Suid-Afrikaanse Weermag: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
taalkorreksies
Lyn 23:
}}
 
[[Lêer:Former South African Defence Force base in Outapi.JPG|duimnael|300px|'n Voormalige SAW-basis te [[Outapi]], Omusati, Namibië.]]
Die '''Suid-Afrikaanse Weermag''' ('''SAW''') was die amptelike krygsmag van Suid-Afrika tussen [[1912]] en [[1994]]. Dit het die koloniale krygsmagte van die [[Kaap die Goeie Hoop]], [[Natal (provinsie)|Natal]], en [[Transvaal]] vervang, en het in 1994 deel van die huidige [[Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag]] geword.
 
Toe die Britse kolonies in Suid-Afrika in [[1910]] bymekaar gekom het om 'n dominium, die [[Unie van Suid-Afrika]], te vorm, was daar vyf krygsmagte in die land: die ''Cape Colonial Forces'', die ''Natal Colonial Forces'', die ''Transvaal Volunteers'', 'n afdeling van die [[Britse Vloot]] by [[Simonstad]], en die Britse leër met garniesoenegarnisoene in al vier die kolonies/provinsies. Met [[Uniewording]] is die Kaapse, Natalse, en Transvaalse magte onder beheer van die Unie se nuwe verdedigingsminister, genl. [[Jan Christian Smuts|Jan Smuts]] geplaas. In 1912 het hy hulle met 'n nuwe uniale unie-krygsmag vervang.
 
== 1912–1914 ==
Lyn 38:
As 'n dominium binne die Britse keiserryk is Suid-Afrika outomaties by die [[Eerste Wêreldoorlog]] betrek. Nadat die UVM 'n gewapende opstand binne die Unie in [[1914]] onderdruk het, het dit in [[1915]] Duits [[Suidwes-Afrika]] binnegeval en beset. 'n Klein vlieënierskorps is gestig om die landmagte by te staan.
 
Daarna het die UVM vrywillige ekspedisionêre magte aan die Britse regering voorsien, wat in Egipte ([[1916]]), Frankryk en België (1916–1918), Duits Oos-Afrika (1916–1918), en Palestina (1917–1918) ontplooi is. Seker die bekendste gebeurtenisse was die Slag van [[Delvillebos]] in 1916 en die sinking van die troepskiptroepeskip ''[[Mendi]]'' in [[1917]]. Behalwe blankes is Kleurling en Swart soldate ook vir oorlogdiensoorlogsdiens gewerf.
 
Daar was ook 'n Suid-Afrikaanse eskader in die [[Britse Lugmag]], en RNVR-lede het in die Britse Vloot gedien. Die ekspedisionêre magte is in [[1919]] ontbind.
 
== 1919–1939 ==
Ná die oorlog het die verdedigingsminister, kol Hendrik Mentz, die UVM herorganiseer deur o.a. deur die [[Suid-Afrikaanse Lugmag]] (SALM) te stig ([[1920]]), die pligte van die Britse garnisoen oor te neem ([[1921]]), die hele UVM onder bevel van VHK en die Hoof van die Generale Staf te plaas ([[1922]]), en die [[Suid-Afrikaanse Seediens]] (SASD) te stig (1922). Ook in 1922 is die UVM ontplooi om die [[Suid-Afrikaanse Polisie]] te help om 'n gewapende opstand op die [[Witwatersrand]] te onderdruk.
 
Ongelukkig, moet sy opvolger, kol Frederic Creswell, as gevolg van finansiële besnoeiings en die algemene ekonomiese probleme in die land die UVM afskaal, tot die punt waar dit amper opgehou het om te funksioneer.
Lyn 50:
 
== 1939–1945 ==
Aangesien Suid-Afrika in [[1931]] onafhanklik geword het, het hy self besluit om tot die Geallieërde kant in die [[Tweede Wêreldoorlog]] toe te tree. Genl [[Jan Christian Smuts| Smuts]] was weer verdedigingsminister sowel as eerste minister. Hy het die land- en lugmagte uitgebrei, die SASD met die Verdedigingsmag ter See vervang ([[1939]]), blanke vrouens sowel as Kleurling-, Indiër- en Swartmans vir nie-gevegsdienste gewerf, en 'n vrywilligermag geskep vir aktiewe diens buite die Unie.
 
Die Suid-Afrikaanse magte het aan verskeie veldtogte deelgeneem, o.a. dié in [[Oos-Afrika]] (1940–1941), [[Noord-Afrika]] (1941–1943), die [[Middellandse See]] (1941–1945), [[Madagaskar]] ([[1942]]), [[Sisilië]] en [[Italië]] (1943–1945), en suid-oos Europa (1943–1945). Weereens het RNVR-lede in die Britse Vloot diens verrig. In 1942 is die RNVR by die Verdedigingsmag ter See ingelyf en die organisasie se naam is na ''[[Suid-Afrikaanse Seemag]]'' verander.
Lyn 72:
In [[1965]] is 'n Opperbevel, bestaande uit die Kommandant-Generaal en ander top opperoffisiere, daargestel om die SAW te bestuur.
 
[[Pieter Willem Botha|P.W. Botha]], wat in [[1966]] Minister van Verdediging geword het, het die proses verder geneem. In [[1968]] het hy die dienspliglotingstelsel met verpligte nasionale diensplig vervang, die SAW ontplooi ter ondersteuning van polisieoperasies teen die [[People's Liberation Army of Namibia]] (PLAN) in Suidwes-Afrika, en die leër, lugmag en vloot se mediese takke saamgesnoer om 'n afsonderlike [[Suid-Afrikaanse Geneeskundige Diens]] te vorm. Hy het ook die krygstuigbedryf herorganiseer en omvorm tot 'n groot korporasie: '''Krygkor'''.
 
PLAN se veldtog om Suid-Afrika se omstrede beheer oor Suidwes-Afrika te beëindig het in die vroeë 1970's verskerp, en daar is toe besluit dat die SAW beheer van die teeninsurgensie-operasies moet oorneem.
Lyn 84:
 
== 1989–1994 ==
Die oorlog in Suidwes-Afrika hetis in [[1989]] geëindigbeëindig, en in [[1990]] het die Suid-Afrikaanse regering begin om met die ANC en ander bevrydingsorganisasies te onderhandel om 'n politieke beskikkingskikking vir Suid-Afrika te bereik. Operasies is dus afgeskaal, en die SAW, wat gedurende die 1980's geweldig gegroei het, is ook afgeskaal. Nasionale diensplig is verkort, en is in [[1993]] afgeskaf.
 
Die politieke beskikkingbedeling wat in 1994 die "ou Suid-Afrika" met die "nuwe Suid-Afrika" in 1994 vervang het, het ook die bestaan van die SAW as sulks tot 'n einde gebring. Saam met MK, die [[Azanian People's Liberation Army]] (APLA), en die weermagte van die voorheen onafhanklike tuislande [[Transkei]], [[Bophuthatswana]], [[Venda]], en [[Ciskei]], het die SAW (die oorheersend grootsteoorheersende) deel van die nuwe [[Suid-Afrikaanse Nasionale Weermag]] geword.
 
== Hoofde van die SAW ==
Lyn 94:
* 1933–1949: Genl sir [[Pierre van Ryneveld|Helperus 'Pierre' van Ryneveld]]
* 1949–1950: Lt genl Leonard Beyers
* 1950–1956: Lt Gengenl Christiaan 'Matie' du Toit
* 1956–1958: Genl [[Hendrik Klopper]]
* 1958–1960: Genl Stephen Melville