Latyn: Verskil tussen weergawes

In Suid-Afrika was Latyn aanvanklik een van die verpligte [[matriek]]vakke. Vroeërjare is Latyn as vak aangebied in omtrent elke skool. In die 1940's het belangstelling in Latyn as 'n matriekvak begin daal, veral by Afrikaanse skole, wat daarop dui dat Latyn moontlik nie meer 'n verpligte toelatingsvak tot universiteit was nie. Daarby was die medium van onderrig op Afrikaanse skole in hierdie vak hoofsaaklik in Engels, weens 'n gebrek aan Afrikaanse handboeke, en verder het dit moeiliker geword om bevoegde onderwysers vir die vak te kry (terwyl onderwysers uit Nederland en België voor die erkenning van Afrikaans hierdie leemte maklik sou kon vul). Die hulp van die [[Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns]] is ingeroep om praktiese wenke aan die hand te doen wat betref die onderrig van Latyn op skool. 'n Memorandum is opgestel wat by voltooiing in 1961 aan die verskillende onderwysdepartemente en belangstellendes gestuur is, wat op hul beurt weer ernstige aandag aan die saak gegee het.<ref>{{af}} [[P.J. Nienaber|Nienaber, P.J.]] 1968. Die onderrig van Latyn op skool. In: ''Wat doen die Akademie?''. Kaapstad: Nasionale Boekhandel. pp. 41-42.</ref> Die afwesigheid van Latynhandboeke in Afrikaans, maar ook sy nou fakultatiewe aard as universiteitstoelatingvak, is maar enkele van die redes wat daartoe gelei het dat meer Engelstalige as Afrikanerskoolverlaters in Suid-Afrika 'n beter en konserwatiewer vakkeuse in die vroeë 1960's kon uitoefen om eindelik geneeshere, ingenieurs, regsgeleerdes en soortgelyke professionele werkers deur tersiêre instellings te word.<ref>Van Wyk, S. 1968. ''Die Afrikaner in die beroepslewe van die stad''. Kaapstad: Academica, bl. 231-232: ''Vergelykende statistiek van die Departement van Onderwys, Kuns en Wetenskap bring aan die lig dat die Afrikaanse hoërskoolleerling 'n verontrustende agterstand in vergelyking met sy Engelstalige eweknie het. In die Transvaal het byvoorbeeld slegs 53 persent van die Afrikaanse matrikulante in 1962 wiskunde geneem teenoor 82 persent van die Engelstalige matriekleerlinge. In die Kaapprovinsie was die verhouding 44 persent teenoor 65 persent, in Natal 66 persent teenoor 87 persent en in die Oranje-Vrystaat 47 teenoor 64 persent onderskeidelik. Ook wat Latyn betref, was die bevinding dat die Engelstalige die vak baie meer neem as Afrikaanstalige leerlinge. Dit was onder andere aan die '' verkeerde vakkeuse '' van Afrikaanse kinders te wyte dat daar 'n wanverhouding in die getalle Afrikaans- en Engelstalige geneeshere, ingenieurs, regsgeleerdes en verwante professionele werkers bestaan het wat deur die universiteite gelewer is. So was van die studente wat by die mediese fakulteite van al die universiteite in 1963 ingeskryf was, slegs 27 persent Afrikaanssprekend. Van die ingenieurstudente was slegs 34 persent Afrikaanssprekend en in die regsfakulteite, waar kennis van Latyn 'n voorvereiste was, was slegs ongeveer 42 persent Afrikaanssprekend.''</ref><br />Vanaf 1983 tot einde 1988 het die getal Latynmatrikulante in Transvaal van 305 tot 252 gedaal. In 1988 was daar in die Kaapprovinsie 260 Latynmatrikulante, Oranje-Vrystaat 38, Natal 64, Gemeenskaplike Matrikulasieraad 35 en Onderwys en Opleiding 25. Na raming het daar jaarliks nie meer as omtrent 10 universiteitstudente in die Vakdidaktiek Latyn klaargemaak nie. Die Universiteit van Pretoria het toe kragte saamgespan met Unisa en ander vrywilligers om elementêre Latynklasse vir standerd 4 en 5 leerlinge op vrywillige basis aan te bied.<ref>[http://akroterion.journals.ac.za/pub/article/download/566/629 Schumann, C. 1989. Latinae Linguae Hereditas Gentium – strategieë uit die V.S.A. vir 'n renaissance in Latyn. ''Akterion'', p. 136-137]</ref>▼