Joernalis: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k Migrated to Wikidata at d:Q1930187.
Opruim
Lyn 1:
[[Lêer:Vladimir Putin 26 May 2002-10.jpg|thumbduimnael|300px|Die presidente van die [[Russiese Federasie]] en [[Finland]], [[Wladimir Poetin]] en Tarja Hallonen, gesels tydens 'n perskonferensie met joernaliste]]
 
'n '''Joernalis''' of '''verslaggewer''' is 'n persoon wat [[joernalistiek]] bedryf, of, anders gestel, verantwoordelik is vir die bymekaarmaak en verspreiding van inligting oor onder meer nuusgebeure, modeneigings, maatskaplike kwessies en mense.
 
== Oorsprong en omvang van die woord ==
In die vroeë negentiende eeu het die woord 'joernalis' doodgewoon beteken dat die persoon vir koerante (Eng. 'journal') geskryf het. [[Charles Dickens]], aan die begin van sy loopbaan, was só 'n persoon. Gedurende die twintigste eeu, het die betekenis verbreed na persone wat soortgelyke werk in tydskrifte, oor die radio en op televisie doen. In die afgelope twintig jaar het dit ook joernalistieke bydraes begin insluit op die [[Internet]], met 'n baie moderne beweging dié van die sogenaamde 'burgerlike joernalis', veral in die '[[webjoernaal]]'-verband (Eng. 'blog').
 
In watter kommunikasiemedium die joernalis ook al werk, roep die woord 'joernalis' professionaliteit op; soos gereflekteer in die joernalis se beriggewing, en sy/haar sterk respek vir die waarheid en hoogstaande [[etiek]]. Hierdie assosiasie is ongelukkig nie so stewig in sekere gebiede van beriggewing nie, soos die [[poniepers]] waar die teenoorgestelde standaard doelbewus nagestreef word; en die beroep hou ook sy asem op vir die ontwikkelende wêreld van 'webjoernalistiek'.
 
== Bekende joernaliste deur die eeue ==
 
=== Joernaliste in die [[18de eeu]] ===
* [[Daniel Defoe]] - hy was die redakteur en stigter van die 'Review'. Hy word gesien as die vader van menige joernalistieke konvensies, byvoorbeeld die [[ooggetuieberig|ooggetuie]], die reisartikel, en die bevooroordeelde stem van die [[rubriekskrywer|rubriek]]. Die 'Review' het eerste die lig gesien op 19 Februarie, [[1704]], en het ondergegaan teen 11 Junie, [[1713]].
 
=== Joernaliste in die [[19de eeu]] ===
* [[Samuel Taylor Coleridge]] - skrywer van kort politieke opstelle, [[digter]], en joernalis
* [[Charles Dickens]] ([[1812]]-[[1870]]1812–1870) - hy het sy loopbaan begin as 'n [[stenograaf]] in die howe en die Britse Parlementsgebou
* [[Rudyard Kipling]] ([[1865]]-[[1956]]1865–1956) - koerantredakteur en korrespondent in [[Indië]]
 
=== Drukpersjoernaliste in die [[20ste eeu]] ===
* [[Winston Churchill]] ([[1874]]-[[1965]]1874–1965) [[oorlogskorrespondent]] in die tweede [[Anglo-Boereoorlog]], en gedurende daardie oorlog gevange geneem deur die [[Boere]]
* [[Ernest Hemingway]] ([[1899]])-([[1961]]) - romanskrywer en oorlogskorrespondent
* [[George Orwell]] ([[1903]]-[[1950]]1903–1950), het verslag gedoen oor [[armoede]], en die [[Spaanse Burgeroorlog]]
* [[George Bernard Shaw]] - beter bekend as 'n [[dramaturg]], maar ook invloedryk as musiekresensent en ander vorme van joernalistiek
* [[Bob Woodward]] - ''[[Washington Post]]''-verslaggewer. Hy het gehelp om die [[Watergate]] skandaal van President [[Richard Nixon]] oop te vlek, in 'n historiese joernalistieke vennootskap met [[Carl Bernstein]]; wenner van twee [[Pulitzerprys|Pulitzerpryse]]e
 
=== Joernaliste in die uitsaaibedryf in die [[20ste eeu]] ===
* [[Walter Cronkite]], voormalige [[Verenigde Pers|Verenigde Perskorrespondent]]korrespondent, [[nuusaanbieder|televisie-ankerpersoon]] vir CBS Nuus in die [[1950's|50's]] en [[1960's|60's]]
 
== Joernaliste as romanskrywers ==
Behalwe die name hierbo, is daar talle andere wat hul merk op beide terreine gemaak het, insluitende:
* [[Anthony Burgess]]
Lyn 35:
* [[Tom Wolfe]]
 
== Eksterne skakels ==
* [http://www.ifj.org/ International Federation of Journalists]
 
== Bron ==
{{commonskatCommonskat|Journalists}}
* Losweg vertaal vanaf ''[http[://en.wikipedia.org/wiki/:Journalist |Journalist]]'' op die Engelse Wikipedia.
 
[[Kategorie:Joernalistiek]]
[[Kategorie:Beroepe]]
 
[[dv:ނޫސްވެރިން]]
[[ku:Rojnamevan]]
[[ky:Журналист]]
[[qu:Willay kamayuq]]
[[sl:Novinar]]
[[te:విలేకరి]]
[[wa:Gaztî]]