolemeus II Philadelphus]] in die [[3de eeu v.C.]] Die Ptolemeërs het baie belanggestel in die werk van die Antieke Egiptenare en het baie antieke monumente, insluitende die piramides, laat restoureer.
Die eerste verkenners was die Antieke Egiptenare self. [[Toetmoses IV]] het die [[Groot Sfinks van Giza|Groot Sfinks]] laat restoureer nadat hy ’n droom gehad het waarvan hy op die [[Droomstele]] vertel het. Minder as twee eeue later het prins Chaemweset, ’n seun van [[Ramses II]], historiese geboue, grafkelders en [[Egiptiese tempel|tempels]] laat restoureer, ook die Groot Piramide.<ref>[http://www.egyptology.com/niankhkhnum_khnumhotep/index.html Greg Reeder] besoek op 3.9. September 2010</ref>
 
Van die eerste historiese beskrywings van Egipte is in die Grieks-Romeinse tydperk gegee deur skrywers soos [[Herodotus]], [[Strabo]] en [[Diodorus Siculus]], asook die priester [[Manetho]] tydens die bewind van [[Ptolemeus I Soter]] en [[Ptolemeus II Philadelphus]] in die [[3de eeu v.C.]] Die Ptolemeërs het baie belanggestel in die werk van die Antieke Egiptenare en het baie antieke monumente, insluitende die piramides, laat restoureer.
 
Die [[Middeleeuse]] skrywer [[Abd-al-Latif]] het in die [[13de eeu]] gedetailleerde verslae geskryf oor Antieke Egiptiese [[monument]]e.<ref>Dr. Okasha El Daly (2005), ''Egyptology: The Missing Millennium: Ancient Egypt in Medieval Arabic Writings,'' UCL Press, ISBN 1-84472-063-2)</ref> Ook die [[15de eeu|15de-eeuse]] Egiptiese historikus [[al-Maqrizi]] het in besonderhede oor Egiptiese antieke voorwerpe geskryf.
 
[[Europa|Europese]] verkenning en reisverslae het in die [[13de eeu]] begin. In die vroeë [[17de eeu]] het die Britse antiekkenner John Greaves die piramides gemeet.<ref>Edward Chaney, "Roma Britannica and the Cultural Memory of Egypt: Lord Arundel and the Obelisk of Domitian", in Roma Britannica: Art Patronage and Cultural Exchange in Eighteenth-Century Rome, reds. D. Marshall, K. Wolfe en S. Russell, British School at Rome, 2011, ble. 147–70.</ref> Hy het die geïllustreerde ''Pyramidographia'' in 1646 gepubliseer, terwyl die Jesuïetepriester Athanasius Kircher dalk die eerste was wat opgemerk het hoe belangrik die ontsyfering van die [[Egiptiese hiërogliewe]] was.<ref name="Woods">Woods, Thomas. ''How the Catholic Church Built Western Civilization'', ble. 4 & 109. (Washington, DC: Regenery, 2005); ISBN 0-89526-038-7.</ref>
 
[[Lêer:Papyrus Ani curs hiero.jpg|thumbduimnael|links|200px|’n Deel van die Papirus van Ani met kursiewe hiërogliewe.]]
== Moderne Egiptologie ==
Moderne Egiptologie het omstreeks 1822 begin met die [[Frankryk|Franse]] inval in Egipte deur [[Napoleon]]. Franse geleerdes het die Egiptiese flora, fauna en geskiedenis nagevors en hul bevindings tussen 1809 en 1829 gepubliseer in ''Description de l'Egypte''. So het bronmateriaal vir die eerste keer tot die beskikking van Europeërs gekom.<ref name="Saylor">{{cite web|title=Egyptology|url=http://www.saylor.org/site/wp-content/uploads/2011/07/ARTH201-Egyptology-FINAL.pdf|publisher=Saylor.org|accessdate=6 Maart 2012}}</ref> Van die eerste belangrike Egiptoloë was Jean François Champollion, Thomas Young en Ippolito Rosellini. Die Duitser Karl Richard Lepsius was ’n vroeë deelnemer aan die [[Kaart|kartering]], opgrawing en optekening van verskeie terreine. Champollion het aangekondig dat hy uitgewerk het hoe om hiërogliewe te ontsyfer, hoofsaaklik danksy die [[Rosettasteen]]. Die ontsyfering van dié steen was ’n baie belangrike ontwikkeling in Egiptologie. Daardeur het die kennis oor die Antieke Egiptiese taal en skryfstelsel geweldig uitgebrei en het die begrip van die antieke beskawing vinniger gevorder.
 
Egiptologie het meer professioneel geraak danksy die werk van onder andere [[Flinders Petrie]]. Hy het metodes ingestel vir veldbewaring, optekening en uitgrawings. Die Brit [[Howard Carter]] se ekspedisie het Egiptologie ook grootliks bevorder. Baie geleerde amateurs wat nou in Egipte gereis het, soos Harriet Martineau en [[Florence Nightingale]], het ook fassinerende skrywes nagelaat oor hul reise.<ref>Edward Chaney, 'Egypt in England and America: The Cultural Memorials of Religion, Royalty and Revolution', in: ''Sites of Exchange: European Crossroads and Faultlines'', reds. M. Ascari en A. Corrado (Rodopi, Amsterdam en New York,2006), 39-74.</ref>
Line 19 ⟶ 20:
In die moderne tyd beheer die Opperraad vir Oudhede<ref>[http://www.sca-egypt.org/eng/main.htm The Ministry of State for Antiquities] retrieved 18:55GMT 3.10.11</ref> uitgrawings en verskaf permitte daarvoor.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings|2}}
 
== Eksterne skakels ==
* [http://www.egyptologyforum.org/EEFinst.html Egyptology Forum]
* {{CommonsKategorie-inlyn|Egyptology}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http[://en.wikipedia.org/wiki/:Egyptology |Engelse Wikipedia]]
 
[[Kategorie:Antieke Egipte]]