Verkrampte en verligte: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Bronne: Skakel
Skakel
Lyn 1:
'''Verkrampte en verligte''' was benamings veral in die ou [[Suid-Afrika]] vir meesal wit mense en in die besonder [[Afrikaners]] met 'n politieke bewustheid wat óf konserwatief/behoudend <ref> {{en}} [http://www.thefreedictionary.com/verkramp The Free Dictionary. URL besoek op 14 Februarie 2014.] </ref> óf liberaal/progressief<ref> {{en}} [http://www.thefreedictionary.com/verlig The Free Dictionary. URL besoek op 14 Februarie.] </ref> was.
 
Dit was [[Willem de Klerk]], latere redakteur van die dagblad ''[[Die Transvaler]]'', wat in 1966 met die benaming vorendag gekom het.<ref> {{af}}[http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/2009/08/11/B1/7/willemdeklerk-artikel.html "Verligte rebel in die binnekring"], ''[[Beeld]]'', [[11 Augustus]] [[2009]].</ref> Hy was toe in die oog van die storm nadat hy met die benamings "verlig" en "verkramp" vorendag gekom het tydens 'n toespraak voor die Sabra[[SABRA]]-jeugkongres op [[Warmbad]]. Hy het albei soort Afrikaners bygekom en die gematigde voorgehou as die positiewe, ideale Afrikaner. Die toespraak het by die koerante uitgekom en De Klerk is as liberalis uitgeskel. In 1997 het hy verkramptheid as volg saamgevat: "Die wese van die destydse verkramptheid was: dat die verlede sover moontlik gekontinueer moet word; dat nuwe denke en nuwe spronge in politiek en kultuur teëgestaan moet word met 'n georkestreerde verdagmakery teen alles en almal wat kritiese probleme oopdink en ooppraat; en dat die enigste verweer teen die Totale Aanslag 'n vasbyt in verweerde en uitgediende tradisionele denke is." <ref> [http://152.111.1.88/argief/berigte/beeld/1997/06/6/11/3.html ''Verligtes en verkramptes steeds met ons''], [[Beeld]], 6 Junie 1997.</ref>
 
''[[Die Transvaler]]'' onder Carel Nöffke was een van die platforms vir sy verguising. In ''[[Die Vaderland]]'' het A.M. van Schoor in 'n hoofartikel 'n gek van De Klerk probeer maak deur hom as die "nuwe verlosser" voor te stel - die wyse man en redder wat deur sy nek praat en Afrikanerskap beledig het. Hierna is hy oorval deur uitnodigings om toesprake te lewer en sodoende het die derde begrip - die ideale Afrikaner - heeltemal verdwyn weens die bohaai oor "verlig" en "verkramp".