Toonhoogte: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
EvZ (besprekings | bydraes)
Skoonmaak ná publikasie
EvZ (besprekings | bydraes)
Skakels bygevoeg
Lyn 3:
In algemener sin is toonhoogte die eienskap wat dit moontlik maak om klanke as "hoër" en "laer" in vergelyking met mekaar in musikale melodieë te plaas.<ref><cite class="citation book" contenteditable="false">Plack, Christopher J.; Andrew J. Oxenham, Richard R. Fay, reds. (2005). </cite></ref>
Toonhoogte kan slegs bepaal word in klanke wat ’n frekwensie het wat duidelik en stabiel genoeg is om dit van [[geraas]] te onderskei.<ref>Harold S. Powers, "Melody", ''The Harvard Dictionary of Music'', vierde uitgawe, onder redaksie van Don Michael Randel, 499–502 (Cambridge: Belknap Press for Harvard University Press, 2003) [[:en:Special:BookSources/9780674011632|ISBN 978-0-674-01163-2]]. </ref>
Toonhoogte is ’n gehoorkenmerk van musieknote, saam met duur, klanksterkte en [[toonkleur]].<ref><cite class="citation book" contenteditable="false">Roy D. Patterson, Etienne Gaudrain, and Thomas C. Walters (2010). </cite></ref>
 
Toonhoogte kan in syfers uitgedruk word as ’n [[frekwensie]], maar toonhoogte is nie ’n suiwer objektiewe fisiese kenmerk nie; dit is ’n subjektiewe psigoakoestiese eienskap van klank. Histories was die bestudering van toonhoogte en die waarneming daarvan ’n sentrale probleem in psigoakoestiek, en dit het ’n bydrae gelewer om teorieë van klankverteenwoordiging, -verwerking en -waarneming in die gehoorstelsel te vorm en te toets.<ref name="hartmann"><cite class="citation book" contenteditable="false">Hartmann, William Morris (1997). </cite></ref>
Lyn 10:
 
=== Toonhoogte en frekwensie ===
Toonhoogte is ’n gehoorsensasie waarby ’n luisteraar musieknote aan relatiewe posisies in ’n [[toonleer]] toewys wat hoofsaaklik gebaseer is op hulle waarneming van die [[frekwensie]] van die vibrasie.<ref name="plack"><cite class="citation book" contenteditable="false">Plack, Christopher J.; Andrew J. Oxenham, Richard R. Fay, reds. (2005). </cite></ref> Toonhoogte hou nou verband met [[frekwensie]], maar die twee is nie ekwivalent aan mekaar nie. Frekwensie is ’n objektiewe, wetenskaplike kenmerk wat gemeet kan word. Toonhoogte is elke persoon se ''subjektiewe waarneming ''van ’n klank, wat nie direk gemeet kan word nie. Dit beteken egter nie noodwendig dat die meeste mense nie sal saamstem oor watter note hoog en laag is nie.
 
Klankgolwe het op sigself nie toonhoogte nie, maar hulle ossilasies kan gemeet word om ’n frekwensie te bepaal. Dit verg ’n mensebrein om die interne gehalte van die toonhoogte te karteer. Toonhoogtes word egter verbind met, en dus in syfers uitgedruk as, frekwensies in siklusse per sekonde, of hertz, deur klanke met suiwer tone te vergelyk, wat uit [[Frekwensie|periodiese]], sinusgolwe bestaan. Komplekse en aperiodieke klankgolwe kan dikwels deur hierdie metode aan ’n toonhoogte toegeken word.<ref><cite class="citation book" contenteditable="false">Robert A. Dobie en Susan B. Van Hemel (2005). </cite></ref><ref name="goldstein"><cite class="citation book" contenteditable="false">E. Bruce Goldstein (2001). </cite></ref><ref name="lyon"><cite class="citation book" contenteditable="false">Richard Lyon en Shihab Shamma (1996). </cite></ref>