Isomorfiese vervanging: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Jcwf (besprekings | bydraes)
Nuwe bladsy geskep met ''''Isomorfiese vervanging''' is 'n bergip uit die kristallografie, die mineralogie en die vastestofchemie. Vastestowwe is gewoonlik nie in mekaar oplosbaar n...'
 
Jcwf (besprekings | bydraes)
No edit summary
Lyn 3:
Vastestowwe is gewoonlik nie in mekaar oplosbaar nie, omrede die boustene van die ene struktuur nie in die raamwerk van die ander stof se kristalrooster pas nie. Atome of ione verwante eienskappe en groottes het is egter 'n uitsondering op hierdie reël. 'n Goeie voorbeeld is die atome van silwer en van goud, wat nie baie in groote verskil nie en ook baie in hul eienskappe ooreenkom. Die twee metale het byvoorbeeld dieselfde kristalstruktuur. Silwer atome kan daarom vryelik in die goudrooster ingebou word en die omgekeerde is ook waar. Die oplosbaarheid is onbeperk en ons kan sê dat die twee vastestowwe ''mengbaar'' is. Die vaste oplossings word ''elektrum'' genoem.
 
Die kristallyne struktuur van silwer en goud is eenvoudig met 'n klein eenheidssel. Minerale het dikwels 'n stuktuur wat ingewikkelder is en die sel is groot. Binne die struktuur is egter vervanging van die een ioon deur die ander moontlik. Silikon is dikwels aanwesig in 'n tetraëder van suurstof atome, maar dit kan vervang word deur aluminiumione wat ook in 'n tetraëdriese omringing 'tuisvoel'. Dat wil sê dat die energie van so 'n konfigurasie laag genoeg is dat dit tot 'n stabiele struktuur lei. Ander ione soos {{chemiechem|Mg|2+}} en {{chemiechem|Fe|2+}} kom veral in oktaëdriese omringing voor en kan mekaar vervang.
 
Dieselfde minerale het daarom dikwels 'n samestelling wat kan varier van vindplek tot vindplek. Gewoonlik sal egter wel die parameters wat die eenheidssel beskryf wat verander afhankelik van byvoorbeeld die Mg/Fe-verhouding van die monster. Ook kan die voorkoms van die kristalle verander. Magnesium is kleurloos, yster kan die kristal groen of bruin kleur, chroom rood, mangaan pers ens.