Wiskundige: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Addbot (besprekings | bydraes)
k Verplasing van 53 interwikiskakels wat op Wikidata beskikbaar is op d:q170790
Opruim
Lyn 1:
'n '''Wiskundige''' is 'n persoon wie se studie- en navorsingsveld [[wiskunde]] is.
 
== Rol ==
Wiskundiges bestudeer nie slegs nie maar doen ook navorsing, 'n kwessie wat prominent hier genoem moet word omdat daar 'n algemene wanindruk by leke bestaan dat alles aangaande wiskunde reeds bekend is. Die publikasie van nuwe ontwikkelings in wiskunde gaan egter onverpoos voort in letterlik honderde [[weteskapjoernaal|wetenskapjoernale]], en baie van hulle is uitsluitlik gerig op wiskundige onderwerpe of toegepaste wiskunde (soos [[teoretiese rekenaarwetenskap]] en [[teoretiese fisika]]).
 
== Logika en patrone ==
Wiskundiges bemoei hulle hoofsaaklik met die vind en beskrywing van patrone wat hul oorsprong uit berekeningsprobleme gehad het, maar wat na die abstrakte omgeskakel is om probleme in eie reg te word. Vanuit gepubliseerde werke van wiskundiges wil dit voorkom asof die hoofbenadering van 'n wiskundige is om met 'n gegewe stel aannames te begin, dikwels [[aksioom|aksiome]] genoem, en om dan voort te gaan om hulle idees ([[wiskundige vermoede|vermoedes]]) wat uit die aannames volg deur die reëls van [[logika]] te gebruik. Dit is egter gewoonlik die finale produk wat gepubliseer word en nie die werk in ontwikkeling nie.
 
== Motivering ==
Wiskundiges se motiverings verskil. Oor die algemeen word wiskundiges nie deur die strewe na rykdom gemotiveer nie; die vrug van hul arbeid is dikwels nie patenteerbaar nie en is in baie gevalle van suiwer akademiese belang. Baie wiskundiges word gemotiveer deur die genot wat hulle uit die aktiwiteit put asook deur die respek wat hulle by hul eweknieë afdwing.
 
== Geskiedenis ==
Wiskunde vereis lang tye om nuwe benaderings te oordink en daarom moes wiskundiges tipies baie tyd gehad het om hulle belangstelling te beoefen. Die geskiedenis wys dan ook dat wiskundiges dikwels uit welvarende families kom. "Volgens legende was [[Archimedes]] deel van die koninklike familie van [[Sirakuse (Italië)|Sirakuse]]. Die [[Guillaume François Antoine, Markies van l'Hôpital|Markies van l'Hopital]] (1661-17041661–1704) was ryk genoeg om [[Johann Bernoulli]] te huur om hom in [[Wiskundige Analise|Analise]] te onderrig. Daar was egter so nou en dan armer, onbetaalde amateur wiskundiges wat tog belangrike bydraes tot die veld gemaak het.
 
== Demografie ==
Soos in die geval van baie wetenskaplike beroepe, is wiskunde as vakgebied in groot maat deur mans oorheers. Van die bekende vroulike wiskundiges tel [[Emmy Noether]] ([[1882]] - [[1935]]1882–1935), [[Sophie Germain]] ([[1776]] - [[1831]]1776–1831), [[Sofia Kovalevskaya]] ([[1850]] - [[1891]]1850–1891), [[Rózsa Péter]] ([[1905]] - [[1977]]1905–1977), [[Julia Robinson]] ([[1919]] - [[1985]]1919–1985), [[Mary Ellen Rudin]], [[Eva Tardos]], [[Émilie du Châtelet]] en [[Marianna Csörnyei]].
 
== Aanhalings ==
''...wees versigtig vir wiskundiges, en almal wat leë voorspellings maak. Die gevaar bestaan reeds dat die wiskundiges 'n verbond met die duiwel gesluit het om die gees te verdonker en om mens in die boeie van die Hel op te sluit.''
: -''[[Sint Augustyn]], De Genesi ad Litteram'' (met "wiskundiges" in hierdie verband verwys hy hoofsaaklik na die [[Astrologie|astroloë]].)
 
'' 'n Wiskundige is 'n masjien wat koffie in stellings verander.''
: -''[[Paul ErdősErdős]]''
 
''Die Mathematiker sind eine Art Franzosen; redet man mit ihnen, so übersetzen sie es in ihre Sprache, und dann ist es alsobald ganz etwas anderes.'' ''(Wiskundiges is soos 'n soort van Fransman; as jy met hulle praat, vertaal hulle dit in hulle eie taal en dan beteken dit onmiddellik iets heeltemal anders.)''
: -''[[Johann Wolfgang von Goethe]]''
 
''Sommige [[mens]]e is wiskundiges , ander is nie. ''
: -[[Jane Goodall]] ([[1971]]) ''In the Shadow of Man''
 
== Skakels en Verwysings ==
 
=== Verwysings ===
* ''[[A Mathematician's Apology]]'', by [[G. H. Hardy]]. Memoir, met voorwoord deur [[C. P. Snow]].
** Herdrukte weergawe, Cambridge University Press, 1992; ISBN 05214270610-521-42706-1
** Eerste Uitgawe, 1940
* Dunham, William. ''The Mathematical Universe''. John Wiley 1994.
* Ooreenstemmende artikel in die EngelstaligeEngelse Wikipedia [http[://en.wikipedia.org/wiki/:Mathematician]].
 
=== Sien ook ===