Neutrondiffraksie: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
taalversorging
JMK (besprekings | bydraes)
tekddetails
Lyn 1:
'''Neutrondiffraksie''' is 'n tegniek om die struktuur van materiale te bestudeer deur hulle met neutrone te beskiet en die (koherente) strooiing van die neutrone te meet. Die strooiing is gewoonlik elasties maar kan soms inelastiesonelasties wees.
 
== Geskiedenis van die tegniek ==
In die jare 1930 het navorsers begin om met diffraksie van neutrone te eksperimenteer, maar dit het nie tot bruikbare resultatieresultate gelei nie omrede die beskikbare bronne te swak was. In 1945 het dit verander. Kernreaktore het 'n Maxwell-spektrum van neutrone opgelewer waaruit Zinn met 'n baie groot kristal as monochromator 'n bundel neutrone met 'n nounoue bereik van golflengtes uitgeselekteer het wat vir 'n diffraksie-eksperiment gebruik kon word. In vergelyking met X-straalbronne was dit nog steeds 'n swak bron gewees en het dit groot monsters vereis, wat die tegniek lank tot poeierdiffraksie beperk het. Rondom 1951 het dit duidlikduidelik geword dat dit nie die elektrone rondom die kern is wat verantwoordelik vir die strooiing is nie, soos in die geval by X-straaldiffraksie nie, maar die kern se spin, of -indien die materiaal magnetiese orde bevat- ook die ongepaarde elektron s'n. By die meeste isotope tree by 'n elastiese botsing 'n faseverskil van 180 ° opin, maar daar bestaan ook isotope van elemente soos Li, Mn, H waar die faseverskil nul is. In 1951 het Shull en Wollan die koherente strooiingsamplitudes van sosowat sestig elemente en isotope gepubliseer en dit was die begin gewees van die toepassing van neutrondiffraksie as 'n wetenskappelikewetenskaplike tegniek. <ref name="Bacon">{{Aut|G.E. Bacon}} X-ray and Neutron Diffraction: The Commonwealth and International Library, 1966, Pergamon Press, Library of Congress nonr 66-25305</ref>
 
Die strooiinglengtes kan baie verskil tussen die isotope van dieselfde element, byvoorbeeld vir nikkel:<ref>{{cite web|url=http://periodictable.readthedocs.org/en/latest/api/nsf.html#module-periodictable.nsf|title=nsf periodictable webwerf|language=en}}</ref>
Lyn 13:
 
== Neutronebronne ==
Daar is twee tipetipes bronne van neutrone wat vir diffraksie of ander vorme van strooiing gebruik kan word, naamlik kernsplyting en kernafsplintering.
=== Kernsplyting as bron ===
Kernreaktore wat byvoorbeeld {{chem|235|U}} of {{chem|239|Pu}} gebruik vir 'n splytingsreaksie produseer ook neutrone wat gebruik kan word vir strooiingseksperimente. Hierdie bronne gee 'n voortdurende neutronestroom. Die momentumoordrag wat plaasvind by die strooiing word gemeet deur die strooiingshoek te bepaal. In Suid-Afrika het daar in 2015 twee nuwe instrumente vir neutrondiffraksie, MPISI en PITSI in werking getree by dieNecsa se SAFARI-1 -navorsingsreaktor van Necsa. PITSI is 'n poeierdiffraksie-instrument wat ondersoek van fase-oorgange in die termperatuurgebiedetemperatuurgebiede 300-1800K en 3-350K moontlik maak. <ref>{{cite web|url=http://events.saip.org.za/contributionDisplay.py?contribId=368&sessionId=11&confId=53|title={{Aut| Andrew Venter}} Neutron diffraction facilitie MPISI and PITSI at SAFARI-1}}</ref>
 
=== Kernafsplintering as bron ===
Baie intense neutronebronne ontstaan wanneer 'n bundel hoogenergiehoogenergieke deeltjies soos protone op 'n vaste teiken gerig word. Afsplintering (spallasie) van die kerne van die teiken kan optreeplaasvind wat talle neutrone en protone vrystel. Voorbeelde van afsplinteringsinstallasies is die nTOF van CERN by Genève op die grens van Frankryk en Switserland<ref>{{cite web|url=http://home.cern/about/experiments/ntof|title=webwerk van nTOF|language=en}}</ref> en die SNS in Oak Ridge, Tennessee<ref>{{cite web|url=https://neutrons.ornl.gov/sns|title=Webwerf van SNS|language=en}}</ref> wat tans die sterkste neutronebron is waaroor navorsers beskik. Hierdie bronne is pulserend. Die momentumoordrag word gewoonlik gemeet deur die vlugduur (TOF: time of flight) van die neutrone te bepaal.
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
{{saadjie}}
 
[[Kategorie:Kristallografie]]
[[Kategorie:Vastestofchemie]]