Griekse Donker Eeue: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
EvZ (besprekings | bydraes)
k EvZ het bladsy Griekse Donker Middeleeue na Griekse Donker Eeue geskuif: Dit word ook so gebruik op Mieliestronk. Ook meer gepas, want dié tydperk was lank voor die Middeleeue (1100 - 750 v.C.). Ook die Nederlandse en Duitse term sluit nie die...
EvZ (besprekings | bydraes)
Veranderinkies in ooreenstemming met hernoeming
Lyn 1:
{{Kantbalk Griekeland}}
[[Lêer:Dark Age Greece Map.jpg|duimnael|260px|’n Kaart van die Donker MiddeleeuseDonkereeuse Griekeland.]]
 
Die '''Griekse Donker MiddeleeueEeue''' of die '''Geometriese''' of '''Homeriese tydperk''' (omstreeks [[1100 v.C.|1100]]–[[800 v.C.]])<ref>http://www.britishmuseum.org/explore/cultures/europe/ancient_greece.aspx</ref><ref>http://www.hellenicfoundation.com/History.htm</ref> is terme wat gebruik word om te verwys na die tyd in die [[geskiedenis]] van [[Griekeland]] vanaf die veronderstelde [[Doriese inval]] en die einde van die [[Miceense Griekeland|Miceense tydperk]] omstreeks 1100&nbsp;v.C., tot met die eerste tekens van die [[poleis]] van [[Argaïese Griekeland]] in die [[9de eeu v.C.]]
 
[[Argeologie]]se bewyse dui op ’n wydverspreide verval van die [[Bronstyd]]-beskawing in die oostelike [[Middellandse See]]-gebied aan die begin van dié tydperk, aangesien die groot paleise en stede van die Miceense tyd vernietig of verlaat is. Omstreeks dié tyd het die beskawing van die [[Hetiete]] groot ontwrigting ondervind en stede van [[Troje]] tot [[Gasa]] is verwoes.
Lyn 14:
Omstreeks dié tyd het grootskaalse opstande plaasgevind in verskeie dele van die oostelike Middellandse See-gebied. Pogings om bestaande koninkryke omver te werp is ook deur omringende volke aangewend as gevolg van ekonomiese en politieke onstabiliteit. ’n Deel van die Hetitiese koninkryk is ingeval en oorwin deur die sogenaamde Seevolke, wie se oorsprong onduidelik is. Hulle kon van verskillende dele van die Middellandse See-gebied gekom het soos die [[Swartsee]], [[Egeïese See]] en [[Anatolië]]. Die 13de- en 14de-eeuse inskripsies by [[Karnak]] en [[Luxor]] is die enigste bronne van die naam "Seevolke", ’n term wat die [[Antieke Egipte]]nare geskep het.<ref>Sandars (1978).</ref>
 
== Donker MiddeleeuseDonkereeuse kultuur ==
Met die verval van die paleissentrums is geen monument-steengeboue meer gebou nie en die praktyk van muurskildering kon gestaak gewees het. Geskrewe Grieks het ook in onbruik geraak, belangrike handelsbande is beëindig en dorpe is verlaat. Die Griekse bevolking het afgeneem<ref>Snodgrass 1971:360-68.</ref> en die wêreld van georganiseerde staatsleërs, konings, amptenare en herverspreidingsnetwerke het verdwyn. Die meeste inligting oor dié tydperk kom uit begraafplase en die inhoud van grafte. In watter mate die vroegste Griekse letterkundige bronne, die werk van [[Homeros]] en [[Hesiodos]] (8ste–7de eeu&nbsp;v.C.), die lewe in die 9de en 8ste eeu&nbsp;v.C. beskryf, is ’n saak waaroor gedebatteer word.
 
Vanweë die uiteenlopende oorblyfsels wat op verskillende terreine gevind is, kan ’n mens nie regtig in die algemeen praat van ’n Donker MiddeleeuseDonkereeuse beskawing nie.<ref>James Whitley, "Social Diversity in Dark Age Greece", ''The Annual of the British School at Athens'' '''86''' [1991:341–365] p.&nbsp;342, 344ff.</ref> [[Tholos]]grafte het bestaan in die [[Thessalië]] en [[Kreta]] van die vroeë [[Ystertydperk]], maar in die algemeen nie elders nie; in [[Attika]] is afgestorwenes [[Verassing|veras]], maar daarnaby in [[Argolis]] is hulle begrawe.<ref>Snodgrass 1971:140–212.</ref> Sommige dele van Griekeland, soos Attika, Euboea en sentrale deel van Kreta, het ekonomies vinniger herstel as ander streke, maar die lewe van die armste Grieke sou eeue lank min of meer onveranderd gebly het. Landbou, wewery, metaalwerk en pottebakkery is steeds beoefen, hoewel op ’n kleiner skaal en net vir plaaslike gebruik.
 
Daar was ’n paar tegniese verbeterings tussen omstreeks 1050 en 900&nbsp;v.C., soos beter pottebakkerstegnologie, wat gelei het tot ’n beter draaiwiel en beter potvorms, en ’n kompas om perfekte sirkels en halfsirkels te trek vir versierings. Beter glasure is geskep omdat die klei teen hoër temperature gebak is. Oor die algemeen was die neiging egter tot eenvoudiger stukke en minder tyd is bestee aan die skepping van mooi kunsartikels.