Ndebele (stam): Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Nog geskiedenis bygevoeg |
|||
Lyn 41:
# dat stamlede vir hul arbeid vergoed moet word in voedsel, behuising en lone teen £3 per jaar, maar dat agterstallige belasting van hierdie bedrag afgetrek en aan die regering oorbetaal moes word;
# geen swart stam toegelaat sou word om huisvesting aan enige Mapogger te verskaf nie. Die 4 plase wat in 1860 aan die Mapoggers "toegeken" was, is oopgestel vir besetting deur burgers wat aan die oorlog deelgeneem het en "''kafferkralen, van stammen klein of groot, zullen niet toegelaten worden zich binnen den grond te vestigen, hieronder zijn echter niet begrepen huiselijke arbeiders''."<ref>Coetzee, supra, p. 248</ref>
==== Diaspora ====
Nyabela is in 1897 vrygelaat. Hy het by sommige van sy volgelinge op die plaas Hartebeestfontein<ref>Hartebeestfontein 324 JR, omtrent 25°40'S, 28°15'E (WGS84)</ref> by Derdepoort, Pretoria, aangesluit. Hulle het die plek kwaMkhina genoem. Nyabela is op 19 Desember 1902 oorlede en hy is deur Fene Mahlangu @ Andries Mabhogo opgevolg.<ref>Coetzee, supra, p. 250.</ref> Een of ander tyd voor 1916 het Fene die plaas Welgelegen<ref>Welgelegen 221 IR, omtrent 26°07'S, 28°53'E (WGS84)</ref>, naby Delmas, gekoop en daarheen getrek<ref>Coetzee, supra, p. 250.</ref>. Die Naturellen Grond Wet van 1913 is intussen uitgevaardig en ʼn kommissie is aangestel om woongebiede vir stamme uit te meet. Fene het getuig en gepleit vir ʼn tuisland vir sy mense, maar sy pleidooi het op dowe ore geval.<ref>Coetzee, supra, pp. 251-5.</ref> Fene is in 1922 oorlede en sy seun, Mayisha @Cornelis, het opperhoof geword. Hy het die plaas Weltevreden<ref>Weltevreden 158 JR, omtrent 25°06'S, 29°E (WGS84). Dis juis hier waar die dorp Mapoch is.</ref> naby Dennilton gekoop en met sy mense daarheen getrek.<ref>Coetzee, supra, p. 255.</ref> In 1961 is Mayisha opgevolg deur Fene II @ David Mabhogo. Dit was in sy tyd wat kwaNdebele onafhanklik geword het. Die hoofstad, Siyabuswa, is op Weltevreden aangelê. Mayitjha II was die opperhoof van 1992 tot 2005.
Oorlewendes van die Mapochoorlog het op ʼn paar ander plekke versamel.
== Vandag ==
| |||