Sudwalagrotte: Verskil tussen weergawes

Die '''Sudwalagrotte''' is in die Mankelekele-heuwels in [[Mpumalanga]], ongeveer 35 km van [[Nelspruit]], geleë. Die Sudwalagrotte, wat 240 miljoen jaar gelede ontstaan het en onder die oudstes ter wêreld gereken word, staan onder meer bekend vir sy blomsteen-formasies. Die Sudwalagrotte het ‘n'n baie interessante geskiedenis.

Gedurende die vroeë 1860's het die grot vir die Somquba baie belangrik geraak. Dit was veral belangrike in die tyd van konflik. Somquba en, sy volgelinge het in konflik tye die grot as skuiling gebruik. Die beeste was ook saam met hulle in die grot gehou. Hulle het genoeg kos in die grot opgegaar en daar was oor as genoeg [[water]] vir hulle in die grot. Dit was ‘n'n goeie skuiling en wegkruip plek vir die Somquba. Die Somquba het waarneming poste by die hoofingang van die grot gehad om hulle betyds te waarsku as hulle moes vlug. Die hoof ingang van die grot was altyd skoon van obstruksies gehou sodat hulle vinnig kan vlug en nie oor takke val. Die hoof ingang van die grot was baie kleiner in Somaguba se tyd. Somaguba kon skaars die lang horings van sy klein kudde gesogte Nguni beeste in die grot akkommodeer. Die beeste moes een vir een met die hand in die grot ingelei word.

Sudwala, Somquba se hoof indoena (raadslid /Kaptein), wie se naam is dus herdenk op hierdie dag. Niemand weet hoeveel keer Somquba skuiling in die grotte gevat het. Daar was al baie bloedige naby die grotte. Steeds aanhoudende regimente van Mswati het op ‘n'n tyd 'n massiewe vreugdevuur by die ingang gemaak. Hulle het geglo dit gaan Somquba en sy volgelinge versmoor, maar dit het nie gewerk. Die natuurlike lugvloei het voorkom dat Soquba en sy volgelige versmoor. Die boere het Somquba gehelp en hulle het ’n 'n Boere-kommando van Lydenburg gestuur. Die kommando was deur Abel Erasmus gelei. Die kommando het die Mswati verdryf en Somquba gered. Oorblyfsels van die vreugdevuur kan nog vandag gesien word. Somquba en sy volgelinge het die grotte nog lank daarna gebruik as skuiling totdat Somquba onverwags dood gemaak is, in ’n onverwagte aanval

Gedurende die [[Tweede Vryheidsoorlog|Tweede Boereoorlog]], in 1899–1902, is die grotte deur die Boere gebruik om ammunisie vir hul 94-pond [[Long Tom]]-kanonne te stoor. Daar was op ‘n'n tyd geglo dat President [[Paul Kruger]] sy legendariese "Kruger Miljoene" daar weggesteek het . Die "Kruger Miljoene" is [[goud]] wat na bewering iewers verdwyn het tussen Waterval-Onder en [[Nelspruit]] gedurende Paul Kruger se tog van Pretoria na Lourenço Marques, nou [[Maputo]].

‘n'n Belangrike kamer in die Sudwalagrotte is die PR Owen Hall, dit is 70 meter in deursnee en 37 meter hoog, met 'n konstante temperatuur van 17°C. Hierdie kamer is op 'n aantal geleenthede as 'n konsertsaal gebruik, insluitend Julie 1970, toe die Duitse sanger Ivan Rebroff hier 'n konsert aangebied het. Konserte is gestaak weens vandalisme in die grotte in 2002, maar is in 2006 weer hervat.

''Chameleon'' het in die grotte saam met die [[Drakensberg Seunskoor-seunskoor]] as deel van die InniBos Kunstefees in 2012 opgetree. Die lied wat hulle uitgevoer het, was ''Pie Jesu''.