Argaïese Griekeland: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
→‎Keramiek: Korrekte skakel
EvZ (besprekings | bydraes)
Middeleeue vervang met Eeue. Akkurater term.
Lyn 2:
[[Lêer:Greek Colonization Archaic Period.png|duimnael|260px|Die Griekse gebiede en kolonies tydens die Argaïese tydperk.]]
 
Die ''' Argaïese tydperk van Griekeland''' ([[800 v.C.|800]] tot [[480 v.C.]]) is ’n tyd in [[Griekeland]] se geskiedenis wat gevolg het op die [[Griekse Donker MiddeleeueEeue]]. Dié tyd word gekenmerk deur die opkoms van die [[polis]] (stadstate), die stigting van kolonies en die anneksasie van die [[Persiese Ryk]] – asook die eerste tekens van klassieke [[filosofie]], [[teater]] in die vorm van tragedies en geskrewe [[digkuns]]. Dié het ontstaan ná die herinstelling van die geskrewe taal, wat in die Donker MiddeleeueEeue verlore gegaan het. Die term "argaïes" dek ook hierdie kulturele aspekte.
 
Die Argaïese tydperk het geduur van die "strukturele rewolusie" (’n skielike toename in die bevolking en materiële goedere omstreeks [[750 v.C.]]) tot met die "intellektuele rewolusie" van [[Klassieke Griekeland]].<ref>Snodgrass, pp. 13, 23.</ref> Die einde van die tydperk word gewoonlik beskou as [[Xerxes I van Persië|Xerxes]] se inval in Griekeland in [[480 v.C.]]
Lyn 9:
 
== Bedreiging van die polis ==
Die [[Miceense Griekeland]] van die [[Bronstydperk]] was verdeel in koninkryke, met elk ’n gebied en bevolking wat verdeel was in klein dorpe en groot landgoede wat aan die adel behoort het. Elke koninkryk het ’n koning gehad wat hom geroem het op afstamming van ’n heroïese voorouer wat regeer het vanaf ’n paleis wat in ’n vesting of [[akropolis]] geleë was. Tydens die Donker MiddeleeueEeue het die paleise, konings en landgoede verdwyn, die bevolking het afgeneem, dorpe is verlaat of het vervalle geraak, en regerings het ontstaan onder minder belangrike amptenare volgens ’n stamstruktuur.
 
Teen die middel van die [[8ste eeu v.C.]] het die gemeenskapstruktuur van Griekeland onder geweldige druk verkeer, en die polis het gedreig om tot niet te gaan. Elk van die drie vlakke van die gemeenskap – die boere, aristrokrasie en gewone burgers – het ’n ander soort druk ondervind. Dié drie faktore het vererger met die toename in die bevolking en het mekaar aangevuur.<ref name="vv">{{cite book|author=Peter Funke et al.|title=Alte Geschichte, ein Studienbuch.|publisher=Verlag J.B. Metzler, Weimar|pages=106–187}}</ref>
Lyn 42:
 
=== Keramiek ===
In die Argaïese tydperk het die [[Oriëntaliserende kunsstyl|Oriëntaliserende styl]] ontwikkel, wat verskil het van die geometriese styl van die vroeëre Donker MiddeleeueEeue. Dié styl is beïnvloed deur kunswerke uit [[Fenisië]] en [[Sirië]].
 
Pottebakkerstyle van die laaste deel van die Argaïese tydperk is swartfiguurpotte wat in die 7de eeu&nbsp;v.C. in [[Korinthe]] ontstaan het, en die rooifiguurpotte wat omstreeks 530&nbsp;v.C. deur die [[Andokides-skilder]] ontwikkel is.